Serdema Navîn: Cudahiya di navbera guhartoyan de
B r2.7.3) (Bot: tl:Gitnang Panahon tl:Gitnang Kapanahunan olarak değiştiriliyor |
B Bot: 115 girêdanên înterwîkiyê ên ku niha li ser Wikidatayê ne, jê bibe |
||
Rêz 17: | Rêz 17: | ||
{{Link FA|es}} |
{{Link FA|es}} |
||
{{Link FA|eu}} |
{{Link FA|eu}} |
||
[[af:Middeleeue]] |
|||
[[als:Mittelalter]] |
|||
[[an:Edat Meya]] |
|||
[[ar:عصور وسطى]] |
|||
[[arz:العصور الوسطى]] |
|||
[[ast:Edá Media]] |
|||
[[az:Orta əsrlər]] |
|||
[[bar:Middloita]] |
|||
[[bat-smg:Vėdoromžē]] |
|||
[[be:Сярэднявечча]] |
|||
[[be-x-old:Сярэднявечча]] |
|||
[[bg:Средновековие]] |
|||
[[br:Krennamzer]] |
|||
[[bs:Srednji vijek]] |
|||
[[ca:Edat mitjana]] |
|||
[[ceb:Tungang Panahon]] |
|||
[[cs:Středověk]] |
|||
[[cv:Вăтам ĕмĕрсем]] |
|||
[[cy:Yr Oesoedd Canol]] |
|||
[[da:Middelalderen]] |
|||
[[de:Mittelalter]] |
|||
[[el:Μεσαίωνας]] |
|||
[[en:Middle Ages]] |
|||
[[eo:Mezepoko]] |
|||
[[es:Edad Media]] |
|||
[[et:Keskaeg]] |
|||
[[eu:Erdi Aroa]] |
|||
[[ext:Edá Meia]] |
|||
[[fa:قرون وسطی]] |
|||
[[fi:Keskiaika]] |
|||
[[fiu-vro:Keskaig]] |
|||
[[fo:Miðøldin]] |
|||
[[fr:Moyen Âge]] |
|||
[[fur:Etât di mieç]] |
|||
[[fy:Midsieuwen]] |
|||
[[ga:An Mheánaois]] |
|||
[[gan:中世紀]] |
|||
[[gd:Meadhan-aoisean]] |
|||
[[gl:Idade Media]] |
|||
[[he:ימי הביניים]] |
|||
[[hi:मध्ययुग]] |
|||
[[hif:Middle Ages]] |
|||
[[hr:Srednji vijek]] |
|||
[[hsb:Srjedźowěk]] |
|||
[[ht:Mwayenaj]] |
|||
[[hu:Középkor]] |
|||
[[hy:Միջնադար]] |
|||
[[ia:Medievo]] |
|||
[[id:Abad Pertengahan]] |
|||
[[ilo:Tengnga a Panpanawen]] |
|||
[[io:Mez-epoko]] |
|||
[[is:Miðaldir]] |
|||
[[it:Medioevo]] |
|||
[[ja:中世]] |
|||
[[ka:შუა საუკუნეები]] |
|||
[[kk:Орта ғасырлар]] |
|||
[[ko:중세]] |
|||
[[kw:Oesow Kres]] |
|||
[[la:Medium Aevum]] |
|||
[[lb:Mëttelalter]] |
|||
[[li:Middeliewe]] |
|||
[[lmo:Età de mezz]] |
|||
[[lt:Viduramžiai]] |
|||
[[lv:Viduslaiki]] |
|||
[[mk:Среден век]] |
|||
[[ml:മദ്ധ്യകാലം]] |
|||
[[mr:मध्य युग]] |
|||
[[ms:Zaman Pertengahan]] |
|||
[[mwl:Eidade Média]] |
|||
[[my:အလယ်ခေတ်]] |
|||
[[nap:Medioevo]] |
|||
[[nds:Middelöller]] |
|||
[[nds-nl:Middeleewn]] |
|||
[[nl:Middeleeuwen]] |
|||
[[nn:Mellomalderen]] |
|||
[[no:Middelalderen]] |
|||
[[nrm:Mouoyen Âge]] |
|||
[[oc:Edat Mejana]] |
|||
[[pcd:Moïen Âche]] |
|||
[[pl:Średniowiecze]] |
|||
[[pms:Età ëd mes]] |
|||
[[pnb:وشکارلہ ویلہ]] |
|||
[[pt:Idade Média]] |
|||
[[ro:Evul Mediu]] |
|||
[[ru:Средние века]] |
|||
[[rue:Середнёвіча]] |
|||
[[sc:Edade de Mesu]] |
|||
[[scn:Mediuevu]] |
|||
