Pêşînên kurdan: Cudahiya di navbera guhartoyan de
Content deleted Content added
Kurteya guhartinê tine Etîket: Guhartina dîtbarî Guhartina mobîl Guhartina malpera mobîl Guhartina mobîl a pêşketî |
Kurteya guhartinê tine Etîket: Guhartina dîtbarî Guhartina mobîl Guhartina malpera mobîl Guhartina mobîl a pêşketî |
||
| Rêz 11: | Rêz 11: | ||
* Helbesta herî pêşîn ya kurdî ya zaravayê [[goranî]] ji aliyê [[Bassamê Kurdî]] ve, zaravayê [[kurmancî]] ji aliyê [[Ebdulsemedê Babek]] û [[Eliyê Herîrî]] ve, zaravayê [[lekî]] jî ji aliyê [[Baba Tahirê Uryan]] ve hatiye nivîsandin. |
* Helbesta herî pêşîn ya kurdî ya zaravayê [[goranî]] ji aliyê [[Bassamê Kurdî]] ve, zaravayê [[kurmancî]] ji aliyê [[Ebdulsemedê Babek]] û [[Eliyê Herîrî]] ve, zaravayê [[lekî]] jî ji aliyê [[Baba Tahirê Uryan]] ve hatiye nivîsandin. |
||
* [[ |
* [[Muzîknasî|Muzîknasê]] herî pêşîn [[Îbrahîmê Mewsilî]] ye.<ref>Mehrdad Izady, (1991). The Kurds: a concise handbook</ref> |
||
* [[Felsefe]]vanên herî pêşîn [[Emerê Suhrewerdî]], [[Şihabedînê Suhrewerdî]] û [[Amîdî]] ye.<ref>http://kurtfilozoflar.blogspot.com.tr/?m=1</ref> |
* [[Felsefe]]vanên herî pêşîn [[Emerê Suhrewerdî]], [[Şihabedînê Suhrewerdî]] û [[Amîdî]] ye.<ref>http://kurtfilozoflar.blogspot.com.tr/?m=1</ref> |
||
* [[ |
* [[Stêrnas|Stêrnasê]] herî pêşîn [[Dînewerî]] ye.<ref>http://www.kürtler.com/2015/11/kurt-bilim-adami-el-dinaveri-kimdir-hayati-eserleri.html?m=1</ref> |
||
* [[Dîrok]]nasê li ser nîjada kurdan yê herî pêşîn pirtûk nivîsiye Dînewerî ye.<ref>Dînewerî, Ensab el-Ekrad</ref> |
* [[Dîrok]]nasê li ser nîjada kurdan yê herî pêşîn pirtûk nivîsiye Dînewerî ye.<ref>Dînewerî, Ensab el-Ekrad</ref> |
||
* [[Erdnîgarî|Erdnas]], |
* [[Erdnîgarî|Erdnas]], [[Matematîkzan|matematîknas]] û riweknasê herî pêşîn Dînewerî ye. |
||
* |
* Avahîsazê herî pêşîn [[Mûnîs]] e. |
||
* Gerokê herî pêşîn [[Îbn Fedlan]] e.<ref>Mehrdad Izady, Kurd, r. 41</ref> |
* Gerokê herî pêşîn [[Îbn Fedlan]] e.<ref>Mehrdad Izady, Kurd, r. 41</ref> |
||
| Rêz 29: | Rêz 29: | ||
* [[Alim]]ê herî pêşîn [[Şêx Xelîlê Kurdî]] ye.<ref>Müfid Yüksel, İslamsız Kürdistan Hayali ve Ortadoğu</ref> |
* [[Alim]]ê herî pêşîn [[Şêx Xelîlê Kurdî]] ye.<ref>Müfid Yüksel, İslamsız Kürdistan Hayali ve Ortadoğu</ref> |
||
* Di nav kurdan de herî pêşîn Dînewerî û Fexredînê Exlatî çavdêriya |
* Di nav kurdan de herî pêşîn Dînewerî û Fexredînê Exlatî çavdêriya stêrnasiyê ava kirine.<ref>http://muallims.blogspot.com.tr/2012/02/ebu-hanife-ahmed-bin-davud-dinaveri.html?m=1</ref><ref>http://ramazan.yeniakit.com.tr/fahrettin-ahlati-kimdir-239909.html</ref> |
||
* Alîme û destxet (xetat)a herî pêşîn [[Şehre Dîneweriye]] ye.<ref>Mihemed Emîn Zekî, Meşahirê Kurd û Kurdistan</ref> |
