Dema gerdûnî ya bisazûmankirî: Cudahiya di navbera guhartoyan de

Ji Wîkîpediya, ensîklopediya azad.
Content deleted Content added
Bot: World_Time_Zones_Map.png şonê Standard_World_Time_Zones.png
Etîket: 2017 amûra guhartina çavkaniyê
Rêz 14: Rêz 14:


==Çavkanî==
==Çavkanî==
{{çavkanî}}


{{Beşên Demjimêrê}}
{{Beşên Demjimêrê}}

Guhartoya 02:03, 17 tebax 2020

Bûyerên demjimêrên li Cihanê

Dema Gerdûnî ya Bisazûmankirî (bi inglîzî: UTC - Universal Time Coordinated) kurtenavê koordînasyona demê ya navneteweyî ye.

Mirovahiyê ji zû ve ye li standardkirina demê digeriya. Wekî tê zanîn di kozmozê bi serê xwe dem nîne. Herwekî di valahiyê de cih, jor jêr hwd jî nîne. Hemî ji şîrovekirinên, ji ceribandinên û ji nirxandinên mirovan tê. Zanîstan ji bo ku di jiyana nûjen a bilez de alozî dernekevin Greenwich wekî xêzeke bingehîn pejirandine û pergaleke demê avakirine.


Yekem Dema Gerdûnî ya Bisazûmankirî ya nefermî li ser 1'ê Rêbendanê 1960'an hate pejirandin.[1]

Kurdistan nakeve yek komeke demê. Bakurê Kurdistanê û Başûrê piçûk ê Kurdistanê dikeve koma dema rojhilatê Ewropa, ango EET, GMT+2. Herêmên din ên Kurdistanê dikeve dema Bexdayê (BT), GMT+3. Hin welat bi fermî yekkirina demê di nava tixûbê xwe de pejirandine. Hinan jî wekî Rûsya gorî herêmî dem pejirandiye. Li Kurdistanê hêj pergala demê nehatiye nîqaşkirin.

Pergalên çend caran hate guhartin, di nav demeke kurt de, ku dem bi zelalî koordînasyona weşana radyoyî bi herdu UTC û "Dema Gavavêtina Atomê (SAT)" bû, heta ku UTC ya nû di sala 1970'an de hate qebûl kirin û di sala 1972'an de pêkanîn. Ev guhertin jî pêngaveke duyemîn pejirandin û lihevanîna pêşerojê asankirin.

Çavkanî

  1. ^ "COORDINATED UNIVERSAL TIME (UTC) (CCTF/09-32)" (PDF). Bureau International des Poids et Mesures. r. 3. Roja gihiştinê 30 çiriya pêşîn 2016.