Bariste: Cudahiya di navbera guhartoyan de

Ji Wîkîpediya, ensîklopediya azad.
Content deleted Content added
Xqbot (gotûbêj | beşdarî)
B robot serzêde kirin: so:Cuf
Xqbot (gotûbêj | beşdarî)
B robot guhêrandin: ckb:بارستە; Kozmetik değişiklikler
Rêz 1: Rêz 1:
'''Bariste''' (bi [[Inglîzî]]: ''mass'') yek ji têgeh an çemkên serekî di [[fîzîk|fîzîkê]] de ye ko bi awayekê xwerû dihêt wateya: "çend keriste anko madde di tiştekî da heye". [[Mekanîka Klasîk]] da, bariste yek ji çemkên navendîn û giring e. Di çarçûveya [[livzanist|livzanistên]] (kînematîkên) rêjeyî (relativistic) da pênaseyên cidacida jibo çemka baristeyê hene. Di [[bîrdoza rêjeyîniyê]] (theory of relativity) de, [[baristeyê neberguhêr]] dihêt pênasekirin ko gelek ji çemka baristeyî di [[fîzîka klasîk]] nêzîk e. Li goreyê vê têgehê, di [[çarçûveya amajeyê]] yên cidacida de û li goreyê temaşevanên cidacida ve bariste neguhêr e û her bi yek qebareyî ye.
'''Bariste''' (bi [[Inglîzî]]: ''mass'') yek ji têgeh an çemkên serekî di [[fîzîk|fîzîkê]] de ye ko bi awayekê xwerû dihêt wateya: "çend keriste anko madde di tiştekî da heye". [[Mekanîka Klasîk]] da, bariste yek ji çemkên navendîn û giring e. Di çarçûveya [[livzanist|livzanistên]] (kînematîkên) rêjeyî (relativistic) da pênaseyên cidacida jibo çemka baristeyê hene. Di [[bîrdoza rêjeyîniyê]] (theory of relativity) de, [[baristeyê neberguhêr]] dihêt pênasekirin ko gelek ji çemka baristeyî di [[fîzîka klasîk]] nêzîk e. Li goreyê vê têgehê, di [[çarçûveya amajeyê]] yên cidacida de û li goreyê temaşevanên cidacida ve bariste neguhêr e û her bi yek qebareyî ye.


Di bikaranîna nefermî ya rojane de, bariste wekî [[kêş (Fîzîk)|kêş]] an [[giranî]]yê dihêt bikaranîn. Lê bi ramaneka hûr ya fîzîkî, kêş qebareya hêza rakêşanê li ser baristeyî ye. Jiber hindê ko di bikaranîna rojane da hêza rakêşa erdî li ser tiştan her yeke, bariste û kêş wekhev dibin. Lê dema kesek li bilindahiyan an jî li ser [[exter|extereka]] dî kêşa tiştan bipîvit hingê verêja pîvanê ne wekî pîvana li ser rûyê erdî ye. Yekîna kêşê, jiber ko [[hêz]] e, û yekîna baristeyê ne yek in.
Di bikaranîna nefermî ya rojane de, bariste wekî [[kêş (Fîzîk)|kêş]] an [[giranî]]yê dihêt bikaranîn. Lê bi ramaneka hûr ya fîzîkî, kêş qebareya hêza rakêşanê li ser baristeyî ye. Jiber hindê ko di bikaranîna rojane da hêza rakêşa erdî li ser tiştan her yeke, bariste û kêş wekhev dibin. Lê dema kesek li bilindahiyan an jî li ser [[exter]]eka dî kêşa tiştan bipîvit hingê verêja pîvanê ne wekî pîvana li ser rûyê erdî ye. Yekîna kêşê, jiber ko [[hêz]] e, û yekîna baristeyê ne yek in.


== Yekînên baristeyî ==
== Yekînên baristeyî ==
Rêz 7: Rêz 7:


{{kurt}}
{{kurt}}
[[Kategorî:fîzîk]]


[[Kategorî:Fîzîk]]
{{Link FA|it}}


{{Link FA|ast}}
{{Link FA|ast}}
{{Link FA|it}}


[[af:Massa]]
[[af:Massa]]
Rêz 26: Rêz 26:
[[bs:Masa]]
[[bs:Masa]]
[[ca:Massa]]
[[ca:Massa]]
[[ckb:بارست]]
[[ckb:بارستە]]
[[cs:Hmotnost]]
[[cs:Hmotnost]]
[[cy:Màs]]
[[cy:Màs]]

Guhartoya 05:11, 3 tîrmeh 2010

Bariste (bi Inglîzî: mass) yek ji têgeh an çemkên serekî di fîzîkê de ye ko bi awayekê xwerû dihêt wateya: "çend keriste anko madde di tiştekî da heye". Mekanîka Klasîk da, bariste yek ji çemkên navendîn û giring e. Di çarçûveya livzanistên (kînematîkên) rêjeyî (relativistic) da pênaseyên cidacida jibo çemka baristeyê hene. Di bîrdoza rêjeyîniyê (theory of relativity) de, baristeyê neberguhêr dihêt pênasekirin ko gelek ji çemka baristeyî di fîzîka klasîk nêzîk e. Li goreyê vê têgehê, di çarçûveya amajeyê yên cidacida de û li goreyê temaşevanên cidacida ve bariste neguhêr e û her bi yek qebareyî ye.

Di bikaranîna nefermî ya rojane de, bariste wekî kêş an giranîyê dihêt bikaranîn. Lê bi ramaneka hûr ya fîzîkî, kêş qebareya hêza rakêşanê li ser baristeyî ye. Jiber hindê ko di bikaranîna rojane da hêza rakêşa erdî li ser tiştan her yeke, bariste û kêş wekhev dibin. Lê dema kesek li bilindahiyan an jî li ser extereka dî kêşa tiştan bipîvit hingê verêja pîvanê ne wekî pîvana li ser rûyê erdî ye. Yekîna kêşê, jiber ko hêz e, û yekîna baristeyê ne yek in.

Yekînên baristeyî

Di SI anko Sîstema Navneteweyî ya Yekînan da, yekîna baristeyî kîlogram e.

Şablon:Link FA Şablon:Link FA