Lîsteya korên ziman ên cîhanê

Ji Wîkîpediya, ensîklopediya azad.
Kargeha Korê Zimanê Baskî li Bilbao/Bilbo (Welatê Baskî, Spanya).
Korê Zimanê Îbranî li Orşelîmê (Îsraêl).
Korê Zimanê Galîsyayî li A Coruña (Galîsya, Spanya).
Korê Zimanê Slovakî beşeke Korê Zanyarî ya Slovakyayê li Bratîslava.
Korê Zimanê Flemen (holendiya Belçîkayê) li bajarê Gentê.
Korê Zimanê Spanî li Madrîdê (Spanya).
Korê Fransî li Parîsê (Fransa).
Çalakiyên Lijneya Zimanê Walesî ji bo duzimanîtiya walesî-îngilîzî.
Logoya Korê Esperanto (Akademio de Esperanto).

Ev lîsteya korên ziman ên cîhanê, akademî û enstîtuyên sazkerê zimanên standard ên cîhanê ye. Bi giştî, ev korên ziman rêziman û ferhengên normatîv ê ziman çêdikin. Enstîtuyên ku bi xebatê standarîzekirina zimanê kurdî yê bi tîpên latînî bijartebûyî ne bi taybetî Enstîtuyên kurdî yên Stenbol û Amedê ne.

Korên ziman[biguhêre | çavkaniyê biguhêre]

