Tûnis: Cudahiya di navbera guhartoyan de

Ji Wîkîpediya, ensîklopediya azad.
Content deleted Content added
BKurteya guhartinê tine
Avestaboy (gotûbêj | beşdarî)
Kurteya guhartinê tine
Etîket: Guhartina dîtbarî Guhartina mobîl Guhartina malpera mobîl Guhartina mobîl a pêşketî
Rêz 43: Rêz 43:
'''Tûnis''' ({{bi-ar|الجمهورية التونسية}}, ''al-Jumhuriyat at-Tunisiyyah'') [[dewlet]]ek li [[Afrîkaya Bakur]] ye. Li wir nêzîkî 10.982.754 ([[sal]]: [[2014]]) kes hene. [[Paytext|Paytextê]] xwe [[Tûnis (bajar)|Tûnis]] e.
'''Tûnis''' ({{bi-ar|الجمهورية التونسية}}, ''al-Jumhuriyat at-Tunisiyyah'') [[dewlet]]ek li [[Afrîkaya Bakur]] ye. Li wir nêzîkî 10.982.754 ([[sal]]: [[2014]]) kes hene. [[Paytext|Paytextê]] xwe [[Tûnis (bajar)|Tûnis]] e.


Tunisia nûnerê nîv-serokatiyek yekîtiya komara demokrasiyê ye. Ew tenê demokrasî di cîhana erebî de tête dîtin. [21] [22] Lîsteya pêşveçûna mezin a mirovî ye. [17] Peymana peymana ku bi Yekîtiya Ewropayê heye; Endamê La Francophonie, Yekîtiya Ewrûpa Mediterranean, Yekîtiya Lîberê Ereb, Lîgar Ereb, OIC, Zeviya Bazirganiya Azad ya Erebî, Civaka Sahel-Saharan, Civaka Yekîtiya Afrîkayê, Tevgera Niştimanî ya Niştimanî, Koma 77 û helwesta ne-NATO-yê ya Dewletên Yekbûyî qebûl kir. Ji bilî Tunisia jî endamê Neteweyên Yekgirtî û partiyek Dewleta Yekîtiya Rûmetê ya Dadgeha Cezayê ya Navnetewî ye. Têkiliyên nêzîkî bi Ewrûpayê-taybetî bi Fransayê re [23] û bi Îtalyayê [24] [25] - bi rêya hevkarîya aborî, pispor û pîşesazîkirinê têne kirin.
Tunisia nûnerê nîv-serokatiyek yekîtiya komara demokrasiyê ye. Ew tenê demokrasî di cîhana erebî de tête dîtin. [21] [22] Lîsteya pêşveçûna mezin a mirovî ye. [17] Peymana peymana ku bi Yekîtiya Ewropayê heye; Endamê La Francophonie, Yekîtiya Ewropa Mediterranean, Yekîtiya Lîberê Ereb, Lîgar Ereb, OIC, Zeviya Bazirganiya Azad ya Erebî, Civaka Sahel-Saharan, Civaka Yekîtiya Afrîkayê, Tevgera Niştimanî ya Niştimanî, Koma 77 û helwesta ne-NATO-yê ya Dewletên Yekbûyî qebûl kir. Ji bilî Tunisia jî endamê Neteweyên Yekgirtî û partiyek Dewleta Yekîtiya Rûmetê ya Dadgeha Cezayê ya Navnetewî ye. Têkiliyên nêzîkî bi Ewrûpayê-taybetî bi Fransayê re [23] û bi Îtalyayê [24] [25] - bi rêya hevkarîya aborî, pispor û pîşesazîkirinê têne kirin.
Di demên kevnar de, Tunisia bi sereke ji aliyê Berbers ve hatibû rûniştin. Koçberiya Phoenician di 12-a Sedsala BZ de destpê kir; Ev koçberan Carthage ava kirin. Hêza mercantileya mezin û dijberiya leşkerî ya Komara Romayê, Carthage ji hêla 146 BC di Rûsyayê de hate şewitandin. Rûsyayê, ku ji bo heşt hezdeh salan ji Tunisia dagir kir, xiristî kir û ji mirinên architectural ên mîna El Djem amphîthevan derket. Piştî ku gelek hewldanên 647-ê dest bi dest pê kir, misilman tevahî Tunisia ji hêla 697 ve hat serkeftî, piştî şoreşa Ottoman di navbera 1534 û 1574. Ottomans ji bo sê sed salan vekişîn. Dabeşkirina fransî ya Tûnis di 1881 de bû. Tûnisî bi Habib Bourguiba re û serxwebûna Tunisî ya di sala 1957 de ragihand. Di sala 2011 de, Şoreşa Tunisî di encamê de serokwezîrê Zine El Abidîn Ben Ali hilweşand. Welat ji bo 26ê cotmeha 2014ê de, ji bo [26] û parlamentoyê li 23ê çiriya paşîna 2014ê de parlamentoyê.{{Çavk}}
Di demên kevnar de, Tunisia bi sereke ji aliyê Berbers ve hatibû rûniştin. Koçberiya Phoenician di 12-a Sedsala BZ de destpê kir; Ev koçberan Carthage ava kirin. Hêza mercantileya mezin û dijberiya leşkerî ya Komara Romayê, Carthage ji hêla 146 BC di Rûsyayê de hate şewitandin. Rûsyayê, ku ji bo heşt hezdeh salan ji Tunisia dagir kir, xiristî kir û ji mirinên architectural ên mîna El Djem amphîthevan derket. Piştî ku gelek hewldanên 647-ê dest bi dest pê kir, misilman tevahî Tunisia ji hêla 697 ve hat serkeftî, piştî şoreşa Ottoman di navbera 1534 û 1574. Ottomans ji bo sê sed salan vekişîn. Dabeşkirina fransî ya Tûnis di 1881 de bû. Tûnisî bi Habib Bourguiba re û serxwebûna Tunisî ya di sala 1957 de ragihand. Di sala 2011 de, Şoreşa Tunisî di encamê de serokwezîrê Zine El Abidîn Ben Ali hilweşand. Welat ji bo 26ê cotmeha 2014ê de, ji bo [26] û parlamentoyê li 23ê çiriya paşîna 2014ê de parlamentoyê.{{Çavk}}



