Gumgumoka gawiran

Gumgumoka gawiran an sûsmarê keviran
Rewşa parastinê
	; Kêmtirîn metirsî (IUCN 2.3)
Dabeşandina zanistî
Cîhan:	Animalia
Filûm:	Chordata
Çîn:	Reptilia
Kom:	Squamata
Famîle:	Agamidae
Cins:	Laudakia
Cure:	L. stellio
Navê zanistî yê latînî
	Laudakia stellio; (Linnaeus, 1758)
Hevwate
	Stellio stellio; Agama stellio;

Gumgumoka gawiran an sûsmarê keviran (Stellagama stellio), cureyekî sûsmaran e ku li ciyên germ dijî ye.

Şayes[biguhêre | çavkaniyê biguhêre]

Gumgumoka gawiran

Dirêjiya gumgumoka gawiran nêzî 30 cm.^[1]Serê gumgumokê sê goşe ye û pehn e. Dûvik û piyên dirêj in. Rengê gumgumokê qehewî vekirî an tarî ye, lê bi rengê gewr an komirê jî heye.^[2]

Etîmolojî[biguhêre | çavkaniyê biguhêre]

Navê wê ya latînî (Agama Stellio) an Laudakia stellio ji bêjeyên (stelliōn-, stēliōn-) ku wateya wê qirtîşê deqderî. Wateya bêjeyê stella, stêr e.

Reftar û hawidor[biguhêre | çavkaniyê biguhêre]

Gumgumoka gawiran an sûsmarê keviran dikane rengê xwe bi kêfa xwe biguhêre û gor hawidorê wê.Lê dema ku dikeve xeterê, rengê xwe diguhêre û bi lez vedişêre di nav keviran da ku bi rastî ciya jiyana wê ye.

Belavbûna erdnîgarî[biguhêre | çavkaniyê biguhêre]

Gumgumoka gawiran xwecihê welatên din: Kîpros, Tirkiye, Yewnan, Îran, Îraq, Sûrî, Libnan, Urdun, Erebistana Siyûdî û Misrê. ^[3] Li her derê Kurdistanê tê dînê ku bi taybetî nêv qulikên zinar û latan dijî.

Pêşangeh[biguhêre | çavkaniyê biguhêre]

Gumgumok an sûsmarek e keviran li Rehovot, Îsrael (2013).
Gumgumok an sûsmarek e keviran li Negev, Îsrael (2007).
Gumgumok an sûsmarek e keviran li Acre, Îsrael (2007).
Gumgumok an sûsmarek e keviran li Didim, Tirkiye (2005).

Binecure[biguhêre | çavkaniyê biguhêre]

Gelek binecureyên vê gumgumokê hene û S. stellio ku belkî mîna cureyekî aloz e.^[4] Pir lêkolînên zanistî wê çêbibin û ev cureyeya eger were dabeşandin û belavkirin.^[5]

Stellagama stellio stellio
Stellagama stellio brachydactyla
Stellagama stellio cypriaca
Stellagama stellio daani
Stellagama stellio picea
Stellagama stellio salehi
Stellagama stellio vulgaris

Çavkanî[biguhêre | çavkaniyê biguhêre]

↑ Arnold, E.N. and Ovenden, D. (2002) A Field Guide to the Reptiles and Amphibians of Britain and Europe. Second Edition. HarperCollins Publishers, London.
↑ Arnold, E.N. and Ovenden, D. (2002) A Field Guide to the Reptiles and Amphibians of Britain and Europe. Second Edition. HarperCollins Publishers, London.
↑ Amr, Z.S.S., Al Johany, A.M.H., Akarsu, F., Üzüm, N., Kumlutaş, Y., Baha El Din, S., Lymberakis, P., Hraoui-Bloquet, S., Ugurtas, I.H., Werner, Y.L., Disi, A.M., Tok, V., Sevinç, M., Sadek, R., Crochet, P.-A., Kaska, Y., Avci, A. & Yeniyurt, C. 2012. Stellagama stellio. In: IUCN 2013. IUCN Red List of Threatened Species
↑ Amr, Z. S. S., et al. 2012. Stellagma stellio. In: IUCN 2012. IUCN Red List of Threatened Species. Version 2012.2.
↑ Baig, K. J., et al. (2012). A morphology-based taxonomic revision of Laudakia Gray, 1845 (Squamata: Agamidae). Vertebrate Zoology 62(2) 213-60.

Girêdanên derve[biguhêre | çavkaniyê biguhêre]

Li Wikimedia Commons medyayên di warê Gumgumoka gawiran de hene.

Stellagama stellio, ser Wîkîcureyê.

[1] Arnold, E.N. and Ovenden, D. (2002) A Field Guide to the Reptiles and Amphibians of Britain and Europe. Second Edition. HarperCollins Publishers, London.

[2] Arnold, E.N. and Ovenden, D. (2002) A Field Guide to the Reptiles and Amphibians of Britain and Europe. Second Edition. HarperCollins Publishers, London.

[3] Amr, Z.S.S., Al Johany, A.M.H., Akarsu, F., Üzüm, N., Kumlutaş, Y., Baha El Din, S., Lymberakis, P., Hraoui-Bloquet, S., Ugurtas, I.H., Werner, Y.L., Disi, A.M., Tok, V., Sevinç, M., Sadek, R., Crochet, P.-A., Kaska, Y., Avci, A. & Yeniyurt, C. 2012. Stellagama stellio. In: IUCN 2013. IUCN Red List of Threatened Species

[iucn-4] Amr, Z. S. S., et al. 2012. Stellagma stellio. In: IUCN 2012. IUCN Red List of Threatened Species. Version 2012.2.

[baig-5] Baig, K. J., et al. (2012). A morphology-based taxonomic revision of Laudakia Gray, 1845 (Squamata: Agamidae). Vertebrate Zoology 62(2) 213-60.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]