Ziman War (welat) Akademî û înstîtût
Afrîkaans Afrîkaya Başûr Die Taalkommissie
Albanî Albanya Korê Zanyarî yê Albanyayê, Tirana
Almanî (almaniya standard) AlmanyaAlmanya Almanya
AwistriyaAwistriya Awistriya
SwîsreSwîsre Swîsre
Lijneya Rastnivîsa Almanî (Rat für deutsche Rechtschreibung) [2]
Aragonî  Aragon Korê Zimanê Aragonî (Academia de l'Aragonés),[1] Aragon, Spanya
Astûrî  Astûrya Korê Zimanê Astûrî (Academia de la Llingua Asturiana)
Azerî Azerbaycan Korê Zanyarî yê Milî yê Azerbaycanê
Baskî  Welatê Baskî Korê Zimanê Baskî (Euskaltzaindia)
Belarûsî Belarûs Iнстытут мовы i літаратуры iмя Я. Коласа і Я. Купалы Institut movy i litaraturi imya Y. Kolasa i Y. Kupali Нацыянальнай Акадэміі навук Беларусі Natsiyanal’nay Akademii navuk BelarusiKorê Ziman û Wêjeyê yê J. Kolas and J. Kupalayê di Korê Zanyarî yê Milî yê Belarûsê de
Bengalî (bangla) Bangladeş Korê Zimanê Bangla, Daka
Hindistan Bengaliya rojavayî Korê Zanyarî yê Paschimbanga Bangla, Kolkata, Rojavayê Bengalê
Berberî yan jî amazigh (tamazight) Maroko IRCAM
Cezayir HCA Girêdana arşîvê 2012-06-26 li ser Wayback Machine
Bulgarî Bulgaristan Înstîtûta Zimanê Bulgarî[2] di Korê Zanyarî yê Bulgaristanê
Burmayî Myanmar Lijneya Ziman a Myanmarê
Cebuano Filîpîn Korê Visayan ê Huner û Wêjeyê
Çekî  Çekya Înstîtûta Zimanê Çekî ya Çekyayê (Ústav pro jazyk český Akademie věd České republiky)
Çîniya mandarîn Çîn Lijneya Dewletî ya Ziman û Wêjeyê (国家语言文字工作委员会)
Taywan Lijneya Zimanên Milî (國語推行委員會)
Singapûr Civata Hewedar a Mandarîn (讲华语运动理事会)
Malezya Lijneya Malayziyayê ya ji bo Standardîzekirina Zimanê Çînî (马来西亚华语规范理事会)
Dalekariyayî Swêd Herêma Dalarna (Dalekariya) Ulum Dalska
Danîmarkî Danîmarka Lijneya Zimanê Danîmarkî (Dansk Sprognævn)
Darî Efxanistan Korê Zanyarî yê Efxanistanê
Dzongkha Bûtan Encûmena Pêşvexer a Zimanê Dzongkha
Erebî Cezayir
Sûrî
Misir
Urdun
Maroko
Iraq
Tûnis
Sûdan
Îsrael
Somalya
Korê Zimanê Erebî (مجمع اللغة العربية) Alcerya, Sûrî, Misir, Urdun, Moroko, Îraq, Tûnis, Sûdan, Îsrael
Ermenî Ermenistan Korê Zanyarî yê Milî yê Ermenistanê
Estonî Estonya Lijneya Ziman a Civata Makziman [3] Girêdana arşîvê 2012-07-31 li ser Wayback Machine (Emakeele Seltsi keeletoimkond) xebatê bi standardîzekirina ziman dike; înstîtûta şîretkar Înstîtûta Zimanê Estonî [4] ye.
Farisî  Îran
Tacîkistan
Efxanistan
Ûzbêkistan
Korê Ziman û Wêjeyê yê Farisî (Ferhengistana Ziman û Edeba Farisî, فرهنگستان زبان و ادب فارسی)
Feroeyî Giravên Feroe Lijneya Zimanê Feroeyî (Føroyska málnevndin)
Fîlîpîno Filîpîn Encûmena Zimanê Fîlîpîno (Komisyon sa Wikang Filipino) website[girêdan daimî miriye]
Fînî Fînlenda Beşa Plankirina Ziman (Kielitoimisto) ya Înstîtûta Lêgerînê ji bo Zimanên Fînlandê)
Fransî Fransa Korê Fransî (Académie française)
 Quebek Kargeha Quebekî ya Zimanê Fransî (Office québécois de la langue française)
Friulî Şablon:Daneyên welat Friuli–Venezia Giulia Saziya Herêmî ji bo Zimanê Friulî (Agjenzie Regjonâl pe Lenghe Furlane) [5]
Frîziya rojavayî Şablon:Daneyên welat Frîzland Korê Frîzî (Fryske Akademy)
Gaelîkiya skotlandî Skotlenda Lijneya Gaelîkî ya Skotlandê (Bòrd na Gàidhlig)
Galîsyayî  Galîsya Korê Berz ê Galîsyayî (Real Academia Galega)
Hindî (hindiya standard) Hindistan Lijneya Navendî ya Hindî (lijneya normatîvker a bikaranîna alfabeya devanagari û rastnivîsa zimanê hindî ya Hindistanê ye).[3])
Zimanê hmar Hindistan Civata Wêjeyê ya Zimanê Hmar a Manipurê (Hindistan) (Hmar Literature Society (Manipur, India))
