Kurdên Keyaniya Yekbûyî
| Gelhe tevahî | |
|---|---|
| 93.174[1] |
Kurdên Keyaniya Yekbûyî yek ji komên diyasporaya kurdan e, ku bi giranî ji salên 1980î û vir ve pêk hatiye.[2] Di vê serdemê de, gelek kurdên ji herêmên Kurdistanê – bi taybetî ji başûr, bakur, rojhilat û rojavaya Kurdistanê – hatin Brîtanya, ji bo ku xwe ji çewsandin û pevçûnên siyasî rizgar bikin.[3]
Li gor amarên Department for Communities and Local Government (Dezgeha Civak û Hikûmeta Herêmî), hejmara kurdan li Brîtanyayê di sala 2002 de derdora 50,000 bû, ku di nav wan de besa herî mezin ji kurdên başûrî pêk dihat.[4] Piraniya kurdan li bajarên mezin, di nav de London, Birmingham, Manchester, Leeds û Glasgow bi cih bûne.[5] Di serjimêriya sala 2011 de beşdaran karîbûn nasnameya xwe ya etnîkî wek "kurdî" binivîsin, û li gorî vê yekê bi giştî 49.841 kes li Brîtanyayê xwe wek kurd dane naskirin. Di 2021/22 de, ev hejmar derkete 93,174.[6]
Di salên 1980î de li Londonê yekemîn rêxistinên kurdan ji bo armancên çandî û siyasî hatine damezirandin. Navenda Çanda Kurd a Londonê (KCC) yek ji saziyên herî kevn û herî naskirî ye, ku di eslê xwe de wekî "balyoza kurdî ji bo miletekî bê dewlet" kar dikir. Di salên 1990î de bi zêdebûna nifûsa kurdan re, rêxistinên din ên taybet, wek Halkevi, ku di sala 1985an de hat damezrandin, û Kurdish Workers Association (Komeleya Karkerên Kurd) di sala 1989an de.
Tevî hewldanên ji bo întegrasyonê, dijwarî jî hebûn. Kuştinên namûsê, bi taybetî di nav civatên kurdan de, bûn navenda raya giştî ya Brîtanyayê: Kuştina Benaz Mehmûd di sala 2006an de hewcedariya çareserkirina van kiryarên tundûtûjiyê eşkere kirin.[7] Rêxistinên weke Iranian and Kurdish Women's Rights Organisation (Rêxistina Mafên Jinên Kurd û Îranî û Kurd) banga stratejiyên netewî ji bo têkoşîna li dijî kuştinên namûsê kirin.[8]
Îro civata kurd li Brîtanyayê cihêreng e, ku beşên cuda yên Kurdistanê tê de hene. Ew di civaka brîtanî de întegre bûne û di warên wekî karsazî, çand û siyasetê de beşdariyê dikin. Di nav kesayetiyên naskirî yên bi eslê xwe kurd de lîstikvan Freema Agyeman û siyasetmedar Nadhim Zahawî hene.
Tevî dûrbûna erdnîgarî, gelek Kurd bi herêmên xwe yên eslê xwe re têkiliyên nêzîk didomînin û ji bo mafên Kurdan li seranserê cîhanê kampanyayên xwe dimeşînin. Rêxistinên kurdî li Brîtanyayê roleke girîng dilîzin: ew xizmetên taybet ên çandê pêşkêş dikin û di heman demê de întegrasyona civakî, çandî û sivîl di nav civaka Brîtanî de pêşve dixin.
Çavkanî
[biguhêre | çavkaniyê biguhêre]- ^ "National Statistics". nisra.gov.uk.
- ^ London Metropolitan University. "To whom do I turn when I am invisible?: The experience of Kurdish workers who have problems at work?" (PDF). Ji orîjînalê (PDF) di 1 adar 2012 de hat arşîvkirin. Roja gihiştinê 24 kanûna paşîn 2025.
- ^ "Recording Kurdish History In London". Untoldlondon.org.uk. Ji orîjînalê hat arşîvkirin. Roja arşîvkirinê: 5 tîrmeh 2008. Roja gihiştinê 24 kanûna paşîn 2025.
{{cite web}}: CS1 maint: bot: original URL status unknown (lînk) - ^ "The Iraqi Muslim Community in England - Understanding Muslim Ethnic Communities". Communities.gov.uk. Ji orîjînalê di 19 îlon 2012 de hat arşîvkirin. Roja gihiştinê 24 kanûna paşîn 2025.
- ^ "UK Kurds fight separate battles". News.bbc.co.uk.
- ^ "What is the recommended ethnic group question for use on a survey in England?". ons.gov.uk.
- ^ "Banaz Mahmod 'honour' killing cousins jailed for life". bbc.com.
- ^ "'Honour crime': 11,000 UK cases recorded in five years". bbc.com.