Koendama demarê

Sîstema rehikan
Sîstema rehikan an eseban a mirov
Latînî	Systema nervousum

Sîstema rehikan, sîstema birikan, sîstema tûreyan an jî sîstema eseban (wekî sîstema demaran û sîstema temaran jî tê naskirin tevî ku demar, temar ji bo rêya xwînê jî tê bikaranîn), beşek ji laşên mirov û lawiran ku xebatên dilxwazî û nedilxwazî teve veguhêztina sîgnalên di nav perçeyên laşê saz dike. Sîstema rehikan di laşê mirov û gelek lawiran ji du beşên sereke çêdibin, sîstema rehikan ya navendî û sîstema rehikan ya dorahî.

Anatomiya sîstema rehikan

Beşek asoyî ji serê jinek , ku çerm, kilox û mejî bi madeyê gewr (ku bi rengê qehweyî ye di vê wêneyê de) û madeya spî di bin an de xuya dike

Sîstema rehikan di laşê mirov û gelek lawiran ji du beşên sereke çêdibin, sîstema rehikan ya navendî û sîstema rehikan ya dorahî. Sîstema rehikan ya navendî ji mejî û stûnkê piştê (mejî piştê an mejî spî) peyda dibe. Sîstema rehikan ya dorahî ji rehik an eseban bi giştî çêdibe û ku li her cî di laşê de dirêj û belav bû ye.

Şaneya rehikî yan esebî

Nexşa şaneyekî rehikî ye

Sîstema rehikan bi heyîna nimûneyekî taybet ji şaneyan ku bi navê şaneya rehikî an esebî tê danasîn (bi îngilîzî neuron).Eger şaneyê rehikî ji şaneyên din di laşê tên saloxandin bi hejmar rêkên wî, lê taybetmendiyek bingehî ku şaneya rehikî pê tê ye nasîn ew e, ku bi şaneyên din ragihandin dike bi navgîna sînapsan , ku ew pevekirinên betaneya şane-bi-betaneya şane ye.Sînaps ji makînezimekî girdî çêdibe ku sîgnalên elektrîktî û kîmiyayî veguhêz dike.

Erk û çawaniya xebata sîstema rehikan

Erk û karê gelemper a sîstema rehikan ew e, ku bi çalakiyên laşî kontrol bike wekî masûlkeyan.

Herwiha binihêre

• Rehik
• Sîstema sehkirinê
• Sîstema rehikan ya navendî
• Sîstema rehikan ya dorahî

Girêdanên derve

• Malpera projeyê mejiyê Mirov
• Anatomiya sîstema rehikan
• Vîdiyoyek ser sîstema rehikan