Şerefxanê Bidlîsî: Cudahiya di navbera guhartoyan de

Ji Wîkîpediya, ensîklopediya azad.
Content deleted Content added
Xwedêda (gotûbêj | beşdarî)
Etîket: Guhartina mobîl Guhartina malpera mobîl
Xwedêda (gotûbêj | beşdarî)
Etîket: Guhartina mobîl Guhartina malpera mobîl
Rêz 23: Rêz 23:
== Jiyana Şerefxan ==
== Jiyana Şerefxan ==


Şerefxanê Bedlîsî (''Mîr Şeref Xanê Bedlîsî'') ku nivîskarê [[Şerefname]]yê ye, di sala 1543'an de li nêzîkê bajarê [[Qum]]ê ji dayik bû ye. Bavikê wî serokatiya eşîra [[Rojkî]] (Ruzegî) dikirin û mîrîtiya bajarê [[Bedlîs]]ê dikirin. Ji ber ku navê bavikê wan tevil tevlîheviyên li dijî siltanê [[Osmanî|osmaniyan]] bû, rêwiyan cem [[Safewî|safewiyan]]. Dema Şerefxan neh salî bû ligel zarokên [[şah]] dersan dibîne. Hîn di emrekî biçûk de dest bi birêvebiriya dewletî dike û li bajerinan rêvebiriyê dike. Nêzîkê bîst salan li gelek bajarên safewiyan parêzgeritiyê dike. Sala 1576'an ew ji li ser karê wî kişandin serayê û li wir ji ber kirinên ne li cîh ji karê wî girtin. Vê yekê ew hew qasî êşand ku tevil 600 kesên eşîrê û malbata xwe vegeriya [[Wan]]ê di çileyê sala 1578'an de. parêzgerê herêmê [[Xûsrev Paşa]] ji sulatanê wê demê [[3'emîn Siltan Mûradê]] (ji sala 1574'an ta sala 1595'an li ser desthilatiyê bû) xwest ku Şerefxan bîne li ser mîrîtiya wî li [[Ocaqliq]]a Bedlîsê. Li ser vê yekê ew wekî mîrê Bedlîs û [[Mûş]]ê hate pejirandin. Wî dema nivîsana dîroka kevin ya Kurdistanê bi navê '' Şerefname '' bi dawî kir di sala 1597'an de, êdî ew bi tenê bi navê xwe desthilat bû. Di rastiya rojane de kurê wî [[Şemsedîn]] êdî kar û barê mîrîtiyê dimeşandin. Şerefxan êdî ji kemsî ve ta sala 1599'an jiya. Li gor hin jêderan ew di sala 1603'an yan jî 1604'an de çû ye li ser dilovaniya xwe.
Şerefxanê Bedlîsî (''Mîr Şeref Xanê Bedlîsî'') ku nivîskarê [[Şerefname]]yê ye, di sala 1543'an de li nêzîkê bajarê [[Qum]]ê ji dayik bû ye. Bavikê wî serokatiya eşîra [[Rojkî]] (Ruzegî) dikirin û mîrîtiya bajarê [[Bedlîs]]ê dikirin. Ji ber ku navê bavikê wan tevil tevlîheviyên li dijî siltanê [[Osmanî|osmaniyan]] bû, rêwiyan cem [[Dewleta Sefewiyan]]. Dema Şerefxan neh salî bû ligel zarokên [[şah]] dersan dibîne. Hîn di emrekî biçûk de dest bi birêvebiriya dewletî dike û li bajerinan rêvebiriyê dike. Nêzîkê bîst salan li gelek bajarên safewiyan parêzgeritiyê dike. Sala 1576'an ew ji li ser karê wî kişandin serayê û li wir ji ber kirinên ne li cîh ji karê wî girtin. Vê yekê ew hew qasî êşand ku tevil 600 kesên eşîrê û malbata xwe vegeriya [[Wan]]ê di çileyê sala 1578'an de. parêzgerê herêmê [[Xûsrev Paşa]] ji sulatanê wê demê [[3'emîn Siltan Mûradê]] (ji sala 1574'an ta sala 1595'an li ser desthilatiyê bû) xwest ku Şerefxan bîne li ser mîrîtiya wî li [[Ocaqliq]]a Bedlîsê. Li ser vê yekê ew wekî mîrê Bedlîs û [[Mûş]]ê hate pejirandin. Wî dema nivîsana dîroka kevin ya Kurdistanê bi navê '' Şerefname '' bi dawî kir di sala 1597'an de, êdî ew bi tenê bi navê xwe desthilat bû. Di rastiya rojane de kurê wî [[Şemsedîn]] êdî kar û barê mîrîtiyê dimeşandin. Şerefxan êdî ji kemsî ve ta sala 1599'an jiya. Li gor hin jêderan ew di sala 1603'an yan jî 1604'an de çû ye li ser dilovaniya xwe.


