Bîrûnî

Pûlek ji aliyê Yekîtiya Sovyetan ve ji bona bîranîna Bîrûnî hatiye amadekirin.

Bîrûnî an jî Ebû Reyhan Bîrûnî (bi erebî: Abū Rayḥān Muḥammad ibn Aḥmad al-Bīrūnī) (bûn 15 êluna 973 - mirin 13 kanûn 1048) fîlozof, matematîkvan, astronom, fîzîkvan, ansîklopedîst, dîroknas, gerok, mamosta û dermanvanekî ji rojhilata navîn bû. Wî xebatên gelekî girîng di beşên matematîk, felsefê û bijîşkvaniyê de dane.

Ew li gundê Kath nêzî Xwarezmê (li Ûzbêkistana îro) çêbûye. Navê wî bi farisî tê wateya berbajar. Bi şûnde navê wî li gundê wî Kat jî kirine. Ew dersên matematîk û astronomiyê ji Ebû Nasir digire.

Ew bi fîlozofên weke, Ibn Sîna, Ibn Miskeweyh û mîrza Ebû'l-Ebas Me'mûnê Xwarezmşah re hevkariyê dike. Bi Mehmûdê Xezneyî re diçe Hindistanê, li wê derê zimanê wan hîndibe, hem li ser ola wan, hem jî li ser felsefa wan dixebite û pirtûkeke bi navê "Kitêba Hindistanê" (bi erebî: Kitâb al-Hind) li ser vedîtinên xwe dinivîse. Ew yewnanî, suryanî û berberî jî zanîbû. Wî pirtûkên xwe bi (zimanê xwe yê dayîkê) farisî û bi erebî dinivîsandin.

Çavkanî

• Cyril Glassé (1991). The Concise Encyclopedia of Islam. HarperCollins, San Francisco. ISBN 0-905743-65-2