Kulav

Ji Wîkîpediya, ensîklopediya azad.
Ji kulavê herwiha kum, kolos, şapka jî tê çêkirin

Kulav, ferenc ji çêkirina cîrax, binrax, kulavîn, cilûberg ûêd ku ji hiriyên (herwiha mû jî) tên çêkirin re dibêjin. Kulav navê tişta xam a vê karê ye, qumaşa ji dakutandina hiriyê (kêm be mû jî) tê amadekirin e. Pirranî hiriya pez, hêştirê tê çêkirin. Li derveyî Kurdistanê ji ya lama û kêrguhan jî amade dikin.

Hirî, bi alîkariya av, sabûn û germiyê (tînê) tevlîhev dibe. Dema hat kutandin jî, dişide, hevdu zexm digire, pê hev digire. Li Kurdistanê heya salên 2000'î kulavçêkerî yek ji karên gundiyan bû. Kulavînên şivanan, cîraxên sekûyan û odeyên mêvanan ji kulav dihatin çêkirin.

Kulav û kulavînên kurdî rengane û bixemil bûn. Xemil û nexşên kulavê li ser hiriyê dihatin danîn û bi kutana kulav re ew li ser kîp dibûn, dizeliqîn.

Zanist texmîn dikin, 8 hezar sal beriya zayînê mirovan fêrî kulavçêkeriyê bûne.

Ferhengoka kulavê[biguhêre | çavkaniyê biguhêre]

  • Kulav, kulava çorsane ye, tişta bingehîn, madeya xam a kulavînan e,
  • Kulavîn, ji tiştên ji kulavê tên çêkirin re dibêjin
  • Cîraxa kulavîn, kulavê ku wekî xalî(çe)yan tên raxistin e
  • Libûd, kesên kulavan çêdikin, vî karî dikin in
  • Libûdî (hin devokan lebûdî), pîşeyê libûdan e
  • Kulav kirin (rûxarê tiştekî bi kulav biriqandin)
  • Kulavê şivanan, li şevînê şivan, berxvan an gavan tê de pal didin, radikevin.
  • Kulavkî (tiştê ku wekî şeklê silindir hatiye nûrandin)