Ziryab

Ji Wîkîpediya, ensîklopediya azad.
Ziryab
Abu'l Hesen 'Elî ibn Nafî
Ziryab ji gel re stranan dibêje
Jiyan
Jidayikbûn789
Mûsil, Başûrê Kurdistanê
Mirin857
Endulus
PîşeHelbestvan, stranbêj, hunermend, stêrnasî û erdnîgarî
AmûrÛd
biguhêreBelge

Abu'l Hesen 'Elî ibn Nafî anjî bi navê naskirî Ziryab (jdb. 789, Mûsil – m. 857, Endulus), stêrnas, erdnîgarnas, helbestvan, stranbêj û hunermendê kurd e.[1][2]

Ziryab xwendekarê Îsheqê Mewsilî yê kurê Îbrahîmê Mewsilî bû. Piştî ku jêhatîbûna wî di muzîkê de ji ya mamosteyê wî buhurî, neçar ma ji Bexdayê veqete.[3]

Wî jî berê xwe da başûrê Spanyaya îroyîn Kordobayê. Li wir melîkê mîrîtiya emewiyan a Ebdurehmanê II. Ew girte cem xwe. Bi vî awayî jîrbûna muzîkvanên kurd bi Ziryab dewam kir û tesîreke mezin li muzîka Spanyayê kir.[4]

Ziryab têla 5an li ûdê zêde kir û yekem car bi pirtikekî êlo li ûdê da. Wî tesîreke mezin li muzîka spanî kir û weke damezrênerê kevneşopiya muzîka Endulusî tê nasîn.

Evdirrehmanê II azadiyeke mezin dabû Ziryab û Ziryab bi vê azadiyê dibistaneke muzîkê saz kir.

Ziryab her weha tar û sêtar jî anîn Kordobayê û ev amûr paşê veguherî gîtara Spanyayê. Muzîk û reqsên Kurdistan û Rojhilata Navîn paşê bi tekiliya muzîk û reqsên qereçiyan veguherî flamenkoya spanî.

Li gorî gelek çavkaniyan Ziryab bandora xwe her weha li mode, xwarin û mîmariya welatên nîvgirava Îberî û Ewropayê jî kiriye.

Ziryab di sala 857an de dimire.

Çavkanî[biguhêre | çavkaniyê biguhêre]

  1. ^ Ana Ruiz, Vibrant Andalusia: The Spice of Life in Southern Spain [1] "Ziryab was a remarkable Kurdish singer..."
  2. ^ http://www.transoxiana.com.ar/0102/kurdos.html
  3. ^ http://www.muslimheritage.com/article/ziryab-musician-astronomer-fashion-designer-and-gastronome
  4. ^ Kopîkirina arşîvê, ji orîjînalê di 16 adar 2015 de hat arşîvkirin, roja gihiştinê 19 kanûna paşîn 2015{{citation}}: CS1 maint: archived copy as title (lînk)