[[Wêne:Sharaf Khan Bidlisi Statue at Slemani Public Park.jpg|thumb|Peykerê Şerefxan li [[Silêmaniyê]] ]]
[[Wêne:Sharaf Khan Bidlisi Statue at Slemani Public Park.jpg|thumb|Peykerê Şerefxan li [[Silêmaniyê]] ]]

Guhartoya 21:46, 8 nîsan 2016

Şerefxanê Bedlîsî
PîşeDîrokzan, Siyasetmedar
Dê û bav
  • Şemsedînê Bedlîsî (bav)
biguhêreBelge

Şerefxanê Bedlîsî (z. 25'ê reşemiyê, 1543 − m. 1603) nivîskar û dîrokzanekî kurd e. Pirtûka wî ya herî bi nav û deng Şerefname ye. Mijara Şerefnameyê dîroka Kurd û Kurdistanê ye.[1]

Jiyana Şerefxan

Şerefxanê Bedlîsî (Mîr Şeref Xanê Bedlîsî) ku nivîskarê Şerefnameyê ye, di sala 1543'an de li nêzîkê bajarê Qumê ji dayik bû ye. Bavikê wî serokatiya eşîra Rojkî (Ruzegî) dikirin û mîrîtiya bajarê Bedlîsê dikirin. Ji ber ku navê bavikê wan tevil tevlîheviyên li dijî siltanê osmaniyan bû, rêwiyan cem Dewleta Sefewiyan. Dema Şerefxan neh salî bû ligel zarokên şah dersan dibîne. Hîn di emrekî biçûk de dest bi birêvebiriya dewletî dike û li bajerinan rêvebiriyê dike. Nêzîkê bîst salan li gelek bajarên safewiyan parêzgeritiyê dike. Sala 1576'an ew ji li ser karê wî kişandin serayê û li wir ji ber kirinên ne li cîh ji karê wî girtin. Vê yekê ew hew qasî êşand ku tevil 600 kesên eşîrê û malbata xwe vegeriya Wanê di çileyê sala 1578'an de. parêzgerê herêmê Xûsrev Paşa ji sulatanê wê demê 3'emîn Siltan Mûradê (ji sala 1574'an ta sala 1595'an li ser desthilatiyê bû) xwest ku Şerefxan bîne li ser mîrîtiya wî li Ocaqliqa Bedlîsê. Li ser vê yekê ew wekî mîrê Bedlîs û Mûşê hate pejirandin. Wî dema nivîsana dîroka kevin ya Kurdistanê bi navê Şerefname bi dawî kir di sala 1597'an de, êdî ew bi tenê bi navê xwe desthilat bû. Di rastiya rojane de kurê wî Şemsedîn êdî kar û barê mîrîtiyê dimeşandin. Şerefxan êdî ji kemsî ve ta sala 1599'an jiya. Li gor hin jêderan ew di sala 1603'an yan jî 1604'an de çû ye li ser dilovaniya xwe.

Peykerê Şerefxan li Silêmaniyê

Berhem

Çavkanî

  • Bedlîsî, Şerefxan; Şerefname: Tarîxa Kurdistanê ya kevn, Stockholm 1998
  • Strohmeier, M. & Yalçin-Heckmann, L.; Die Kurden: Geschichte Politik Kultur, München 2000

Girêdanên derve