* Alîme û destxet (xetat)a herî pêşîn [[Şehre Dîneweriye]] ye.<ref>Mihemed Emîn Zekî, Meşahirê Kurd û Kurdistan</ref> |
||
| Rêz 43: | Rêz 43: | ||
* Ferhenga herî pêşîn ya zaravayê [[Soranî]] [[Merûf Nûdhî]] nivîsiye. ''Pirtûka Lûxametnameyî Ehmedî'' |
* Ferhenga herî pêşîn ya zaravayê [[Soranî]] [[Merûf Nûdhî]] nivîsiye. ''Pirtûka Lûxametnameyî Ehmedî'' |
||
* Li ser zanista |
* Li ser zanista stêrnasî û erdnîgariyê bi zimanê kurdî herî pêşîn Ehmedê Xanî pirtûk nivîsiye.<ref>Mehmed Uzun, Kürt edebiyatına giriş</ref> |
||
* Bijîşkê herî pêşîn [[Şemsedînê Şehrezûrî]] ye. |
* Bijîşkê herî pêşîn [[Şemsedînê Şehrezûrî]] ye. |
||
| Rêz 55: | Rêz 55: | ||
* [[Zimannasî|Zimannasê]] kurdî yê herî pêşîn [[Eliyê Teremaxî]] ye. (Pirtûka wî ya [[Serfa Kurmancî]] ye).<ref>Kurdî, Sverige/Stockholm, 1997, 140 rûpel, ISBN 91-972779-4-0. Tîpguhaztina ji alfabeya erebî: Zeynelabidin Zinar</ref> |
* [[Zimannasî|Zimannasê]] kurdî yê herî pêşîn [[Eliyê Teremaxî]] ye. (Pirtûka wî ya [[Serfa Kurmancî]] ye).<ref>Kurdî, Sverige/Stockholm, 1997, 140 rûpel, ISBN 91-972779-4-0. Tîpguhaztina ji alfabeya erebî: Zeynelabidin Zinar</ref> |
||
* [[Kurdolojî| |
* [[Kurdolojî|Kurdnasê]] herî pêşîn [[Mele Mehmûdê Bazîdî]] ye.<ref>http://krd.riataza.com/2016/11/11/mela-mehmude-bazidi-u-adat-u-rusumatnameye-ekradiye/</ref> |
||
* Dîroknasa herî pêşîn [[Mestûre Erdelan]] e.<ref>http://m.ilkehaber.com/yazi/klasik-kurt-edebiyati-368.htm</ref> |
* [[Dîroknas|Dîroknasa]] herî pêşîn [[Mestûre Erdelan]] e.<ref>http://m.ilkehaber.com/yazi/klasik-kurt-edebiyati-368.htm</ref> |
||
* Li ser (tib) bijîşkiyê bi zimanê kurdî herî pêşîn [[Melayê Erwasê]] berhem nivîsiye. |
* Li ser (tib) bijîşkiyê bi zimanê kurdî herî pêşîn [[Melayê Erwasê]] berhem nivîsiye. |
||
Guhartoya 14:32, 10 kanûna paşîn 2021
 |
Pêşînên kurdan, Ev rûpel tiştên ku di dîroka kurdan de herî pêşîn di nav kurdan de ji aliyê kîjan kurdê ve hatibe kirin an hatibe nivîsandin cîh girtine.
Pêşiya Mîladê û Piştî Mîladê
- Helbesta herî pêşîn a pêşiya Îsa pêxember an pêşiya mîladê tê gotin ku ji aliyê Baraboz ve hatiye nivîsandin.[1]
- Fîlozofê herî pêşîn Mazdek e.[2]
Serdema îslamê
- Kurdê ku herî pêşîn bi kurdîtiyê hatibe naskirin sehabeyê kurd Cabanê Kurdî ye.[3]
- Helbesta herî pêşîn ya kurdî ya zaravayê goranî ji aliyê Bassamê Kurdî ve, zaravayê kurmancî ji aliyê Ebdulsemedê Babek û Eliyê Herîrî ve, zaravayê lekî jî ji aliyê Baba Tahirê Uryan ve hatiye nivîsandin.
- Muzîknasê herî pêşîn Îbrahîmê Mewsilî ye.[4]
- Felsefevanên herî pêşîn Emerê Suhrewerdî, Şihabedînê Suhrewerdî û Amîdî ye.[5]
- Erdnas, matematîknas û riweknasê herî pêşîn Dînewerî ye.
- Avahîsazê herî pêşîn Mûnîs e.
