Hellûşîn: Cudahiya di navbera guhartoyan de

Ji Wîkîpediya, ensîklopediya azad.
Content deleted Content added
Pêşnumaya gotarek nû çê kir.
 
BKurteya guhartinê tine
Rêz 1: Rêz 1:
[[Wêne:Phagocytosis2_ku.svg|alt=|thumb|Hellûşênera gewre hokara nexweşiyê qûtdide]]
[[Wêne:Phagocytosis2_ku.svg|alt=|thumb|Hellûşênera gewre hokara nexweşiyê qûtdide]]
Ji aliyê [[Xiroka spî|xirokên spî]] ve daqurtandina(xwarin) hokarên nexweşiyê, wekî '''hellûşîn''', '''daûrandin''' an jî '''fagosîtosîs''' tê binavkirin. Xaneyên karê hellûşînê pêk tîn jî wekî '''hellûşêner'''(fagosît) bi nav dibin. Heke hokara nexweşiyê ji [[çerm]] û linceperdeyê derbasî nav laş bibe, [[bergiriya xaneyî]] çalak dibe. [[Xaneya dendrîdî]], [[hellûşênera gewre]] û [[nêtrofîl]] ‘berbesta yekemîna xaneyî’ ya laş in û bi hellûşînê<ref>{{Cite book|url=http://worldcat.org/oclc/900895954|title=Anatomy & physiology.|last=author.|first=Betts, J. Gordon, 1954-|isbn=9781938168130|oclc=900895954}}</ref>, rê li ber [[hokarên nexweşiyê]] digirin. Xaneyên hellûşêner bi awayek çalak, li her derê laş de, di nav xwînê, an jî li nav xane û şaneyan de digerin. Heke rastê hokarên nexweşiyê werin, hellûşêner hokarên nexweşiyê qûtdidin (daqurtînin) û têkdişkînin<ref name=":0">{{Cite journal|last=Shaw|first=Pamela|date=2014-08-06|title=Ross and Wilson Anatomy and Physiology in Health and Illness – Twelfth edition Waugh Anne and Grant Allison Ross and Wilson Anatomy and Physiology in Health and Illness – Twelfth edition 528pp £31.99 Elsevier 978 0 7020 5325 2 0702053252|url=http://dx.doi.org/10.7748/ns.28.49.32.s38|journal=Nursing Standard|volume=28|issue=49|pages=32–32|doi=10.7748/ns.28.49.32.s38|issn=0029-6570}}</ref>. Ji ber ku li ser rûyê hokarên nexweşiyê de '''nexşên molekulên tekîldarê hokarên nexweşiyê''' (PAMPs) heye<ref>{{Cite book|url=http://worldcat.org/oclc/1052621913|title=Biology|last=author.|first=Clark, Mary Ann, author. Choi, Jung Ho, 1956- author. Douglas, Matthew M., 1949-|isbn=9781947172517|oclc=1052621913}}</ref>, xaneya hellûşêner bi alîkariya '''wergirên nasîna nexşan'''(PRRs)<ref name=":0" /> ji hebûna hokara nexweşiyê (dijapeydaker) haydar dibe. Dema hokara nexweşiyê bi wergirên nasîna nexşê re ket têkiliyê(temas), ev beşa [[parzûna xaneyê]] ber bi [[Sîtoplazma|sîtoplazmayê]] ve tê kişandin. Parzûna hellûşênerê bi [[Zirpê|zirpêyan]] hokarên nexweşiyê dorpêç dike û hokara nexweşiyê dixe nav kisikê, ev kîsik wekî fagozom tê binavkirin. [[Lîzozom]] [[Endamok|endamokek]] xaneyê ye û [[enzîmên herisînê]] lixwe digire. Lîzozomên xaneya hellûşênerê, xwe bi fagozomê ve dizeliqînin, ev pêkhate wekî fagolîzozom tê binavkirin. Lîzozom, [[Enzîm|enzîmên]] herisînê berdide ser hokara nexweşiyê. Enzîm hokara nexweşîyê diherisîne û têkdişikîne, hin madeyên neherisbar û bêkêr bi egzosîtozê ji xaneyê tên avêtin. Bi vî awayê di nav [[xwîn]] û derdora xaneyan de rê li ber zêdebûna hokorên nexweşiyê tê girtin.
