Şêwezarên Îrana Navîn

Ji Wîkîpediya, ensîklopediya azad.
Şêwezarên Îrana Navîn
Welatên lê tê axaftin  Îran
 Hindistan
 Efxanistan
Axiverên zimanê zikmakî 750.000 li Îranê û Hindîstanê
Malbata zimanî Zimanên hind û ewropî
Şiklê kevn
Kodên zimanî
ISO 639-3

Şêwezarên Îrana Navîn ji komeke zaravayên îranî re tê gotin. Ev zaravayên ku xwedî gelekî paralelên rêzimanî û ferhengokî bi zimanê kurdî re ne, ji aliye bajariyên bajarokan li navenda bakûrê (Kurdistan: Hamedan, Lûristan) û navenda başûrê Îranê têne axavtin. Zêdetiya axivên van zaravayan zerdeştî ne û ji ber şerên îslamî reviyane Hindîstanê û îro li wir dijîn. Mumkun e ku ev zaravayan jêmayiyên zimanê medî bin.

Cûre andina navxweyî[biguhêre | çavkaniyê biguhêre]

Zaravayên Tafreşî[biguhêre | çavkaniyê biguhêre]

  • Aştiyanî
  • Amorayî
  • Kahakî
  • Vafsî
  • Cihûya Hamedanî
  • Cihûya Wirwirdî
  • Cihûya Nehewendî

Bakûrê Rojhilatê[biguhêre | çavkaniyê biguhêre]

  • Xûnsarî an Xwansarî û Cihûya Xûnsarî
  • Mahelletî
  • Vanişanî
  • Cihûya Golpeyganî

Bakûrê Rojhilatê[biguhêre | çavkaniyê biguhêre]

  • Aranî
  • Bîdgolî
  • Delicanî
  • Naşalcî
  • Abuzeydebadî
  • Qohrudî
  • Badrudî
  • Kamuyî
  • Cowşaqanî
  • Meymayî
  • Abyanayî
  • Sohî (Soyî)
  • Badî
  • Natanzî
    • Farizandî
    • Yarandî
  • Kaşayî
  • Tarî
  • Tarqî
  • Cihûya Kaşanî

Başûrê Rojavayê[biguhêre | çavkaniyê biguhêre]

  • Gazî
  • Sedehî
  • Ardestanî
  • Nohuxî
  • Saczî
  • Carquyayî
  • Rûdeştî
  • Kafrudî
  • Kafrunî
  • Cihûya Îsfihanê

Başûrê Rojhilatê[biguhêre | çavkaniyê biguhêre]

  • Dariya Zerdeştiyan (Behdînî)
    • Parsî (li Hindistanê)
    • Yezdî
    • Kermanî
    • Cihûya Yezdî
    • Cihûya Kermanî
  • Nayinî
  • Anarakî
  • Zefrayî
  • Varzeneyî
  • Tudeşkî
  • Keycanî
  • Abçûyayî

Deşta Kevir[biguhêre | çavkaniyê biguhêre]

  • Xûrî
  • Farvî
  • Farukî
  • Mehrcanî

Sîwendî[biguhêre | çavkaniyê biguhêre]

Çavkanî[biguhêre | çavkaniyê biguhêre]