Basketbol

Ji Wîkîpediya, ensîklopediya azad.
Basketbaza îtalî Sara Giauro di avêtina avêtina-sê-poxanê li „Europe-Cup“-Fînala jinan
Ramon Sessions (Cleveland Cavaliers) berevanî ji aliyê Gilbert J. Arenas (Orlando Magic) ve tê kirin

Basketbol cure werzişeke gogê ye ku pirranî li salonên dadayî û bi du tîman (yaneyan) tê lîstin. Werzîşkar hewl didin gogê di sepeta 3,05 m li jorê ye re derbas bikin.

Yaneyek ji pênc lîstikvanên holê û heya heft lîstikvanên cîhgir (rezerv) pêk tê. Pûan, li gorî dûrayiya ji sepetê du an sê tên hesabkirin. Avêtineke serbest a biserketî, yek pûan e. Pêşbazî li ser pûanan e û kîjan tîmê pûana zêde girt, biserdikeve.

Deranderê basketbolê bi navê James Naismith kesekî ye ku sala 1891'ê ev werziş saz kiriye. Naismith ji kevnexwediyên parzemîna Amerîkayê çermesoran îlham girtiye.

Rê û rêzanên wê[biguhêre | çavkaniyê biguhêre]

  • Basketbol ji aliyê du ferwerdeyan (kizîr, hakem) ve tê birêvebirin. Yaneya mêvan xwedî mafê bijartina holkê (qad, saha) ye.
  • Piştî her vedorê holk tê guhertin. Lîstik ji aliyê du lîstikvanên dijber ve li ser xêza navendî ya holkê, bi pişka bilinavêtina gogê, tê destpêkirin.
  • Pêşbazî ji çar vedorên her yek 10 deqe didomin, pêk tê. Heger yaneyek bisernekeve, tê dirêjkirin.
  • Yaneya pêngaviyê dike, divê holka xwe di nava 8 çirkeyan de biterikîne, êrîşa xwe di nava 24 çirkeyan de bidawî bike. Heger neke, mafê avêtinê derbasî yaneya dijber dibe.
  • Lîstikvan tên cezakirin, heger:
  1. Gorî rêzika pêşbaziyê tevnegerin,
  2. Heger faulê bikin.

Dîroka basketbolê[biguhêre | çavkaniyê biguhêre]

Çavkanî[biguhêre | çavkaniyê biguhêre]

Girêdanên derve[biguhêre | çavkaniyê biguhêre]