Hibir: Cudahiya di navbera guhartoyan de

Ji Wîkîpediya, ensîklopediya azad.
Content deleted Content added
Xqbot (gotûbêj | beşdarî)
B robot serzêde kirin: vec:Ingiostro
Luckas-bot (gotûbêj | beşdarî)
B robot serzêde kirin: uk:Чорнило
Rêz 55: Rêz 55:
[[tl:Tinta]]
[[tl:Tinta]]
[[tr:Mürekkep]]
[[tr:Mürekkep]]
[[uk:Чорнило]]
[[vec:Ingiostro]]
[[vec:Ingiostro]]
[[yi:טינט]]
[[yi:טינט]]

Guhartoya 17:46, 24 tebax 2010

Înkar bo pênûsên tên dagirtin

Înkar, Tînt, Hub(i)r, avnûs, murekkeb (bi latînî: tincta [aqua] = ava rengî) navê herikbara bo nîvîsandinê tê bikaranîn e.

Diroka înkarê

Gorî bermahiyên dîrokî ji di 3000 b.z. de li Egîptê (Misir) û 2600 b.z. de li Çînê înkar dihatibûye bikaranîn. Wê demê ji cureyekî Gommeyê (Gumme arabicum) dihate çêkirin. Di b.z. 1000'î de pênûsa Hindistanî bû serdest. Ev pênûs ji komira dara çirayê û dawerûnê (rûnê dawa pez) dihate amadekirin. Dema mirov bikarbianiya, bi avê de dikir û şil bikardianî.

Di dawiya sedsala 16emîn de li Ewropayê înkara ku ji înkarmasî (masiya înkarê, ji binekoma Coleoidea) tê çêkirin kete şûna wan.

Îro pirranî înkar ji asîdên ku ji darên mazî tên çêkirin û bihevxistina wan bi hesin û maddeyên kîmyayî re tê çêkirin. Hin cureyên nûjen ên înkarê piştî nivîsandinê dîtbar dibin (tên dîtin). Di înkarên çapkirina rojnameyan de kobalt û manganez hene.