Guhartoya 19:26, 21 nîsan 2020

Ji bo maneyên din li Tûnis (cudakirin) binêre.
الجمهورية التونسية
al-Jumhuriyat at-Tunisiyyah
Komara Tûnis
Alê Tûnisê Arma Tûnisê
(Ala) (Nîşan)
Gotina netewî: "Liberty, Justice, Order"
Sirûda netewî: Humat al-Hima
Zimanên fermî Erebî


Paytext Tûnis
36°50′Bk 10°9′Rh / 36.833°Bk 10.150°Rh / 36.833; 10.150
Bajarê mezin Tûnis
Sîstema siyasî Komar
 - Serkomar
 - Serekwezîr
Beji Caid Essebsi
Youssef Chahed
Rûerd
 - Giştî
 - Av (%)

163,610 km2
5.0
Gelhe
 - Giştî (2014)
 - Berbelavî

10,982,754 kes
65 kes/km2


Dirav Dînarê Tûnisî
Dem UTC+1
Nîşana înternetê .tn
Koda telefonê +216

Tûnis (bi erebî: الجمهورية التونسية‎, al-Jumhuriyat at-Tunisiyyah) dewletek li Afrîkaya Bakur ye. Li wir nêzîkî 10.982.754 (sal: 2014) kes hene. Paytextê xwe Tûnis e.

Tunisia nûnerê nîv-serokatiyek yekîtiya komara demokrasiyê ye. Ew tenê demokrasî di cîhana erebî de tête dîtin. [21] [22] Lîsteya pêşveçûna mezin a mirovî ye. [17] Peymana peymana ku bi Yekîtiya Ewropayê heye; Endamê La Francophonie, Yekîtiya Ewropa Mediterranean, Yekîtiya Lîberê Ereb, Lîgar Ereb, OIC, Zeviya Bazirganiya Azad ya Erebî, Civaka Sahel-Saharan, Civaka Yekîtiya Afrîkayê, Tevgera Niştimanî ya Niştimanî, Koma 77 û helwesta ne-NATO-yê ya Dewletên Yekbûyî qebûl kir. Ji bilî Tunisia jî endamê Neteweyên Yekgirtî û partiyek Dewleta Yekîtiya Rûmetê ya Dadgeha Cezayê ya Navnetewî ye. Têkiliyên nêzîkî bi Ewrûpayê-taybetî bi Fransayê re [23] û bi Îtalyayê [24] [25] - bi rêya hevkarîya aborî, pispor û pîşesazîkirinê têne kirin. Di demên kevnar de, Tunisia bi sereke ji aliyê Berbers ve hatibû rûniştin. Koçberiya Phoenician di 12-a Sedsala BZ de destpê kir; Ev koçberan Carthage ava kirin. Hêza mercantileya mezin û dijberiya leşkerî ya Komara Romayê, Carthage ji hêla 146 BC di Rûsyayê de hate şewitandin. Rûsyayê, ku ji bo heşt hezdeh salan ji Tunisia dagir kir, xiristî kir û ji mirinên architectural ên mîna El Djem amphîthevan derket. Piştî ku gelek hewldanên 647-ê dest bi dest pê kir, misilman tevahî Tunisia ji hêla 697 ve hat serkeftî, piştî şoreşa Ottoman di navbera 1534 û 1574. Ottomans ji bo sê sed salan vekişîn. Dabeşkirina fransî ya Tûnis di 1881 de bû. Tûnisî bi Habib Bourguiba re û serxwebûna Tunisî ya di sala 1957 de ragihand. Di sala 2011 de, Şoreşa Tunisî di encamê de serokwezîrê Zine El Abidîn Ben Ali hilweşand. Welat ji bo 26ê cotmeha 2014ê de, ji bo [26] û parlamentoyê li 23ê çiriya paşîna 2014ê de parlamentoyê.[çavkanî hewce ye]

Dîrok

Tûnis heta dawiya sedsala 20emîn de ji layê begên Tûnisê ve bi awayek xweser di nav Osmaniyan de dijiyan lê li sala 1881ê de ji layê Fransayê ve hate dagir kirin.

Cografiya

Erdê Tûnisê 163.610 km² ye. Tûnis digê Deryaya Navîn (Deryaya Sipî). Ew digê Cezayirê û Lîbyayê.

Dîn

Li Tûnisê dora 98% misilman in, yên din xiristiyan û cihû ne.

Girêdanên derve