- Gerokê herî pêşîn Îbn Fedlan e.[8]
- Dengbêjê herî pêşîn Evdalê Zeynikê, Dengbêja herî pêşîn Sosika Simo ye.[9]
- Alimê herî pêşîn Şêx Xelîlê Kurdî ye.[10]
- Alîme û destxet (xetat)a herî pêşîn Şehre Dîneweriye ye.[13]
- Fizîknasê herî pêşîn Îsmaîlê Cizîrî ye.[14]
- Ferhenga herî pêşîn ya zimanê kurdî (Kurmancî) Ehmedê Xanî nivîsiye.[16]
- Ferhenga pêşîn ya Kurdî-Erebî-Farsî Îsmaîlê Bazîdî nivîsiye. Pirtûka Gulzar
- Ferhenga herî pêşîn ya zaravayê Soranî Merûf Nûdhî nivîsiye. Pirtûka Lûxametnameyî Ehmedî
- Li ser zanista stêrnasî û erdnîgariyê bi zimanê kurdî herî pêşîn Ehmedê Xanî pirtûk nivîsiye.[17]
- Bijîşkê herî pêşîn Şemsedînê Şehrezûrî ye.
- Mewlûda Kurdî a herî pêşên Melayê Batê nivîsiye.[18]
- Helbestvan û wêjevanê netewî ê kurdan yê pêşîn Ehmedê Xanî ye.
- Misgervan (Sanatkar)ê herî pêşîn Mehmûdê Kurdî ye.
- Zimannasê kurdî yê herî pêşîn Eliyê Teremaxî ye. (Pirtûka wî ya Serfa Kurmancî ye).[19]
- Kurdnasê herî pêşîn Mele Mehmûdê Bazîdî ye.[20]
- Dîroknasa herî pêşîn Mestûre Erdelan e.[21]
- Li ser (tib) bijîşkiyê bi zimanê kurdî herî pêşîn Melayê Erwasê berhem nivîsiye.
- Kovara herî pêşîn ji aliyê Celadet Alî Bedirxan ve hatiye derxistin.[çavkanî hewce ye]
- Rojnameya herî pêşîn bi navê "Kurdistan" ji aliyê Mîqdad Mîdhed Bedirxan ve hatiye derxistin.[22]
- Enstîtuya herî pêşîn "Enstîtuya Kurdî ya Parîsê ye.[çavkanî hewce ye]
Çavkanî
- ^ http://atmanihaber.com/haber/behistin-siiri-mo-522-bara-bozun-siiri-729.html
- ^ http://kurtedebiyati.blogspot.com.tr/2013/11/kurt-filozoflar-mazdek-kimdir.html?m=1
- ^ Îbn Hecer Esqalanî, Elîsabe fî temyîzîs sehabe
- ^ Mehrdad Izady, (1991). The Kurds: a concise handbook
- ^ http://kurtfilozoflar.blogspot.com.tr/?m=1
- ^ http://www.kürtler.com/2015/11/kurt-bilim-adami-el-dinaveri-kimdir-hayati-eserleri.html?m=1
- ^ Dînewerî, Ensab el-Ekrad
- ^ Mehrdad Izady, Kurd, r. 41
- ^ http://www.kurdishmagazin.com/km/dengbejler-kurt-kulturunu-korudu.html
- ^ Müfid Yüksel, İslamsız Kürdistan Hayali ve Ortadoğu
- ^ http://muallims.blogspot.com.tr/2012/02/ebu-hanife-ahmed-bin-davud-dinaveri.html?m=1
- ^ http://ramazan.yeniakit.com.tr/fahrettin-ahlati-kimdir-239909.html
- ^ Mihemed Emîn Zekî, Meşahirê Kurd û Kurdistan
- ^ http://www.pen-kurd.org/kurdi/abuzer-bali/ismaile-ceziri.html
- ^ Bussey, B.; Spudis, P. (2004). The Clementine Atlas of the Moon. New York: Cambridge University Press.ISBN 0-521-81528-2.
- ^ Kadri Yıldırım, Nûbihara Piçûkan
- ^ Mehmed Uzun, Kürt edebiyatına giriş
- ^ http://www.cizremedya.com/melaye-bateyi-u-mewluda-serif-1531h.htm
- ^ Kurdî, Sverige/Stockholm, 1997, 140 rûpel, ISBN 91-972779-4-0. Tîpguhaztina ji alfabeya erebî: Zeynelabidin Zinar
- ^ http://krd.riataza.com/2016/11/11/mela-mehmude-bazidi-u-adat-u-rusumatnameye-ekradiye/
- ^ http://m.ilkehaber.com/yazi/klasik-kurt-edebiyati-368.htm
- ^ Zeynel Abidin Kızılyaprak, Hasan Kaya, Şerif Beyaz, Zana Farqini, İstanbul Kürt Enstitüsü,1900'den 2000'e Kürtler - Kronolojik Albüm, Özgür Bakış Milenyum Armağanı, İstanbul, Ocak 2000, p. 12.
| Ev gotara kurt şitlekê ye. Heke tu bixwazî berfireh bikî pê li biguhêre bike. (Çawa?) |