Berazê avê

Ji Wîkîpediya, ensîklopediya azad.
Berazê avê
Dabeşandina zanistî
Cîhan: Animalia
Filûm: Chordata
Binefilûm: Vertebrata
Çîn: Mammalia
Kom: Rodentia
Binekom: Hystricomorpha
Famîle: Caviidae
Binefamîle: Hydrochoerinae
Cins: Hydrochoerus
Cure: H. hydrochaeris'
Navê zanistî yê latînî
Hydrochoerus hydrochaeris
(Linnaeus, 1766)
Belavbûn

Berazê avê yan kapîbara (Hydrochoerus hydrochaeris), cureyekî guhandaran e ji cinsê Hydrochoerus, ji famîleya Caviidae û ji koma kojeran yan Rodentia e. Yekane endamê din ê heyî kapybara piçûk e (Hydrochoerus isthmius). Xizmên wê yên nêzîk berazên guinea û kavilên kevir hene, û ew ji dûr ve bi agouti, chinchilla û nutria re têkildar e. Capybara li savannas û daristanên gewr dijî, û li nêzî avên avê dijî. Ew celebek pir civakî ye û dikare di komên bi qasî 100 kesan de tê dîtin, lê bi gelemperî di komên 10-20 kesan de dijîn. Capybara ji ber goşt û çermê xwe û her weha ji bo rûnê çermê wê yê qelew tê nêçîr kirin.

Terîf[biguhêre | çavkaniyê biguhêre]

Capybara xwedan bedenek giran, bermîlek û serê kurt e, li ser beşa jorîn a laşê wê porê qehweyî-sor-sor heye ku di binê wê de zer-qehweyî dibe.[1]. Giraniyek Capybara dikare di navbera 77 lbs û 146 lbs de be, ku ji 35 kg heya 66 kg e, mê ji nêr hinekî girantir e. Giraniya herî zêde ya tomarkirî ya capybara heya roja îro 201 lbs (91kg) ye, ew capybara mê ji Brezîlyayê bû. Giraniya herî zêde ya tomarkirî ya kapîbara nêr a çolê 73,5 kg (162 lb) ji Uruguay e.[2]

Etîmolojî û navkirin[biguhêre | çavkaniyê biguhêre]

Navê kapîbara (Capybara) yê îngilîzî ji zimanê portugalî ku ka'apiuara û bi rola xwe ji zimanê tupî hatiye ango giyanxwer e[3]. Lê navê zanistî Hydrochoerus hydrochaeris ji zimanê yewnanî yan grêkî hatiye (ὕδωρ, hydor "av" û χοίρος, choiros "beraz").

Belavbûna erdnîgarî[biguhêre | çavkaniyê biguhêre]

Berazê avê yan kapîbara li welatên parzemîna Amerîkaya Başûr dijî ye wek Brezîlê. Ew li deverên bi daristanên qalind ên li nêzî avên avê dijîn, wek gol, çem, zozan, hewz û zozanan, û her weha savannah û li kêleka çemên li daristanên baranê yên tropîkal. Ew melevangerên hêja ne û dikarin nefesa xwe di binê avê de bi qasî pênc deqeyan carekê bigrin. Capybara di dewarên dewaran de geş bûye. Ew di nav rêzên xaniyan de bi navînî 10 hektar (25 hektar) di nav nifûsên dendika bilind de digerin.[4][5]

Reftar[biguhêre | çavkaniyê biguhêre]

Parêzî[biguhêre | çavkaniyê biguhêre]

Pirbûn[biguhêre | çavkaniyê biguhêre]

Pêşangeh[biguhêre | çavkaniyê biguhêre]

Çavkanî[biguhêre | çavkaniyê biguhêre]

Ev gotar ji agahiyên naveroka gotara wekhev a Wîkîpediyaya îngilîzî pêk tê.
  1. ^ Capybara (Hydrochoerus hydrochaeris) Girêdana arşîvê 2012-01-03 li ser Wayback Machine. ARKive.org
  2. ^ "What Is Capybara - A compete capybara guide" (bi îngilîziya amerîkî). Roja gihiştinê 19 sibat 2024.
  3. ^ Ferreira, A. B. H. (1986) Novo Dicionário da Língua Portuguesa, 2nd ed., Rio de Janeiro: Nova Fronteira, p.344
  4. ^ "Capybara". Rainforest Alliance (bi îngilîziya amerîkî). Roja gihiştinê 19 sibat 2024.
  5. ^ "Capybara". Wikipedia (bi îngilîzî). 16 sibat 2024.

Girêdanên derve[biguhêre | çavkaniyê biguhêre]