Malmîsanij (kirmanckî)
Rojnamevan-nustox Malmîsanij 1952 de yew (jû) dewa Amed (Diyarbekir) de maya xo ra bî. Wendişê xoyo verên û mîyanên Kurdistan de, unîversîta zî (kî) Enqere de qedênay. Dima heşt serrî Kurdistan de malimîye kerde. Mabênê serranê 1975 û 1981î de hîrê rey dekewt hepisxane.
1982 de welat ra vejiya. Unîversîteya Sorbonne (Parîs) û Unîversîteya Uppsala (Swêd) de qismê ziwananê îranî wend. Unîversîteya Linköpingî de qismê perwerde (egitim) de wend. Swêd de Unîversîteya Göteborgî de masterê xo temam kerd.
Malmîsanij hîna zaf bi lehçeya kirmanckî (zazakî) û tirkî nuseno. Ehmedê Xasî û Usman Efendiyê Babijî ra pey heta 1970 welat de kirmanckî (zazakî) nênusîyabî (nêamebî nuştene). Malmîsanij keso tewr verên (yewin) o ke serranê 1970 de welat de kirmanckî nuşto. Ey û tayê hevalanê xo 1979-1980 de Tirkiya de kovara (dergîya) Tîrêje vete. Nêmeyê na kovare kirmanckî (zazakî) nêmeyê aye zî kurmanckî (kirdaskî) bî. Ferhengê verênê kirmanckî Malmîsanijî hedre kerd û 1987 de neşr kerd. Ey fariskî û tirkî ra tayê hîkayeyî zî tercumeyê kirmanckî kerdî. Reya verêne ey Mewlidê Ehmedê Xasî û Usman Efendiyê Babijî herfanê erebkî ra çarnayê (tadayê) herfanê latînkî ser û nê her di şaîrê kirmancan bi ma dayê naskerdene.
Heta ewro nizdî pancas rojname (gazete) û kovaran de, bi seyan nuşteyê Malmîsanijî vejîyay û ey nê kovaran de redaktorîye kerde: Tîrêj (Îzmîr), Hêvî (Parîs), Armanc (Stockholm), Çarçira (Stockholm), Wan (Stockholm), Çira (Stockholm).
O serekê Komeleya Nuştoxanê Kurdan (Kürt Yazarları Derneği) û serredaktorê kovara Vateyî yo.
Heta ewro nê hîrês (des û hîrê) kitabê Malmîsanijî vejîyay:
- Yüzyılımızın Başlarında Kürt Milliyetçiliği ve Dr. Abdullah Cevdet, Uppsala, 1986, 124 rîpel
- Ferhengê Dimilkî-Tirkî, Uppsala, 1987; İstanbul, 1992, 431 rîpel
- Herakleîtos, Uppsala, 1988, 51 rîpel
- Li Kurdistana Bakur û Li Tirkiyê Rojnamegeriya Kurdî (1908-1992), Ankara, 1992, 465 rîpel (Malmîsanij & Mahmûd Lewendî)
- Folklorê Ma ra Çend Numûney, Uppsala, 1991; Îstanbul, 2000, 319 rîpel
- Said-i Nursi ve Kürt Sorunu, Stockholm, 1991; İstanbul, 1991
- Abdurrahman Bedirhan Ve İlk Kürt Gazetesi Kürdistan sayı: 17 ve 18, Stockholm, 1992, 138 rîpel
- Bitlisli Kemal Fevzi ve Kürt Örgütleri İçindeki Yeri, Stockholm, 1993; Îstanbul, 1993
- Cızira Botanlı Bedirhaniler ve Bedirhani Ailesi Derneği’nin Tutanakları, Stockholm, 1994; İstanbul, 2000
- Kırd, Kırmanc, Dımıli veya Zaza Kürtleri, İstanbul, 1996, 88 rîpel
- Ferhengekê Kirdkî-Pehlevkî-Kurmanckî, Stockholm, 1997, 38 rîpel
- Kürt Teavün ve Terakki Cemiyeti ve Gazetesi, Stockholm, 1998; İstanbul, 1999
- Kurdiskt författarskap och kurdisk bokutgivning: bakgrund, villkor, betydelse, Stockholm, 1998, 64 rîpel
Kitabanê corênan ra yê 2., 3., 5. û 11. bi kirmanckî (zazakî) yê, ê bînî bi kurmanckî (kirdaskî), tirkî û swêdkî (isveççe) yê.
Nînan ra teber Malmîsanijî no kitab redakte kerdo: Koyo Berz, Na Xumxuma, Jîna Nû, Uppsala, 1988 No kitab transkrîbe kerdo û ziwanê ey sade kerdo: Celâdet Âli Bedirhan, Günlük Notlar (1922-1925), Dilini sadeleştirerek yayına hazırlayan: Malmîsanij, Stockholm, 1995, 76 rîpel
Tayê nuşte û şîîrê Malmîsanijî tercumeyê fransî, swêdkî û erebkî bîy. Di kitabê Malmîsanijî zî tercumeyê erebkî bîy:
- Malmîsanij, Bedirxanîyyû Cezîret Botan we Mehadir Ictima`at el-`Aîlîyye el-Bedirxanîyye, Terceme: Şukûr Mustefa, Wezaret el-Seqafe, Erbîl, 1988
- Malmîsanij, El-Qewmîyye el-Kurdîyye we D. `Ebdellah Cewdet Fî Metle1e`î el-Qernî el-`Isssrîn, Terceme: Şukûr Mustefa, Dar el-Aras, Erbîl, 2000
Girêdanên derve[biguhêre | çavkaniyê biguhêre]
- Antolojî Girêdana arşîvê 2004-06-11 li ser Wayback Machine (Bi destûr ji Antolojiya Hamdi Özyurt)