Ekolojî: Cudahiya di navbera guhartoyan de

Content deleted Content added

Inline

Guhartoya 19:29, 7 adar 2013

Ekolojî yan hawirnasî yan jî hevêrzanist ^{[çavkanî hewce ye]} (bi înglîzî ecology), zanistê lêkolîna li ser berbelavî û mişeyî ya endamwerên jînwer û ka çawa karlihevkirina endawerî digel derdor anko jîngeha xwe tesîrê li berbelavî û mişeyî ya wan dikit. Derdora endamwerekî ji keristeyên fîzîkî û yên jînewer pêkdihêt. Derdora fîzîkî, mirov dikarit navê tevane yê nejînewer lê bikit, hokarên mîna tîrêja rojê, avûhewa anko seqayê û cihniyasiyê vedigirit.

Peyva ekolojî cara pêşîn li sala 1866ê ji aliyê jînwerzanistvanê Elmanî Ernst Haeckel ve hat bikaranîn. Peyv ji οικος (oikos anko navmalî) û λόγος (logos anko znîn) pêkhatîye. Bi vî awayî, ekolojî lêkolîna navmalî ya xwerist anko siruştî ye. Di zimanê kurdî da jî peyva hevêrzanist ji hevêr bi ramana cihê jîn û jîyarê û zanistî pêkhatîye.

Ev peyv hindek caran bi ramana derdora xweriskî an jî derdorparêzîyê dihêt bikaranîn. Ji ber hindê, hindek caran rengdêra ekolojîk anko hevêrzanistiyane bi ramana dostê derdorê dihêt xebitandin.

Biyava hevêrzanistî

Hindek caran hevêrzanist wekî tayekê jînwerzanistî dihêt hesibandin. Mumkîn e ko endamwer bi gelek awayan û li gelek astan bihêt ber lêkolînan.

Ev gotara kurt şitlekê ye. Heke tu bixwazî berfireh bikî pê li biguhêre bike. (Çawa?)

@@ Rêz 14: / Rêz 14: @@
 [[Kategorî:Ekolojî| ]]
-[[af:Ekologie]]
-[[als:Ökologie]]
-[[an:Ecolochía]]
-[[ar:علم البيئة]]
-[[ast:Ecoloxía]]
-[[az:Ekologiya]]
-[[bat-smg:Ekuoluogėjė]]
-[[be:Экалогія]]
-[[be-x-old:Экалёгія]]
-[[bg:Екология]]
-[[bm:Kungodon]]
-[[bn:পরিবেশবিজ্ঞান]]
-[[br:Ekologiezh]]
-[[bs:Ekologija]]
-[[ca:Ecologia]]
-[[ceb:Ekolohiya]]
-[[co:Eculugia]]
-[[cs:Ekologie]]
-[[cv:Экологи]]
-[[cy:Ecoleg]]
-[[da:Økologi]]
-[[de:Ökologie]]
-[[diq:Ekolociye]]
-[[dv:އިކޮލޮޖީ]]
-[[el:Οικολογία]]
-[[en:Ecology]]
-[[eo:Ekologio]]
-[[es:Ecología]]
-[[et:Ökoloogia]]
-[[eu:Ekologia]]
-[[fa:بوم‌شناسی]]
-[[fi:Ekologia]]
-[[fiu-vro:Ökoloogia]]
-[[fo:Vistfrøði]]
-[[fr:Écologie]]
-[[fur:Ecologjie]]
-[[fy:Ekology]]
-[[ga:Éiceolaíocht]]
-[[gd:Eag-eòlas]]
-[[gl:Ecoloxía]]
-[[gv:Eggoaylleeaght]]
-[[haw:Kālaikaiaola]]
-[[he:אקולוגיה]]
-[[hi:पारिस्थितिकी]]
-[[hif:Ecology]]
-[[hr:Ekologija]]
-[[ht:Ekoloji]]
-[[hu:Ökológia]]
-[[hy:Էկոլոգիա]]
-[[ia:Ecologia]]
-[[id:Ekologi]]
-[[ie:Ecologie]]
-[[io:Ekologio]]
-[[is:Vistfræði]]
-[[it:Ecologia]]
-[[ja:生態学]]
-[[jv:Ékologi]]
-[[ka:ეკოლოგია]]
-[[kk:Экология]]
-[[kl:Økologi]]
-[[km:និវេសនវិទ្យា]]
-[[ko:생태학]]
-[[ky:Экология]]
-[[la:Oecologia]]
-[[lad:Ekolojiya]]
-[[lb:Ecologie]]
-[[lez:Экология]]
-[[lmo:Eculugia]]
-[[lo:ນິເວດສາດ]]
-[[lt:Ekologija]]
-[[ltg:Apleiczineiba]]
-[[lv:Ekoloģija]]
-[[mdf:Экологиесь]]
-[[mg:Ekolojia]]
-[[mi:Mātauranga taupuhi kaiao]]
-[[mk:Екологија]]
-[[ml:ആവാസ വിജ്ഞാനം]]
-[[mn:Экологи]]
-[[ms:Ekologi]]
-[[mt:Ekoloġija]]
-[[my:ဂေဟဗေဒ]]
-[[new:इकोलोजी]]
-[[nl:Ecologie]]
-[[nn:Økologi]]
-[[no:Økologi]]
-[[nov:Ekologia]]
-[[nrm:Êcologie]]
-[[oc:Ecologia]]
-[[pa:ਪਾਰਿਸਥਿਤੀਕੀ]]
-[[pih:Ekolojii]]
-[[pl:Ekologia]]
-[[pnb:ایکالوجی]]
-[[ps:چاپېريالپوهنه]]
-[[pt:Ecologia]]
-[[qu:Kawsay pacha yachay]]
-[[ro:Ecologie]]
-[[ru:Экология]]
-[[rue:Еколоґія]]
-[[sa:परिसरविज्ञानम्]]
-[[sah:Экология]]
-[[scn:Ecoluggìa]]
-[[sco:Ecologie]]
-[[sh:Ekologija]]
-[[simple:Ecology]]
-[[sk:Ekológia]]
-[[sl:Ekologija]]
-[[sq:Ekologjia]]
-[[sr:Екологија]]
-[[su:Ékologi]]
-[[sv:Ekologi]]
-[[ta:சூழலியல்]]
-[[te:జీవావరణ శాస్త్రము]]
-[[tg:Экология]]
-[[th:นิเวศวิทยา]]
-[[tk:Ekologiýa]]
-[[tl:Ekolohiya]]
-[[tr:Ekoloji]]
-[[tt:Экология]]
-[[uk:Екологія]]
-[[ur:بيئيات]]
-[[vi:Sinh thái học]]
-[[war:Ekolohiya]]
-[[yi:עקאלאגיע]]
-[[zh:生态学]]
-[[zh-min-nan:Seng-thài-ha̍k]]
-[[zh-yue:生態學]]