Lîbya: Cudahiya di navbera guhartoyan de
Kurteya guhartinê tine Etîket: Guhartina mobîl Guhartina malpera mobîl |
GPinkerton (gotûbêj | beşdarî) Wergerîne |
||
Rêz 27: | Rêz 27: | ||
| nexşe_sernav = |
| nexşe_sernav = |
||
}} |
}} |
||
{{Wergerîne|hr|ziman2=no|ziman3=da|bijartî=1}} |
|||
'''Lîbya''' ({{bi-ar|ليبيا|Libya}}) [[welat]]ekî li bakurê [[Efrîqa|Efrîqayê]] ye. |
'''Lîbya''' ({{bi-ar|ليبيا|Libya}}) [[welat]]ekî li bakurê [[Efrîqa|Efrîqayê]] ye. |
||
Guhartoya 02:49, 13 hezîran 2021
ليبيا | |||||
Komara Lîbyayê | |||||
| |||||
Sirûda netewî: Libya Libya Libya' | |||||
Zimanên fermî | Erebî
| ||||
Paytext | Trîpolîs 32°52′Bk 13°11′Rh / 32.867°Bk 13.183°Rh | ||||
Bajarê mezin | Trîpolîs | ||||
Sîstema siyasî | Komar | ||||
- Serokdewlet - Serokwezîr |
Muhammed el-Menfi Abdul Hamid Dbeibeh | ||||
Rûerd - Giştî |
1,759,541 km2 km2 | ||||
Gelhe - Giştî - Berbelavî |
5,670,688 (2006) kes 9.4 kes/km2
| ||||
Dirav | Dînarê | ||||
Dem | UTC +1, havînê +2 | ||||
Nîşana înternetê | .ly | ||||
Koda telefonê | +218 |
Tu dikarî vê gotarê ji gotarên wekhev ên Wîkîpediyayên xirwatî, danmarkî û norwecî bi riya wergerê berfireh bikî.
Ji bo dîtina rêzikên wergerandinê pê li [nîşan bide] bike.
|
Lîbya (bi erebî: ليبيا, lat. Libya) welatekî li bakurê Efrîqayê ye.
Dîrok
Welatê Lîbyayê heta sala 1911ê de jî di bin desthilata Osmaniyan da bû lê piştî dagirkirina Ewropiyan bo hemû Afrîkaya Bakur, welatê Îtalyayê jî li sala 1911ê de dest bi dagirkirina Lîbyayê kir.
Di şerê cîhanê yê duyem de Fransa û Brîtanyayê bi alikariya xelkê Lîbyayê Lîbya dagir kir. Lîbya bû sê parçe, yek parçe di destê Fransayê de bû û du parçe di destê Brîtanyayê de bûn. Parçekê di destê Brîtanyayê de serokê terîqeta Şenûsî birêve dibir. Neteweyên Yekgirtî ji bo serxwebûna Lîbyayê biryarek da û di bin rêvebiriya serokê terîqeta Şenûsî key Îdrîs de li sala 1951ê de Lîbya bû serbixwe. Lê hindek leşkerên Brîtanya û Amerîkayê man li welat.
Li sala 1969ê de bi rêberiya Muemer Qedafî li Lîbyayê derbeya leşkerî pêkhat. Qedafî bû desthilatê nû.
Erdnîgarî
Lîbya li ber Deryaya Navîn ye. Dewletên cîran li rojhilat Misir û Sûdan, lî başûr Nîjer û Çad û li rojava jî Tûnis û Alcerya ne. Paytexta Lîbyayê Trîpolîs e.
Rûbera wî nêzî 1.800.000 km² e ku 90% ê wê ji çolan pêkhatiye; Lîbya, li gor rûber, çaremîn welatê mezinê Efrîqa û 17'emîn welatê mezinê cîhanê ye.
Nufûs nêzî 5,5 milyon kesan e.
Aborî
Mezintirîn beşa aborî ya Lîbiyayê, berhemînan û firotina neftê ye.
Girêdanên derve
- Underground "Fossil Water" Running Out Brian Handwerk, National Geographic, May 6, 2010. (inglîzî)
- (inglîzî) Libya turns on the Great Man-Made River Marcia Merry, Printed in the Executive Intelligence Review, September 1991.