Partiya Refahê
Partiya Refahê | |
---|---|
![]() Logoya Partiya Refahê | |
Dewlet | Tirkiye ![]() |
Dema avabûnê | |
Serok | |
Cihê baregehê | |
Nerîna siyasî | Rastgiriya tund ![]() |
Îdeolojiya siyasî | Îslamîzm, Gumankeriya ser Ewropayê û dijsiyonîzm ![]() |
biguhêre - Wîkîdaneyê biguhêre![]() |
Partiya Refahê (tirkî: Refah Partisi (RP)) partiyeke siyasî ya îslamî yê li Tirkiyeyê bû ku ji aliyê Ali Türkmen, Ahmet Tekdal û Necmettin Erbakan ve di sala 1983an de li Enqereyê weke mîrasgirê du partiyên berê, Partiya Nîzama Netewî (MNP) û Partiya Selameta Meteweyî (MSP) ku ji siyasetê hatibûn qedexekirin, hatibû damezrandin. Partiya Refahê di wê demê de beşdarî hilbijartinên şaredariyan bû û li sê bajarên wek Qonye, Riha û li Wanê şaredariyan bidest dixe ku di vê hilbijartinê de ji %5 ji dengên giştî werdigire.
Partiya Refahê bi Partiya Tevgera Neteweparêz (MHP) û Partiya Demokrasiya Reformîst (İDP) re di hilbijartinên 1991an de beşdarî hilbijartinên sêalî bû. Wan %16,9 dengan bi dest xist. Herwiha 62 parlementer bi dest xistin, lê 19 parlementerên MHPê (di 25ê kanûna 1991êan de Partiya Tevgera Demokrat damezrand û di 29ê kanûna 1991an de tevlî MÇPê bû) û 3 parlementerên İDPê piştî hilbijartinê ji Partiya Refahê derketin. Dengên wan bi salan zêde bû, heta ku ew di 1996an de bûn partiya herî mezin a di bin serokatiya serokwezîr Necmettin Erbakan de. Hikûmeta koalîsyonê ya Erbakanê di 1997an de ji aliyê artêşa Tirkiyeyê ve ji desthilatê hat dûrxistin, ji ber gumana wan bi bernameyeke îslamî heye.
Di 1998an de Partiya Refahê ji aliyê Dadgeha Destûra Bingehîn a Tirkiyeyê ve ji ber binpêkirina cudabûna ol û dewletê ji siyasetê hat qedexekirin. Qedexe di 13ê sibata 2003an de ji aliyê Dadgeha Mafên Mirovan a Ewropayê (DMME) ve hat erêkirin. Biryara DMMEyê ji aliyê Rêxistina Şopandina Mafên Mirovan ve hat rexnekirin, ji ber ku DMMEyê gelek caran betalkirina partiyên din red kiribû, lê DMMEyê biryara xwe parast.[1]
Serokkomarê niha yê Tirkiyeyê Recep Tayyip Erdoğan endamê berê yê partiyê ye. Piştî ku demekê ji siyasetê hat qedexekirin, ji vê koma îslamî derket û Partiya Dad û Geşedanê (AKP) damezrand.[2] Serokkomarê berê yê Tirkiyeyê Abdullah Gül heta hilweşandina Partiya Refahê cîgirê serokê Tirkiyeyê bû.
Çavkanî
[biguhêre | çavkaniyê biguhêre]- ^ "Turkey: Party Case Shows Need for Reform | Human Rights Watch" (bi îngilîzî). 30 tîrmeh 2008. Roja gihiştinê 31 gulan 2025.
- ^ Solaker, Gulsen; Toksabay, Ece (29 gulan 2018). "Islamist party sees Erdogan support eroding in Turkey election". Reuters (bi îngilîziya amerîkî). Roja gihiştinê 31 gulan 2025.