Holandî Holenda
Belçîka
Sûrînam
Yekîtiya Ziman a Holandî (Nederlandse Taalunie)
Îbranî Îsrael Korê Zimanê Îbranî (האקדמיה ללשון העברית)
Îgbo Nîjerya Civata Pêşvexer a Ziman û Çanda Îgbo
Îndonezî Îndonezya Navenda Ziman a Îndonezî (Pusat Bahasa)
Îrlandî Îrlenda
 Bakurê Îrlandê
Foras na Gaeilge
Îslandî Îslenda Înstîtûta Lêgerînên îslandî ya Árni Magnússon
Îtalî Îtalya Accademia della Crusca
Japonî Japonya Tu saziya fermî heye, lê de facto Saziya Karên Çandî (文化庁) ya Wezareta Perwerdehiyê ya Japonê (文部科学省)
Kannada (zimanê kannada) Hindistan Karnataka Korên cuda û Hikûmeta Karnatakayê
Kaşûbî Polonya Radzëzna Kaszëbsczégò Jãzëka (Commission of the Kashubian Language) [6] Girêdana arşîvê 2007-12-18 li ser Wayback Machine
Katalanî  Katalonya Înstîtûta Lêgerînên Katalanî (Institut d'Estudis Catalans)
Şablon:Daneyên welat Hêrema Valensiyayê Korê Valensiyayî yê Ziman (Acadèmia Valenciana de la Llengua) (ji bo standarda zaravayê valensiyayî)
Korêyî Korêya Başûr Înstîtûta Milî ya Zimanê Korêyî [7] (국립국어원)
Kornî Şablon:Daneyên welat Kornwal Hevbeşiya ji bo Zimanê Kornî (Keskowethyans an Taves Kernewek)
Kreola haîtiyî Haîtî Beşa Perwerdehiyê ya Haîtiyî Ministère de l'éducation nationale et de la formation professionnelle (Haitian department of education)[çavkanî hewce ye]
Kroatî Kroatya Lijneya ji bo Norma Zimanê Standard ê Kroatî (Vijeće za normu hrvatskoga standardnog jezika) ya ku bi Înstîtûta Zimanê Kroatî û Zimannasiyê (Institut za hrvatski jezik i jezikoslovlje) [8] Girêdana arşîvê 2008-04-28 li ser Wayback Machine ve girêdayî ye.
Kurdî Kurdistan Enstîtuya Kurdî ya Amedê û Enstîtuya Kurdî ya Stenbolê (ji bo standardîzekirina zimanê kurdî bi latînî); Akademiya Kurdî ya Hewlêrê (ji bo standardîzekirina zimanê kurdî bi alfabeya erebî û bi taybetî bi zaravayê Navîn (soranî)).
Ladîno Autoridad Nasionala del Ladino [9] Girêdana arşîvê 2017-12-02 li ser Wayback Machine
Latînî Latinitas Foundation (Opus Fundatum Latinitas) (Latin in the Roman Catholic Church)
International Code of Botanical Nomenclature (of the International Association for Plant Taxonomy: botanical Latin)
International Code of Zoological Nomenclature (of the International Commission on Zoological Nomenclature: zoological Latin)
Letonî Letonya Navenda Dewletî ya Zimanê Letonî (Valsts Valodas Centrs)
Lîtvanî Lîtvanya Encûmena Zimanê Lîtvanî (Valstybinė lietuvių kalbos komisija)
Zimanê lusoga Ûganda Lusoga Language Authority (LULA)
Macarî Mecaristan Înstîtûta Lêgerînê ya Zimannasiyê ya Korê Zanyarî yê Macarî (Magyar Tudományos Akadémia Nyelvtudományi Intézete)
Makedonî Makedonyaya Bakur Înstîtûta Zimanê Makedonî "Krste Misirkov" ( Институт за македонски јазик „Крсте Мисирков“, Institut za makedonski jazik „Krste Misirkov“)
Malayî Malezya Înstîtûta Ziman û Wêje (Dewan Bahasa dan Pustaka)
Maltayî Malta Lijneya Milî ya Zimanê Maltayî (www.kunsilltalmalti.gov.mt)
Manksî Girava Man Lijneya Gaelîk (Coonceil ny Gaelgey)
Maorî (Māori) Nû Zelenda Encûmena Zimanê Maorî
Mîkstekî (Mixtec) Meksîk Korê Zimanê Mîkstekî (Ve'e Tu'un Sávi)
Mîrandezî Portûgal Înstîtûta Zimanê Mîrandezî (Anstituto de la Lhéngua Mirandesa)
Mongolî Mongolya Lijneya Zimanê Dewletî yê Fermî (Төрийн хэлний зөвлөл), ligel Hikûmeta Mongolistanê [10] Girêdana arşîvê 2012-05-30 li ser Wayback Machine
Nepalî Nepal Korê Ziman ê Nepalê
Norwêcî (bokmål û nynorsk) Norwêc Lijneya Zimanê Norwêcî
Okzîtanî Fransa
Spanya
Monako
Îtalya
