Zirfet

Zirfet
Dish
Welat	Tirkiye Kurdistan
Pêk tê ji	sîr hevîr penîr baker's yeast peppercorn
biguhêre - Wîkîdaneyê biguhêre

Zirfet, zerfet, serfit, babko cure xwarineke çorsanî û biçêj, ji koma xwarinên pêjgeha kurd, kateyan e. Herwiha xwarineke ji koma xwarinên sîr û mastê ye jî.

Heger zerfet bi giştî di binikan de bê hûrkirin û bi çênca xwe ve bê xwarin, jê re babko yan bavko dibêjin. Babko dikare bi şerbet û rûnê nivîşkî jî were xwarin.

Pirranî xwarineke malbatî û zivistanî ye. Li Kurdistanê zirfet li gelek herêman tê zanîn û hezkirin. Zirfeta herî xweş li Dêrsim, Serhedê tê çêkirin, lewra li van herêman cureyên biharbêhnan (biharat) jî tevlî dikin.

Berkelî

• Rûn
• Sîr
• Mast (herwiha germdew, paskan, çortan)
• Hevîrtirş
• Şekir (li ser xwestinê ye)
• Biharbêhn (biharat)
• Îsota reş (filfil)

Çêkirin

Hevîrê zirfetê tê strîn. Kewa xwe girt, di dirûvê giloverê de stûrî tê vekirin. Heger li ser kuçikê be, didin ser locinekê û bi wê awayê didin ser agir. Pirr berê ji bo tehma wê xweş be didan ser locinên ji axê hatine çêkirin.

Sêl an sacê didin ser. Li ser sacê jî pîzot û kozirên agirê darê radixin. Pijandin bidawî bû tînin serê wê fit dikin, devangek vedikin. Hundirê wê bi qasî 4 tiliyan tê vedan û dîwarên zirfetê bi dew didewisînin.

Nanê ku jê hatibû derxistin, hûrik hûrîk tê çêtîkirin û dîsa dixin nava zirfetê. Rûnê nivişkî yê qijilandî bi tevî çênca xwe berdidin ser nanê hûrkirî.

Zirfeta biqîmet a çenca wê dewlemend e ye.

Gotin li ser zirfetê / zerfetê

• Qeliyê bidin mêvan, zirfet bila para maliyan be. Mêvanê me jî bila mixtar be. (mêvanê heznekirî qeliyê bixwe êdî hûn fêhm bikin ka zirfet çendî bitehm e)
• Nanê dizan nayê xwarin lê zirfeta wan tê xwarin.
• Zava çi xwest, bûkê çi xwest, yekî zirfet xwest, yekê devanga wê xwest. (Devanga zirfetê ji ber ku kêm bi rûn û dew e, pirranî didin zarokan)

Çavkanî

• Berhevkirinên çanda gelêrî yê bikarhêner Bablekan (gotinên li ser zirfetê)