Ji aliyê [[Xiroka spî|xirokên spî]] ve daqurtandina(xwarin) hokarên nexweşiyê, wekî '''hellûşîn''', '''daûrandin''' an jî '''fagosîtosîs''' tê binavkirin. Xaneyên karê hellûşînê pêk tîn jî wekî '''hellûşêner'''(fagosît) bi nav dibin. Heke hokara nexweşiyê ji [[çerm]] û linceperdeyê derbasî nav laş bibe, [[bergiriya xaneyî]] çalak dibe. [[Xaneya dendrîdî]], [[hellûşênera gewre]] û [[nêtrofîl]] berbesta yekemîna xaneyî ya laş in û bi hellûşînê<ref>{{Cite book|url=http://worldcat.org/oclc/900895954|title=Anatomy & physiology.|last=author.|first=Betts, J. Gordon, 1954-|isbn=9781938168130|oclc=900895954}}</ref>, rê li ber [[hokarên nexweşiyê]] digirin. Xaneyên hellûşêner bi awayek çalak, li her derê laş de, di nav xwînê, an jî li nav xane û şaneyan de digerin. Heke rastê hokarên nexweşiyê werin, hellûşêner hokarên nexweşiyê qûtdidin (daqurtînin) û têkdişkînin<ref name=":0">{{Cite journal|last=Shaw|first=Pamela|date=2014-08-06|title=Ross and Wilson Anatomy and Physiology in Health and Illness – Twelfth edition Waugh Anne and Grant Allison Ross and Wilson Anatomy and Physiology in Health and Illness – Twelfth edition 528pp £31.99 Elsevier 978 0 7020 5325 2 0702053252|url=http://dx.doi.org/10.7748/ns.28.49.32.s38|journal=Nursing Standard|volume=28|issue=49|pages=32–32|doi=10.7748/ns.28.49.32.s38|issn=0029-6570}}</ref>. Ji ber ku li ser rûyê hokarên nexweşiyê de '''nexşên molekulên tekîldarê hokarên nexweşiyê''' (PAMPs) heye<ref>{{Cite book|url=http://worldcat.org/oclc/1052621913|title=Biology|last=author.|first=Clark, Mary Ann, author. Choi, Jung Ho, 1956- author. Douglas, Matthew M., 1949-|isbn=9781947172517|oclc=1052621913}}</ref>, xaneya hellûşêner bi alîkariya '''wergirên nasîna nexşan'''(PRRs)<ref name=":0" /> ji hebûna hokara nexweşiyê (dijapeydaker) haydar dibe. Dema hokara nexweşiyê bi wergirên nasîna nexşê re ket têkiliyê(temas), ev beşa [[parzûna xaneyê]] ber bi [[Sîtoplazma|sîtoplazmayê]] ve tê kişandin. Parzûna hellûşênerê bi [[Zirpê|zirpêyan]] hokarên nexweşiyê dorpêç dike û hokara nexweşiyê dixe nav kisikê, ev kîsik wekî fagozom tê binavkirin. [[Lîzozom]] [[Endamok|endamokek]] xaneyê ye û [[enzîmên herisînê]] lixwe digire. Lîzozomên xaneya hellûşênerê, xwe bi fagozomê ve dizeliqînin, ev pêkhate wekî fagolîzozom tê binavkirin. Lîzozom, [[Enzîm|enzîmên]] herisînê berdide ser hokara nexweşiyê. Enzîm hokara nexweşîyê diherisîne û têkdişikîne, hin madeyên neherisbar û bêkêr bi egzosîtozê ji xaneyê tên avêtin. Bi vî awayê di nav [[xwîn]] û derdora xaneyan de rê li ber zêdebûna hokorên nexweşiyê tê girtin.