Associacion de Prefiguracion de l'Entitat de Regulacion de la Lenga Occitana. [11] Girêdana arşîvê 2012-03-06 li ser Wayback Machine
Paşto Efxanistan
Pakistan
Korê Zanyarî yê Afxanistanê
Polonî Polonya Lijneya Zimanê Polonî (Rada Języka Polskiego)
Portûgalî Brezîl Academia Brasileira de Letras (Brazilian Literary Academy)
Portûgal Beşa Wêjeyê ya Korê Zanyarî yê Lisboayê (Academia das Ciências de Lisboa, Classe de Letras)
Romanyayî Romanya Înstîtûta Zimannasiyê ya Korê Romanyayî (Institutul de Lingvisticǎ al Academiei Române)
Moldova Korê Zanyarî yê Moldovayî (Academia de Ştiinţe a Moldovei)
Rûsî (ûrisî)  Împeratoriya Rûsî Korê Rûsî (1783–1841)
Rûsya Înstîtûta Zimanê Rûsî ya Korê Zanyarî ya Rûsî (ji sala 1944'an û vir de)
Serbî Serbistan
Montenegro
Şablon:Daneyên welat Republika Srpska (Bosniya û Herzegovîna B & H)
Lijneya Standardîzekirina Zimanê Serbî
Zimanê secwepemctsín Kanada Koma Stk’wemiple7s re Secwepemctsin a Civata Perwerdehiya Çandî Secwepemc
Sîndhî Pakistan Sindhi Language Authority [12] Girêdana arşîvê 2007-06-08 li ser Wayback Machine
Skots Skotlenda Scots Tung
Slovakî Slovakya Înstîtûta Zimannasiyê Ľudovít Štúr (Jazykovedný ústav Ľudovíta Štúra) ya Korê Zanyarî yê Slovakî (Slovenská akadémia vied)
Slovenî Slovenya Korê Zanyarî û Hunerê yê Slovenî
Sorbî AlmanyaAlmanya Almanya Înstîtûta Serbskî (Serbski institut) [13]
Spanî Komeleya Korên Zimanê Spanî (Asociación de Academias de la Lengua Española) (ji Korê Berz ê Spanî (Real Academia Española) û 21 korên welatên spanîaxêv ên cuda.)
Swahîlî Tanzanya Baraza la Kiswahili la Taifa
Swêdî Swêd Lijneya Zimanê Swêdî (nîvfermî ye)
Fînlenda Kargeha Zimanê Swêdî ya Înstîtûta Lêgerînê ya Zimanên Fînlandê (Svenska språkbyrån)
Tamîlî Hindistan Tamil Nadu Zanîngeha Tamîlî ya Thanjavur û Encûmena Zimanê Fermî ya Hikûmeta Tamil Naduyê
Tayî Taylenda Înstîtûta Berz a Taylandê (ราชบัณฑิตยสถาน)
Telugû Hindistan Andhra Pradesh Korê Telugû û Encûmena Zimanê Fermî ya Hikûmeta Andhra Pradeshê
Tetum {{subst:Lîsteya korên ziman ên cîhanê}} Înstîtûta Milî ya Zimannasiyê ya Zanîngeha Milî ya Rojhilatê Tîmorê.
Tirkî Tirkiye Komeleya Zimanê Tirkî
Ûkraynî Ûkrayna Korê Milî yê Zanyarî yê Ûkraynayê
Ûlsterskots  Bakurê Îrlandê
Îrlenda
Lijneya Ûlsterskots (Tha Boord o Ulstèr-Scotch)
Ûrdû Pakistan
Hindistan
National Language Authority, Pakistan
National Council for Promotion of Urdu Language, Hindistan
Walesî Wales Lijneya Zimanê Walesî (Bwrdd yr Iaith Gymraeg) [14] Girêdana arşîvê 2014-01-09 li ser Wayback Machine
Zimanê waray-waray Filîpîn
Zimanê wolof Senegal Centre de linguistique appliquée de Dakar ya Zanîngeha Cheikh Anta Diop a Dakarê.
Zimanê võro Estonya Înstîtûta Võro
Zimanê yîdîş YIVO [15]
Yoruba Nîjer Korê Yoruba

Komeleyên zimanên çêkirî[biguhêre | çavkaniyê biguhêre]

Language Regulator(s)
Esperanto Akademio de Esperanto
Îdo Uniono por la Linguo Internaciona Ido
Klingonî Marc Okrand û Enstitûya Zimanê Klingonî
Lojban Logical Language Group
Talossan Comità per l'Útzil del Glheþ

Çavkanî[biguhêre | çavkaniyê biguhêre]

  1. Wîkîpediya bi zimanê îngilîzî (19.08.2011).
  1. ^ [1]
  2. ^ Kopîkirina arşîvê, ji orîjînalê di 23 tebax 2011 de hat arşîvkirin, roja gihiştinê 19 tebax 2011{{citation}}: CS1 maint: archived copy as title (lînk)
  3. ^ Central Hindi Directorate: Introduction, ji orîjînalê di 15 nîsan 2010 de hat arşîvkirin, roja gihiştinê 19 tebax 2011

Girêdanên derve[biguhêre | çavkaniyê biguhêre]