Here naverokê

Huseyn Hilmî Paşa

Ji Wîkîpediya, ensîklopediya azad.
Huseyn Hilmî Paşa
Image dans Infobox.
Serokwezîrê osmanî (d)
-
Ehmed Tewfîq Paşa
Îbrahîm Heqî Paşa
Serokwezîrê osmanî (d)
-
Kamîl Paşa
Ehmed Tewfîq Paşa
Beglerbegê Yemenê (d)
Balyoz (en)
Jidayikbûn
Li ser Wîkîdaneyê bibîne û biguhêre
Mîtîlênê (en)Li ser Wîkîdaneyê bibîne û biguhêre
Mirin
Cihê goristanê
Navê rastî
Hüseyin Hilmi PaşaLi ser Wîkîdaneyê bibîne û biguhêre
Hevwelatî
Pîşe

Biguhêre - Kodê biguhêre - Wîkîdaneyê biguhêreBinêre belgekirina şablonê

Huseyn Hilmî Paşa, Hilmî Paşa, bi tirkî Hüseyin Hilmi Paşa (bi osmanî: حسین حلمی پاشا), jdb. 1 nîsan 1855 - m. 1922, dewletmedar û rêveberekî yê Împeratoriya Osmanî bû. Ew du caran sadrazemê împeratoriya osmanî ya li dora Serdema Meşrûtiyeta Duyem bû.[1]

Jiyan

[biguhêre | çavkaniyê biguhêre]

Hilmî Paşa bi eslê xwe qismî yewnanî bû; yek ji bav û kalên Hilmî ji dînê xiristiyanî derbasa îslamiyê bû. Hilmî li girava Mîdîlênê dibistana navîn (Ruşdiye) mezûn bû û demekê çû medreseyê, li wir dersên fiqih û zimanê fransî girt. Di 1878an de, wekî katib (Tahrirat Kalemi) ket xizmeta sivîl.[1] Di 1897an de, demek kurt wekî waliyê Wîlayeta Edeneyê xizmet kir û heta 1902an, ew waliyê Wîlayeta Yemenê bû. Ji 1903 heta 1908an, wekî Mufetîşê Giştî yê Rumeliyê, bi taybetî parêzgehên Wîlayeta Selanîk, Wîlayeta Kosova û Wîlayeta Manastirê xizmet kir. Ew bi taybetî bi xebata xwe ya wekî Mufetîşê Giştî yê Rumeliyê tê nasîn.[2] Ev meqam hem li Ewropayê û hem jî di nav Ciwanên Tirk de ji bo durustî, karîgerî, serxwebûn û wekî alîgirê ramanên lîberal navûdengek bi dest xist. Wekî Mufetîşê Giştî, ew yek ji raporên Sultan Ebdulhemîd II li ser rewşa Rumeliyê di dema amadekariyên şoreşa destûrî ya Ciwanên Tirk a tîrmeha 1908an de bû.

Hilmî Paşa di hikûmeta Kâmil Paşa de, ku di 30ê cotmeha 1908an de hat damezrandin, wek Wezîrê Karên Hundir (Dahiliye nazırı) xebitî. Hüseyin Hilmi Paşa ji 14ê sibata 1909an heta 13ê nîsana 1909an wek Wezîrê Mezin xebitî. Bi vî awayî, ew bû Wezîrê Mezin ê dawîn ê Siltan Ebdulhemîd. Ji bo demek kurt, wî di kabîneya Ahmed Muhtar Paşa de wek Wezîrê Dadê jî xebitî. Dema wî ya duyem û ya dawîn wekî Wezîrê Mezin ji 5ê gulana 1909 heta 28ê kanûna pêşîn a 1909an dom kir.[1]

Di navbera 15ê cotmeha 1912 û 1918an de, Hilmî Paşa li Viyanayê sefîr bû û bi vî awayî sefîrê dawî yê Împeratoriya Osmanî li Awistiryayê bû.[1] Piştî agirbesta Hevalbendan bi Împeratoriya Osmanî re, ji ber nêzîkatiya wî ya bi Îtihad û Tereqî ("Yekîtiyên Ciwanên Tirk") re, ku bi desteserkirina desthilatdariyê ji hêla "lîberalan" ve li Tirkiyeyê hatibû bêrûmetkirin, vegera Hilmî Paşa bo Tirkiyeyê qedexe bû.[1] Hilmi Paşa ji ber pirsgirêkên tenduristiyê dev ji karê xwe berda. Ew heta mirina xwe di 1922an de li Viyanayê ma. Gora wî li goristana Şêx Yahya Efendi Dergahi li Beşiktaş, Stembolê ye.[1]

Wêje

[biguhêre | çavkaniyê biguhêre]
  • Hans-Jürgen Kornrumpf: Hüseyn Hilmi Paşa. Çavkaniyên ji bo biyografiya wî. Di: Wiener Zeitschrift für die Kunde des Morgenlandes, 76. Band, Festschrift Andreas Tietze zum 70. Geburtstag gewidmet von seinen Freunden und Schülern (1986), r. 193–198. JSTOR 23868787

Çavkanî

[biguhêre | çavkaniyê biguhêre]
  1. ^ a b c d e f Archivum ottomanicum v. 23. Mouton. 2006. r. 272. Hüseyin Hilmi (1855-1923), kî yê ku di 1909an de du caran bû Wezîrê Mezin
  2. ^ Kent, Marian (1996). The Great Powers and the End of the Ottoman Empire. Routledge. r. 227. ISBN 0-7146-4154-5. Hüseyin Hilmi Pasha (1855-1923) (Ottoman Inspector-General of Macedonia, 1902-8
Ji "https://ku.wikipedia.org/w/index.php?title=Huseyn_Hilmî_Paşa&oldid=1945642" hatiye standin.