Matematîk
Matematîk, werze, bîrwarî yan jî bîrkarî, (ji yewnanî μάθημα, máthēma bi wateya "zanîn, hêmbûn"), zanîna li ser rewş û mercên çendatî kwantatîv û peywendiyan û li ser formên gewdên jiyana objektîf e. Bîrwarî di tevahî zanistên pozîtîv de tê bikaranîn. Li gora zanyaran bîrwarî 200 sal zêdetir li pêşiya fizîkê dimeşe.
Wateya peyva matematîk[biguhêre | çavkaniyê biguhêre]
Peyva matematîk ji μάθημα (máthēma) ya yewnanî tê. Wateya wê di yewnaniya kevn de mîna zanîn û hêmbûnê bû. Di zimanê wan ê anahîn de wek ders tê bikaranîn. fhfjvygijgygihuyhihubib ubib7bobu8blguygkgugkgu7ggikbugkvbuybik
Dîroka bîrkariyê[biguhêre | çavkaniyê biguhêre]
Matematîka pêşdîrokî ji ber ku delîlê nivîsî tune ye, mirov kane bibêje a bi devkî ye. Bê guman pêşve çûna pêşîn divê pêkanîna jimareyan û jimartinê be[1]. Tête texmîn kirin ku vê pêşveçûnê ji pêwîstîyên jîyanê derketî[2]. Îhtîyacên komeleyan herçî zêde bûn jê re matematîkek bilindtir jî lazim bû.
Li çar şaristanên cîhana kevn (Mezopotamya, dora çemên Nîlê, Hindûs û Ganjê, Hwang Ho û Yangtsê) mirovan aboriya xwe bi ajotina erdan dikir. Bo bikaranîna erdên xwe û debrên xwe kontrol bikin matematîk bikar dianîn[3].
Zimanê bîrkariyê[biguhêre | çavkaniyê biguhêre]
 |
Çavkanî[biguhêre | çavkaniyê biguhêre]
- ↑ http://www-history.mcs.st-andrews.ac.uk/HistTopics/History_overview.html "An overview of the history of mathematics"
- ↑ http://www.math.tamu.edu/~dallen/masters/hist_frame.htm "The History of Mathematics->The Origins of Mathematics"
- ↑ http://library.thinkquest.org/22584/ Girêdana arşîvê 2012-04-30 li ser Wayback Machine "The Oriental Mathematics"
Girêdanên derve[biguhêre | çavkaniyê biguhêre]
- www.matematikakurdi.com Girêdana arşîvê 2009-06-09 li ser Wayback Machine
- Ankara Özel Ders Girêdana arşîvê 2021-09-20 li ser Wayback Machine