== Çavkanî ==
== Çavkanî ==

Guhartoya 15:29, 16 kanûna pêşîn 2018

Hellûşênera gewre hokara nexweşiyê qûtdide

Ji aliyê xirokên spî ve daqurtandina(xwarin) hokarên nexweşiyê, wekî hellûşîn, daûrandin an jî fagosîtosîs tê binavkirin. Xaneyên karê hellûşînê pêk tîn jî wekî hellûşêner(fagosît) bi nav dibin. Heke hokara nexweşiyê ji çerm û linceperdeyê derbasî nav laş bibe, bergiriya xaneyî çalak dibe. Xaneya dendrîdî, hellûşênera gewre û nêtrofîl berbesta yekemîna xaneyî ya laş in û bi hellûşînê[1], rê li ber hokarên nexweşiyê digirin. Xaneyên hellûşêner bi awayek çalak, li her derê laş de, di nav xwînê, an jî li nav xane û şaneyan de digerin. Heke rastê hokarên nexweşiyê werin, hellûşêner hokarên nexweşiyê qûtdidin (daqurtînin) û têkdişkînin[2]. Ji ber ku li ser rûyê hokarên nexweşiyê de nexşên molekulên tekîldarê hokarên nexweşiyê (PAMPs) heye[3], xaneya hellûşêner bi alîkariya wergirên nasîna nexşan(PRRs)[2] ji hebûna hokara nexweşiyê (dijapeydaker) haydar dibe. Dema hokara nexweşiyê bi wergirên nasîna nexşê re ket têkiliyê(temas), ev beşa parzûna xaneyê ber bi sîtoplazmayê ve tê kişandin. Parzûna hellûşênerê bi zirpêyan hokarên nexweşiyê dorpêç dike û hokara nexweşiyê dixe nav kisikê, ev kîsik wekî fagozom tê binavkirin. Lîzozom endamokek xaneyê ye û enzîmên herisînê lixwe digire. Lîzozomên xaneya hellûşênerê, xwe bi fagozomê ve dizeliqînin, ev pêkhate wekî fagolîzozom tê binavkirin. Lîzozom, enzîmên herisînê berdide ser hokara nexweşiyê. Enzîm hokara nexweşîyê diherisîne û têkdişikîne, hin madeyên neherisbar û bêkêr bi egzosîtozê ji xaneyê tên avêtin. Bi vî awayê di nav xwîn û derdora xaneyan de rê li ber zêdebûna hokorên nexweşiyê tê girtin.

Çavkanî

  1. ^ author., Betts, J. Gordon, 1954-. Anatomy & physiology. ISBN 9781938168130. OCLC 900895954. {{cite book}}: |last= sernavekî giştî bi kar tîne (alîkarî)CS1 maint: multiple names: lîsteya nivîskaran (lînk) CS1 maint: numeric names: lîsteya nivîskaran (lînk)
  2. ^ a b Shaw, Pamela (6 tebax 2014). "Ross and Wilson Anatomy and Physiology in Health and Illness – Twelfth edition Waugh Anne and Grant Allison Ross and Wilson Anatomy and Physiology in Health and Illness – Twelfth edition 528pp £31.99 Elsevier 978 0 7020 5325 2 0702053252". Nursing Standard. 28 (49): 32–32. doi:10.7748/ns.28.49.32.s38. ISSN 0029-6570.
  3. ^ author., Clark, Mary Ann, author. Choi, Jung Ho, 1956- author. Douglas, Matthew M., 1949-. Biology. ISBN 9781947172517. OCLC 1052621913. {{cite book}}: |last= sernavekî giştî bi kar tîne (alîkarî)CS1 maint: multiple names: lîsteya nivîskaran (lînk) CS1 maint: numeric names: lîsteya nivîskaran (lînk)