Zîndewerên kedî: Cudahiya di navbera guhartoyan de

Ji Wîkîpediya, ensîklopediya azad.
Content deleted Content added
Xqbot (gotûbêj | beşdarî)
B robot serzêde kirin: vi:Gia súc; Kozmetik değişiklikler
B robot serzêde kirin: ur:مویشی
Rêz 40: Rêz 40:
[[ta:கால்நடை]]
[[ta:கால்நடை]]
[[uk:Домашня худоба]]
[[uk:Домашня худоба]]
[[ur:مویشی]]
[[vi:Gia súc]]
[[vi:Gia súc]]
[[zh:家畜]]
[[zh:家畜]]

Guhartoya 02:14, 27 çiriya paşîn 2009

Ajalên kedî an ajalên malovî ajalên ku li mal tên xwedî kirin e. Ji hezar salan vir de ajal li ji alîyê mîrovanda kedî bûne. Bi texmînekê kûçik ajalê herî pêşîn yê ku kedî bûye. Ew 15000 sal BZ. li Asyaya Rojhilat hatîye kedî bûne. Ku çiqas di çaxa modern da rola hin ajalên kedî daket jî heta roja evroj meriv nikane jîyanê bê ajalên kedî bifkire. Bi taybetî di çandên wek Kurdistanê, yên ku li ser gudnibûnê çêbûnî, ajalên kedî di ji bo feydê mîrovan cihekî giring digire. Mînakî, kûçik û pisik ji bo nêçîrê û paraztinê; ker, hesp, hêştir hwd. ji bo gîhanîyê û karên ku ji hêzên mîrov zêdetir dixwazin; ga û hesp ji bo cot ajotinê û bar kişandinê; mihî, mange, bizin ji bo xwarin û vexarine cihekî giring digirin. Hîn ew lîsta dikane be drêj kirin. Tabî tik ji bo faydeyê ajal nihatin kedî kirin. Hin ajal jî ji bo kêf û xweşiyê hatine kedîkirin. Cureyên çûkan û masîyan pirek ji bo kêfî hatine kedî kirine. Bi taybetî kewên sor di çanda Kurdan da cihekî girîng digire. Piştî kedîkirinê hin ajal hatine guhartin û hin cinsên nû peyde bûne. Wek nimûne, ger meriv kûçik û tajiyan bigêhîne hev, cewrikê ku ji wan çê dibe cinsekî nû ye, em jê re dibêjin toltajî. An jî ger ker biçe ser hespê, hêstir ji wan çê dibe ku ew jî dibe cinsekî nû. Evroj mîrov ji bo kêfî maran, pîrevonkan, qirtîşan hwd. kedî dikine.

binêre jî: ajalên kovî