Manîfestoya Komunîstî: Ferqa di neqeba guhartoyan de

'''Manîfestoya Komûnîstî''' ([[Elmanî]]: ''Das Manifest der Kommunistischen Partei'' an jî tenê ''Das Kommunistische Manifest'') ew manîfestoya ko ji hêla [[Karl Marx]] û [[Friedrich Engels]] di sala [[1847]]an de li [[London]]ê bi daxwaza yekîtîya Komunîstan re hatibû nivisîn. Ew di [[1848]]an di dema [[Şoreşa Şibatê]] de li [[London]] û [[Fransa]]yê dema [[Şoreşê Adarê]] jî li welatên din belav bû.

 

 

Bingehên program û lênêrîna jiyanêyê Marx û Engelsê ko paşê bi gelemperî wek [[Marksîzm]] hat zanîn di vê manîfestoyê de hatibû rave kirin. Di rûpela destpêkê manîfestoyê de navê Marx û Engels tev şûn digirin. Lê di [[1883]]an de di pêşgota çapa Elmanî de Engels wiha dinivise: "Fikrên bingehên ko di manîfesto de serwer ditînî... bitenê û bitûnî eyda Marx in."

Çapa Manîfestoya pêşinê ko bi rengekî keska tîr, di 1848an li Londonê hatibû çap kirin. Ew çapa bi zimanê Elmanî bû. Wergera wêyê [[Îngîlîzî]] ji hêla ''Helen MacFarlane'' di [[1850]]an de hat kirin. Ew navbera 1872an de heta 1893an bi pêşgotinên cida yên ko hin zimanên din hat çap kirin: Di 1871an de bi fikrên Marx û Engelsên li ser Komûna Parîs, Di 1882an de bi pêşgotinekê ji nû ve bi [[Rûsî]], bi Marx di [[1883]]an de mir re jî, [[1890]]an de bi pêşgotinên Engels Elmanî, [[1892]]an de bi [[zimanê polonî]], [[1893]]an de jî bi [[îtalyanî]] hat çap kirin.

 

Ew bi bangê navdar jî xelas dibe: „Prolêterên hemû welatan, yekbin!“.

 

Ew manîfestoya 30 rûpelan ji çar beşan pêk tê.

 

Marx û Engels di va beşa manîfestoyê de pêsketinên cîvakîyên heta wê çaxê wek têkoşîna çînan salix didi. Heta niha Azad û [[Sklav]], [[Patrîsyan]] û [[Pleb]], Baron û [[serf]]...“. Gorî Marx û Engels jî niha ew têkoşîna çînan peresendîye têkoşîna navbera birjûva û proleteran.

 

Gorî Marx Komûnîst Partî ne li hembera tu partîyên karkeran e. Gorî Marx û Engels Komûnîst bo ra kirina milkên şexsî têkoşînê dikine. Dîsa gorî Manîfestoyê Komûnîstan tu welat tune ne û hemû komûnîst di çîna proleterê de ne.

 

 

Di vê beşê de Marx û Engels beşên Komûnîzm û Sosyalîzm û merhaleyên wan salix didin.

 

 

 

Di vê beşê de Marx û Engels li hin welatên dijên tevgerên komûnîstan û rewşê wan salix didin.

 

 

== Girêdanên Derve ==

* [http://www.vulture-bookz.de/marx/archive/volltext/Marx-Engels_1848--90~Das_Kommunistische_Manifest.html Teksta orjînal bi hin zimanên din ve]

 

 

[[et:Kommunistliku partei manifest]]

[[eu:Agiri Komunista]]

[[fi:Kommunistisen puolueen manifesti]]

[[fr:Manifeste du Parti communiste]]

[[sr:Комунистички манифест]]

[[sv:Kommunistiska manifestet]]

[[th:แถลงการณ์พรรคคอมมิวนิสต์]]

[[tl:Manipestong Komunista]]