[[sh:Srednji vijek]] |
|||
[[simple:Middle Ages]] |
|||
[[sk:Stredovek]] |
|||
[[sl:Srednji vek]] |
|||
[[sq:Mesjeta]] |
|||
[[sr:Средњи вијек]] |
|||
[[stq:Middeloaler]] |
|||
[[sv:Medeltiden]] |
|||
[[sw:Zama za Kati]] |
|||
[[szl:Strzedńe Storocza]] |
|||
[[ta:நடுக் காலம் (ஐரோப்பா)]] |
|||
[[th:สมัยกลาง]] |
|||
[[tk:Orta asyrlar]] |
|||
[[tl:Gitnang Kapanahunan]] |
|||
[[tr:Orta Çağ]] |
|||
[[tt:Урта гасырлар]] |
|||
[[uk:Середньовіччя]] |
|||
[[ur:قرون وسطیٰ]] |
|||
[[vec:Età de mezo]] |
|||
[[vi:Trung Cổ]] |
|||
[[vls:Middelêeuwn]] |
|||
[[wa:Moyinådje]] |
|||
[[war:Panahon han Kabutngaan]] |
|||
[[yi:מיטל אלטער]] |
|||
[[zea:Middeleêuwen]] |
|||
[[zh:中世纪]] |
|||
[[zh-yue:中世紀]] |
Guhartoya 00:56, 8 adar 2013
Serdema Navîn çaxeke di dîroka Ewropayê de ye. Dîrokzanên ewropî dîrokê Ewropayê wiha parve sê çaxan dikin: Serdema Kevnare, ji destpêka mirovahiyê de heta Împeratoriya Romê ya Rojava 476an de dawî dibe diajo. Serdema Navîn dest bi Serdema Kevnare dike û bi vedîtina Krîstofor Kolumbus a Amerîkayê di 1492an re jî dawî dibe. Serdema Nû an jî Serdema Modern jî ji pê Serdema Navîn re dest pê dike û heta îroj dewam dike ye. Ji bo Ewropayê di wê demê Serdema Navîn de di tevliheviyê de bû, Serdema Navîn wek Serdema Tarî ya Ewropayê jî tê navandin.
Di dema Serdema Navîn de Ewropa ji Împeratoriya Romê de bû gelek par û dewletên biçûk ên wek Brîtanya, Fransa (ya frankan), Almanya (ya germaniyan) û Macaristan.
Împeratoriya Romê ya Rojhilat bi dûv Împeratoriya Romê ya Rojava dawî dibe re êdî wek Împeratoriya Bîzansê tê navandin. Împeratoriya Bîzansê hin deman gelek lawaz bû jî, ji bo Konstantînopolîs, paytexta Bîzansê, sûrên xwe ya tendurist hebûn heta dawiya Serdema Navîn li piya ma. Ew bi dagirkirina Konstantînopolîsê ya di 1453an de, ji aliyê osmananan ve dawî bû.
Xiristiyanî di wê demê de pêşanî li Romê, ji pê re jî li tevahî Ewropayê belav bû. Lê di sedsala 13'an de wek katolîkên romî û ortodoksên yewnanî bû du paran.
Îslamiyet di Serdema Navîn de derket û vajiya Ewropayê, misilmanan di wê demê de him belavbûna ser xakan, him çandeyî, him aborî dema xweya zêrî dijî dibûn. Afrîka, Asya, Anatoliya, Endulus (nîvgirava Îberî) dest xwe xistî bûn û ji bo dagirkirinê re gefa didana Konstantînopolîs û Ewropayê. Xiristiyanan di wê çaxê de bi pêşenga dêra katolîk ji bo misilmanan ji wan xakan, bi taybetî ji xakên pîroz derxin seferên Xaçiyan derxistin. Ya pêşin di 1095an de, ya paşin jî di 1291an de ji bo Orşelîmê ji misilmanan bistînin neh sefera xaçiyan hat sazkirin.