Karîkatur: Cudahiya di navbera guhartoyan de

Ji Wîkîpediya, ensîklopediya azad.
Content deleted Content added
B روبوت إضافة: nds:Ökelbild
B روبوت تعديل: ja:戯画
Rêz 55: Rêz 55:
[[io:Karikaturo]]
[[io:Karikaturo]]
[[it:Caricatura]]
[[it:Caricatura]]
[[ja:戯画 (絵)]]
[[ja:戯画]]
[[lb:Karikatur]]
[[lb:Karikatur]]
[[nds:Ökelbild]]
[[nds:Ökelbild]]

Guhartoya 02:54, 5 adar 2007

Wêne:Tv guide phil cartoon.jpg
TV Guide cover

Xêzik di hemu dinê de wek bi navê (karîkatür-cartoon-carîcatures) tê bi navkirin, bi xêzikên asanî u safî estetîze kirina buyerek ango tiştek bi ramanîyek xurt u bi teşe tê afirandinê. Ev, sereta bi berketin, rexnegirî u bi pêkenîn u bi mêldana rastîyê dilînîbuneke. carina ji bi pêkenîn rexne digirî u vêne ye ke nepixandîye.

Bi kurtî afirandinên xêzikan di jîyana civakî de di gel danustandina hunerî bi têkîlîyên dema hilberînî ve têne tesbîtkirin. Xêzikvanên civatekî wek kevneperest u pêşveru bi du baskan ji hev cuda dibin u dikevin nava geşbunîyek dubare. Ew di dîrokêde wek qanuna geşbunîyê ne wek hevî tê bi nav kirin.

Mînak; Di qirnê navînde zanistî Xwedê bu! Hunerî jî berê xwe dabu Xwedê. di dema me,va demê civakên çînî de huner u ramanî di hundurî hevdane.u huner jî bi taybetî ji bo çîna bindestan buye hacetekî axaftinê! ji ber ku xêzik wek gulîyên hunerê yên din ev jî pergalên berkêşanê ye.Rewşekî awarte jî heye,ew jî bo taybetî tu serate an nasnake. nabe malê yek çînî u bi tenê ji bo berjewandîya çînekî jî nîne. Ew di nav xeyal u zanyarîyê de bi bandurek beranberîhev u bi têkîlîya dîalektîka hunerê u daxweza mîrovan ya hezkirinê derdikeve holê şiklê axafti u têgîhîştîneke tevlîheve. Formîlî wî ewe;mêju,têgîhîştin u zanyarî. bi van her sisê xalan buyeran ferisîne u ji kefgirê ve derbazdike u digîhe rastîyê.eEw rastî zanyarî ye. Ji ber ku huner zanyarîye.zanyarî hunerê hilberînî u huner zanyarîyê kuta dike, nüve dibe. Bi kuta kirina hemu heyîyên zanyarî. huner pêvajoya tekamülî derbaz dibe dest bi pêvajoya şoreşgerî dike. Rêya ramankirinê heye;ew rê ya afirandinê u zayînê bi serataye xwerü ye. ew, ev in:

  • çerxbuna guran ji bo wesif (bi mana tirkî; nîcelîn, nîtele dönüşü)
  • caw u caw kirin (bi tirkî; redîn reddî)
  • yekîtîya ziddan ew bingehên dîalektıkê ne..

Xêzikvan ji ronakbîr e. divê xêzikvan ne tenê bi raman bi çalakîyên hunerî bê hêja kirin. ji ber ku mîrovekî bê çalakî bê ehleqe.u wek kevir e. Karê xêzikan di tevgera netewî de wek xwê u îsotê xwedî cîhekî xweru ye. u hacetek ji hacetê têkoşîna netewî u civakî ye. Bi du şiklan tê karanîn.yek yek xebata axaftin u nivîsandinê ve girêdayî ye yê din jî hunera xêzikan e. u bi giranî xêzikan ve girêdayîye.

  • xêzikên bi ramanîya sîyasî
  • xêzikên bê ramanîya sîyasî
  • neqş
  • xêzikên pêyhev u dirêj (fîlm)
  • xêzikên portre (li ser air u ruyên şexsan)

Di nav rojname u kovarên kurdî de karê xêzikvanî xebate ke hêsanî ye.bê qedr u qîmete u sivik tê girtinê. ji ber ku rexne girtin u rexne li xwe girtin bi rê yek demokratîk hê venebuye. tehamül jî jê nayê kirinê. tenê ji bo pesndanê hinek rêxistin di kovarên xwe de xêzikên bi ramanîya sîyasî u bi jêre not ên nivîsandî diwşînîn. ew jî xetere ke mezin e. ji ber ku karê xêzikvanî bi xêzikane,demê ku xêzikvanek xêzikek çêbike u di binde ramanîya xwe binîvîsîne ew tê vê manê; ta ku ev bi vekîrî dibêje,min ne karîya hunera xwe bi xêzikan karbînîm u bidim fahmkirinê, ji ber kêmasîya xwe bi nivisandinê dide fahmkirinê. u ew ne karê xêzikvanî yê ye.

İro sedem şunde mayîna xêzikan ne tenê evin.ji ber ku welatên dagirker,ku kurdîstan di nav xwe de parve kirine ew hemu mislimanin. li gor hikmê mislimanî yê jî çêkirina Vêne u xêzikan qedexe ye. Her xebatek li serzêde kirineke u her ser zêdebuyin fêde ye ke mezin e. mixabin neteweye kurd bi zorî hatîye nefîkirin.li ser axa xwe koçerbun îro rewaçêde yejîyana wan ya civakî hê wek berê eşîrîye.ma huner u çanda miletekî eşîr u koçer çî ye? lê xêzikvanî ya kurdan çî ye? behskirina xêzikvanî jî rast e an ne raste. Ew hemu pirsgirêk in.

Xebata xêzikvanên kurd îro bê pere "dirav" ye. u yên ku vî karî dikin wek sinc li ber çavên sîyasetvanan in.demê ku bi xêzikên xwe dilê hinekan xweş bikin,dê ew karê xwe bê pere dombikin.Dema ku karê xwe yê xêzikan li gor adet u seretayên dinê, raste rast êrîşî put u lat an, derewan, durütîyan u xirabîyan bikin dinya li wan deng dibe.

Bersîvê wan bi çalakî heye lê, warî çalakîde ne mumkîne. ji ber ku karê xêzikan girîng nehatîye girtin. Çend xêzikvan hene ew jî bi tilîyan tên hejmartin

  • MAMOSTE li Swed dijî u xêzikvanekî kurd e
  • Adil Duran xêzikvaneke kurd ya navnetevî ye. di sala 1979 ande di festîvala xêzikan a nannetewî de li Kuba yê xelata xewînî yê sitandîye.

Mînak

Orîjinalê gotarê: Adil Duran