Bêskan (eşîr)
Pazuki navê eşîrê mezin li rojhilatê Anatoliya Navîn e, ku dîrok û pêşkeftinên wî di forma hiyerarşiyê de vî gelî li erd û avhewayên cihêreng bicîh tîne û bi bandor di nav çand û zimanên cûda de ye û Pazuki li herêmên cihêreng bi navên ( Pazuki, Pizuki, Bazuki, Paziki, Bizuki). . Mirovên ku ji Tirkmenên Anatoliyê hatine dinê, bi berfirehî hatin ba itesiîyên Kurd û bi demê re bûne zimanê Kurdî-kirin û şaxek mezin a eşîrê Kurd li Kurdistana Tirkiyê ava kirin.Ev eşîrên li Kurdistana Tirkiyê desthilatdar bûn [1] û Wan hukumdarek li ser beşek Kurdan kir û naha ew bi Kermanshah bi Kurdî di Kurdistana Tirkî de diaxivin [2]. Ji vê eşîrê re eşîrek Kurd tê gotin. Erdê sereke yê eşîra Pazukî Cappadocia di navenda Tirkiyê de ye û beşek ji eşîra Pazukî ji ber ku ew Shiiî bûn. Ev perçê Pazukî dibe zimanê Azerbeycan. Hin ji Pazukî li Stenbol û Enqerê û li Stenbolê bi tirkên qefilî diaxivin, û hin jî li Ermenistanê bi ermenî diaxivin. Some hin ji wan li Afganîstanê, ku di nav emîr û xelîfên Afganîstanê de bûn, bi Pashto diaxivin, û bi pêşkeftinên bi vî rengî re, dîrokê gelê Pazukî di sirgûn, şer û koçberiyê de bi sedsalan dixe, ku nasnameya wan ji sedsalan vedihewîne. Dotira dî munaqeşe ye. Abdullah ,calan, rêberê Kurdên li Tirkiyê, dibêje Rajab Il Pazuki eşîrekî Tirkmen e ku, mîna sedê eşîrên Turkmen, bûne kurd-axaftin û çanda tirk winda kir ji ber ku ew koçber bûn li Kurdistana Tirkiyê, û ji ber ku wan koçberî Kurdistana Turkiyê bûn, dişibihe Turkmen Turkmen in. Ew ji Turkmenên Anatoliyê ku ji wan eşîra Pazukî tê de qewitîne, û Tirkên Anatolî di nav gelên Tirk de rijandî ne, ku îro li Tirkiye, Qibris, Sûriye, û ,raq dijîn, û Turkmenên Anatolî her dem li axên Kurdistanê bicîh bûne. Ew xwedan dîrokek dirêj di axa Kurdistanê de ji serdema Roman Seljuk in û wan ji paşerojê heya nuha û heya niha bandorek çandî û siyasî li Kurdistana Turkiye, Kurdistana Sûriyê, Kurdistana Iraqiraqî kirine, û ev mirov her gav bi eşîran re bûn. Kurd bi vê rastiyê re têkildar bûne ku eşîra Pazukî yek ji eşîrên Turkmen e ku bi gelên kurd re hevahengî kiriye û bi demê re nasnameyek kurdî bi dest xwe xistiye.
Pêvajoya derbaskirina zimanên eşîra Pasukî bi fermana jêrîn:
1: Tirkmen: Eşîra Pazukî, ku bi eslê xwe ji Turkmenên Anatolî ne û zimanê wan ê dayikê tirkî bû, ku bi demê re bi tevahî eşîra Pazukî ji bîr kiriye û ji eşîra Pazukî derketiye. [3]
2: Bi Kurdî: Ji ber ku eşîra Pazukî anatolîa tirk bûn, piştî ku koçî Kurdistana Turkî bûn, zimanê wan bû kurdî, û îro li Kurdistana Tirkiyê û li Xorasanê, beşek ji eşîra Pazukî jî Kirmanshah bi Kurdî diaxive. Pazukî kal û kevnar li Anatoliya Kurdistanê dijiyan. [4]
3: Tirkên Stenbolê: Beşek ji eşîra Pazukî ji Kurdistana Tirkiyê koç kirin û hatin Qars, Enqere û Stenbol, parêzgeha Chorum, û zimanê wan bûbû Stenbolê tirkî û ew xwedî olek Sunî ne.
4: Ermenî: Beşek ji Pazukî ji Kurdistana Tirkiyê li Yêrêvanê li navenda Ermenistanê û bi zimanê ermenî diaxivin û xwedan olek xirîstî ne. Lêbelê, divê bête zanîn ku beşek ji eşîra Pazukî li herêma Qefqasyayê dijî û ji dîrokê bandor bûye. Eşîr û gelên li Qefqasan dijîn cih digirin.
5: Paşa (Afganî): Koçberiya hin Pasukisên ku bi kurdî diaxifin ji Xorasanê ji Afganistanê zimanê wan çêkir zimanê Pasû, ku ji Safavid-ê heya Qajar dom dikir.
6: Tirkên Azerbaycanê: Beşek ji eşîra Pazukî ji ber şerên iteii yên Osmanî û Safewî ji Kurdistana Tirkiyê koç kirin û berê xwe dan dadgeha Safavid û zimanê Azerbaycanê Pazukî bûn. Ev prosedur vedigere.
7: Farisî: Beşek ji eşîra Pazukî hat navenda ofranê ji Azerbaycanê, di nav de parêzgeha Garmsar û Tehran, wek Paytakht, Varamin û Pakdasht, û zimanê wan Farisî bû. [5]
,Ro, gelek eşîrên Turkmen ji ber zimanê kurdî li Kurdistana Tirkiyê dibin stranbêjên kurdan, û ev yek bûye sedem ku mirov li beramberî mezinbûna Kurd [6] çêbibe, her gav bi xwendin û xwendina rûk û nasname û dîroka eşîrên. Dizanin.