Stembol

Stembol
İstanbul Li ser Wîkîdaneyê biguhêre
Bajarê hejmara wî ya niştecihan zêdeyî milyonekê Li ser Wîkîdaneyê biguhêre
İstanbul Li ser Wîkîdaneyê biguhêre
Istanbul Montage 2016.png
Stembol li ser nexşeyê
Map
Stembol li ser nexşeya Tirkiye nîşan dide
Stembol
Stembol
Koordînat: 41°0'36"Bk, 28°57'37"Rh
ParzemînEwropa, Asya Li ser Wîkîdaneyê biguhêre
Dûgel Tirkiye
Beşa îdarî
  • Istanbul Province (1923–) Li ser Wîkîdaneyê biguhêre
Paytexta
Dema avabûnê29 gulan 1453 Li ser Wîkîdaneyê biguhêre
Rêvebir
 • ŞaredarEkrem İmamoğlu (2019–) Li ser Wîkîdaneyê biguhêre
Rûerd
 • Giştî
  • 5343 km² Li ser Wîkîdaneyê biguhêre
 • Bilindahî
100 m Li ser Wîkîdaneyê biguhêre
Gelhe
15.462.452 (2020) Li ser Wîkîdaneyê biguhêre
DemUTC+3
Koda telefonê212
Nîşana wesayîtê34
Malper
biguhêre - Wîkîdaneyê biguhêreBelge

Stembol[1] an jî Stenbol (bi tirkî: İstanbul) mezintirîn bajarê Tirkiyeyê ye û li ser sinorê Ewropayê û Asyayê ye. Sinorên bajêr li bakûr bi Deryaya Reş, li rojava çiyayê Tekirdağ, li başûr bi Deryaya Marmara û li rojhilat jî bi Adapazarı û Kocaeliyê ve tê girêdan.

Navçeyên Stembolê[biguhêre | çavkaniyê biguhêre]

Li Stembolê 39 navçe hene.

Li hêla Ewropayê

Li hêla Asyayê

Dîrok[biguhêre | çavkaniyê biguhêre]

Ew di sedsala 7an berî zayînê bi navê Byzantion hat saz kirin. Di 513 b.z. de Darius wir dagir dike. Di 330î de împeratorê Romayê Konstantîn wê darê bi navê Nova Roma ("Romaya Nû") dike paytexta împeratoriyê ye. Lê pê re ew bi navê Konstantinopolis, ango "bajarê Konstantîn", tê zanîn. Ew demekê paytexta Bîzansê bû û Yustîniyan I dor salên 530î de Hagia Sophia (Aya Sofya) çê dike. Ew di 1204an de di Rêwîtiyên Xaçayê Çaram de dest leşkerên xaçperestan dikeve. Ji bo talanan wê demê de nifusa bajêr gelek kêm bû. Di 1261ê de împeratorê Bîzansê Mixayîl VIII Konstantinopolis şûn da hundura Bîzansê kir.[2]

Di 29ê gulana 1453an de[çavkanî hewce ye] siltanê osmanî Mehmed II bajar dagir kir û kire paytexta împeratoriyê. Ew heta Osmanan hilwaşiyan. paytexta împeratoriya Osmanî bû.

Di 29ê adara 1930î de navê bajêr bi fermî hat kirin İstanbul (Stembol).

Navdarên Bajêr[biguhêre | çavkaniyê biguhêre]

Galeriya wêneyan[biguhêre | çavkaniyê biguhêre]

Çavkanî[biguhêre | çavkaniyê biguhêre]

  1. MUHAMMED, HUSEIN (10 nîsan 2013). "Stembol û dengnasiya kurmancî". nefel.com.
  2. Kopîkirina arşîvê, ji orîjînalê di 17 kanûna pêşîn 2012 de hat arşîvkirin, roja wergirtinê: 13 kanûna pêşîn 2012