Tûşêmî: Cudahiya di navbera guhartoyan de

Content deleted Content added

Inline

Guhartoya 12:34, 28 adar 2012

Tûşêmî (Rubus idaeus) riwekek ji malbata rosaceae ye. Bi kurtî jê re şêmî jî dibêjin. Li perên daristanan, di axa ne pirr avî, ne jî hişk de digihê. Moza yan mêşa hingivê hez ji kulîlkên wê dike. Heger neyê birrîn, her sal li ser rehê xwe aj dide. Gelek kes viya û tûreşkê tevlîhev dikin. Bi rastî jî dijwar e mirov ji hev veqetîne.

Pêlên wê wekî çayê tê bikaranîn. Di bijîşkiya gelêrî ya kurd de sûd ji tûşêmiyê tê girtin. Tûşêmî li Kurdistanê tê berhevkirin. Ji ber şer, qedexe, şewitandina gundan û xizaniyê, kurdan derfetê çandina tûşêmiyê nedîtine.

Di bijîşkiya gelêrî ya kurd de

Di fêkiya wê de glîkoz, frûktoz, pentoz, salîsîl, pektîn heye. Vîtamîna C, B û karotînê dihewîne. Fêkiyên wê bi teze werin xwarin baştir e. Çaya fêkiya wê wekî derman bo hin cureyên sermagirtinê tê bikaranîn. Herwiha didin jinên duxeskan (distan).

Çandina wê

Ajên wê bi zivistanê tên ajotin. Divê di nava ajan de bi qasî 1 m navber hebe û axa wê bikêr be. Zibil bê bikaranîn baş dibe. Sala pêşîn kulîlkên wê tên berhevkirin, rûçikandin ku ajên wê hinekê mezin bibin. Bihar û havînê pirr tê avdan lê payîzê divê kêm bê avdan. Zivistanê şitilên wê di tanga axê de tên birrîn. Şitilên hûr û bêkêr ji rehê ve tên derxistin ku yên din baş bigihên. Pirraniya şitilan bi singan ve tên girêdan. Fêkiyên wên tên qerisandin jî. Ji fêkiyên zêde rîçalê çêdikin.

Cureyên sereke

Tûşêmiya bakurî yan a amerîkayî (Rubus arcticus)
Tûşêmiya bibêhn (Rubus odoratus)
Tûşêmiya şerabê (Rubus phoenicolasius)
Tûşêmiya qalikspî (Rubus leucodermis)

Pêşangeha tûşêmiyê

Tûşêmiya gizirî - boyaxa avî, 1892
Tûşêmiya reş - boyaxa avî, 1893
Tûşêmî û mozeqirtik
Kızıl, mor, siyah ve albino ahududu
Tûreşk

Tûreşk
Tûşêmiya sor a pêncpelî
Tûşêmiya bejî ya mor
Tûşêmiya bejî ya albîno
Cureyek din
Sala pêşîn şitil ber nadin
Cureyên pelên wê

Çavkanî

Weitere Quellen

Şablon:BibISBN
Şablon:BibISBN
W. Scherer: Schäden an Himbeeren und Brombeeren erkennen, bestimmen – richtig handeln. Scherer, Augsburg 1989.
Şablon:BibISBN

@@ Rêz 26: / Rêz 26: @@
 Wêne:Raspberry (black).jpg|Tûşêmiya reş - boyaxa avî, 1893
 Wêne:Raspberries_Yellowjacket.jpg|Tûşêmî û mozeqirtik
-Image:Wild raspberries.JPG|Kızıl, mor, siyah ve albino ahududu
+Wêne:Wild raspberries.JPG|Kızıl, mor, siyah ve albino ahududu
 Wêne:Leaf_Underside.jpg|Rubus occidentalis Wêne:Blackberries_Leaf_Underside.jpg|[[Tûreşk]]
 Wêne:Red_Raspberry_5_leaves.JPG|Tûşêmiya sor a pêncpelî
-Wêne:Purple_Raspberries.JPG |Tûşêmiya bejî ya mor
+Wêne:Purple_Raspberries.JPG|Tûşêmiya bejî ya mor
-Image:Albino_Raspberries.JPG |Tûşêmiya bejî ya albîno
+Wêne:Albino_Raspberries.JPG|Tûşêmiya bejî ya albîno
-Wêne:Purple_Flowering_Raspberry.JPG |Cureyek din
+Wêne:Purple_Flowering_Raspberry.JPG|Cureyek din
-Wêne:Raspberry_Plants.JPG |Sala pêşîn şitil ber nadin
+Wêne:Raspberry_Plants.JPG|Sala pêşîn şitil ber nadin
-Wêne:Raspberry_Leaves.JPG |Cureyên pelên wê
+Wêne:Raspberry_Leaves.JPG|Cureyên pelên wê
 </gallery>