Mînsk

Mînsk
Мінск Li ser Wîkîdaneyê biguhêre
  • Bajarên paytext
Мінск Li ser Wîkîdaneyê biguhêre

Ala

Mertal
Mînsk li ser nexşeyê
Map
Mînsk li ser nexşeya Belarûs nîşan dide
Mînsk
Mînsk
Koordînat: 53°54′8.086″Bk 27°33′42.613″Rh / 53.90224611°Bk 27.56183694°Rh / 53.90224611; 27.56183694
ParzemînEwropa Li ser Wîkîdaneyê biguhêre
DewletBelarûs, Împeratoriya Rûsî, Belarusian People's Republic, Mîrîtiya Mezin a Lîtvanyayê, Second Polish Republic, Komara Sovyet a Sosyalîst a Belarûsê, Principality of Minsk, Socialist Soviet Republic of Byelorussia, Lithuanian–Byelorussian Soviet Socialist Republic, Yekîtiya Komarên Sovyet ên Sosyalîst, Reichskommissariat Ostland, Yekîtiya Komarên Sovyet ên Sosyalîst Li ser Wîkîdaneyê biguhêre
Paytexta
  • Belarûs
  • Komara Sovyet a Sosyalîst a Belarûsê
  • Commonwealth of Independent States
  • Lithuanian–Byelorussian Soviet Socialist Republic
  • Minsk Region
  • Minsk Governorate
  • Minsk Voivodeship
  • Belarusian People's Republic
  • Minsk District
  • Principality of Minsk
  • Minsky povet
  • Minsk Okrug
  • Minsky Uyezd
  • Q6514949 (1930–1940) Li ser Wîkîdaneyê biguhêre
DamezrînerMenesk Li ser Wîkîdaneyê biguhêre
Rêvebir
 • ŞaredarUladzimir Kukharau (2020–) Li ser Wîkîdaneyê biguhêre
Rûerd
 • Giştî
  • 409,5 km² Li ser Wîkîdaneyê biguhêre
 • Bilindahî
280 m Li ser Wîkîdaneyê biguhêre
Gelhe
1.995.471 (2023) Li ser Wîkîdaneyê biguhêre
Dem
Koda telefonê817 Li ser Wîkîdaneyê biguhêre
Nîşana wesayîtêLi ser Wîkîdaneyê biguhêre
Malperminsk.gov.by Li ser Wîkîdaneyê biguhêre
biguhêre - Wîkîdaneyê biguhêreBelge

Mînsk (bi belarûsî: Мінск), paytext û bajarê herî mezin ê Belarusê ye ku li ser peravê Çemê Svîslaçê û çemê ku niha di binê erdê de ye, li ser peravê Çemê Niamihayê hatiye avakirin. Bajêr wekî paytext li Belarusê xwediyê statuyek îdarî ya taybet e û navenda îdarî ya Herêma Minsk (oblast) û Mînsk Navçe (raion) ye. Li gorî daneyên çileya sala 2021an nifûsa bajêr bi qasî 2 milyon kes e ku Mînsk dibe 11em bajarê herî qerebalix ê Ewropayê.[1] Mînsk yek ji paytextên îdarî yên Civakên Dewletên Serbixwe (CIS) û Yekîtiya Aborî ya Avrasyayê (EAEU) ye.

Berî ku di sala 1242an de ji hêla Dûka Mezin a Lîtvanya ve were girêdan, yekem car di sala 1067an de navê bajêr hatiye behs kirin ku Minsk dibe paytexta Mîrektiya Mînskê ku dibe pêvekek ji Mîrektiya Polotskê. Di sala 1499an de îmtiyazên bajarokî wergirtiye.[2] Di 1569an de, bajêr paytexta Mînsk Voivodeship ku dabeşek îdarî ya Hevbeşa Polonî-Lîtvanî bû. Perçebûna duyem a Polonya yê dibe sedem ku bajêr dibe beşek ji herêmên ku di sala 1793an de ji hêla Împaratoriya Rûsî ve bi erdê împaratoriyê ve hatiye girêdan. Ji sala 1919an heta sala 1991an, piştî Şoreşa Rûsyayê, Mînsk paytexta Komara Sovyet a Sosyalîst a Belarusî bû ku di sala 1922an de bajêr dibe beşek komara Yekîtiya Sovyetê. Piştî hilweşîna Yekîtiya Sovyetê, bajêr bûye paytexta Komara Belarusê ya nû serbixwe.

Wêne[biguhêre | çavkaniyê biguhêre]

Çavkanî[biguhêre | çavkaniyê biguhêre]

  1. ^ "Численность населения на 1 января 2023 г. по областям и г.Минску". www.belstat.gov.by. Roja gihiştinê 2 tîrmeh 2023.
  2. ^ "История Минска". minsk950.belta.by. Roja gihiştinê 2 tîrmeh 2023.

Girêdanên derve[biguhêre | çavkaniyê biguhêre]