Ea

Ji Wîkîpediya, ensîklopediya azad.
Enkî

Ea an jî Enkî yezdanekî sumerî ye ku wekê yezdanê, jîrîtî û avê tê naskirin. Di dema Babiliyan de jî, bi navê xwe yê "Ea" tê ziman. Perestgeha Enkî ya sereke li Erîdû bû. Enkî, kurê Anu ye. Anu, wek tê zanîn bi navê "An" jî bû. An, bavê Enlîl e jî. Enkî, weke yezdanê av û jîrîtiyê ye, lê piştre, hêza çêkirinê jî dike destê xwe de û bereketê jî bide. Şînkirin û zêdebûna sewalan jî, ji wî hatiye zanîn. Bi wê yekê re, hêza wî mezin dibe. Bi taybetî, li ber Dicleyê dijî. Lê bandora wî li ber Firatê jî heye. Du tiştên ku weke sembol bi wî re û bi navê wî re tên ziman, bizin û masî e. Enkî, bi mezinatiya xwe re di dema sumeriyan de, bi Nînhursag re tê zanîn. Lê piştre û heta ku tê dema babiliyan jî, di demên piştre de bi Nînmah re tê zanîn.

Perestgeha wî li Erîdû ye. Ji wir, navê wî belav dibe. Enkî, weke parêzvanê hemû hêzên gerdûnî, ku bi navê "me" jî tên ziman, diparêze. Ewlekariya wan dike.Tenê ew karê wan bikar bîne.

Pênc mîtên ku enkî bi wan weyn leyistîya:

  • Enki û Ninhursag: Mîtolojiya sumerî ya bihştê
  • Enki û Ninmah: Afirandina mirov
  • Enki ve İnanna: ser rûyê û rastkirina pêvajoyên çandî.
  • İnanna ve Enki: Huner û çanda şaristanîyê ji Eridu buhurandina Urukê
  • Enki ve Eridu: xwûdayê rojê rêwîtîya wî ya li Nippurê

Çavkanî[biguhêre | çavkaniyê biguhêre]