Lîsteya zanistvanên misilman
(Ji Zanistên Misilman hat beralîkirin)
Ev lîsteya zanistvanên misilman yê serdema zêrîn a îslamê ne.[1] Ji sedsala 8an de dest pê dike û heta sedsala 16an.
Zanistvanên misilman yên ku li ser çiqilên zanistê ên weke astronomî, fizîk, kîmya, matematîk, biyolojî, endezyarî, jeolojî, dîrok, bijîşkî, erdnîgarî, civaknasî û hwd xebitînin cih girtine.[2][3][4]
Sedsala 8an
[biguhêre | çavkaniyê biguhêre]| Sedsala 8an | ||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Zanistvan | Zayîn û Mirin |
Esil | Şax | |||||
| Îbrahîm Fezarî | ? - 777 | Ereb anjî Fars | Astronomî û Matematîk | |||||
| Muhemmed Fezarî | ? - 796 | Ereb anjî Fars | Astronomî û Matematîk | |||||
| Cabir bin Heyan | 721 - 815 | Fars | Astronomî, Fizîk, Kîmya û Erdnîgarî | |||||
| Yeqûb bîn Tariq | ? - 796 | Fars | Astronomî û Matematîk | |||||
| Xwarezmî | 780 - 850 | Fars | Astronomî, Matematîk û Erdnîgarî | |||||
| Ehmed Nihawendî | ? - ? | Fars
Astronomî | ||||||
| Ebdulhemîd bin Turk | ? - 830 | Tirk | Matematîk | |||||
| Îbn Muqefe | 756 - ? | Fars | Burokrat | |||||
| Xalid bin Yezîd | ? - 708 | Ereb | Kîmya | |||||
| Hecac bin Yûsif bin Matar | 786 - 833 | Ereb | Matematîk | |||||
| Herbî Himyerî | ? - ? | Ereb | Sîmya | |||||
| Ebdulmelîk Esmaî | 740 - 828 | Ereb | Zoolojî | |||||
Sedsala 9an
[biguhêre | çavkaniyê biguhêre]| Sedsala 9'an | ||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Zanistvan | Zayîn û Mirin |
Esil | Şax | |||||
| Ebû Seîd Gurganî | ? | Fars | Geometrî | |||||
| Ziryab | 789 - 850 | Kurd | Astronomî, Erdnîgarî û Reheknasî | |||||
| Ferxanî | ? - 861 | Fars | Astronomî | |||||
| Kindî | 801 - 868 | Ereb | Matematîk, Fizîk, Kîmya, Bijîşkî û Kozmolojî | |||||
| Cahiz | 781 - 868 | Ereb | Felsefe, Bîyolojî û Dîrok | |||||
| Hebeş Merwezî | 796 - 869 | Fars | Erdnîgarî, Matematîk û Astronomî | |||||
| Ehmed bin Mûsa | 803 - 873 | Astronomî, Geometrî | ||||||
| Îbn Firnas | 810 - 888 | Berberî | Astronomî, Sîmya | |||||
| Dînewerî | 820 - 896 | Kurd | Lajwerd, Astronomî, Matematîk û Reheknasî | |||||
| Belazûrî | ? - 892 | Fars | Dîrok | |||||
| Cewherî | 800 - 860 | Ereb | Astronomî û Geometrî | |||||
| Elî bin Îsa | ? - 1039 | Ereb | Astronomî, Erdnîgarî û Optîk | |||||
| Mahanî | 820 - 880 | Fars | Astronomî û Matematîk | |||||
| Ebû Muhemmed Hemdanî | 893 - 945 | Ereb | Erdnîgarî, Astronomî û Dîrok | |||||
| Ebû Zeyd Belxî | 850 - 934 | Îranî | Erdnîgarî, Matematîk û Tib | |||||
| Îbn Xurdazbeh | 820 - 912 | Fars | Erdnîgarî | |||||
| Sînan bin Sabit | 880 943 | Ereb | Matematîk û Astronomî | |||||
| Ebû Kamil Şuca | 850 - 930 | Ereb | Matematîk | |||||
| Neyrîzî | 865 - 922 | Fars | Astronomî | |||||
| Yaqûbî | ? - 897 | Fars | Erdnîgarî | |||||
| Sînd bin Elî | ? - 864 | Ereb | Dahênerî, Matematîk û Astronomî | |||||
Sedsala 10an
[biguhêre | çavkaniyê biguhêre]| Sedsala 10'an | ||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Zanistvan | Zayîn û Mirin |
Esil | Şax | |||||
| Bettanî | 858 - 929 | Ereb | Matematîk, Astronomî û Astrolog | |||||
| Ebû Mehmûd Xecûndî | 940 - 1000 | Fars | Astronomî û Matematîk | |||||
| Farabî | 872 - 950 | Fars | Astronom û Fîlozof | |||||
| Îbn Sehl | 940 - 1000 | ? | Optîk | |||||
| Îbn Fedlan | ? - ? | Kurd | Gerok | |||||
| Ebdurehman Sûfî | 903 - 986 | Fars | Astronomî | |||||
| Ebûlwefa Bûzcanî | 940 - 998 | Fars | Astronomî û Matematîk | |||||
| Ebû Nesr Mensûr | 960 - 1036 | Fars | Matematîk û Astronomî | |||||
| Îbn Hewqal | 920 - ? | Ereb | Dîrok û Erdnîgarî | |||||
| Ebûbekir Kerecî | 953 - 1029 | Îranî | Geometrî, Endezyarî | |||||
| Saxanî | ? - 990 | Fars | Astronomî û Dîrok | |||||
| Ebû Cefer Xazin | 900 - 971 | Fars | Astronomî û Matematîk | |||||
| Zehrawî | 936 - 1013 | Ereb | Bijîşk | |||||
| Siczî | 945 - 1020 | Fars | Matematîk û Astronomî | |||||
| Îbrahîm bîn Sînan | 908 946 | Ereb | Matematîk | |||||
| Meryem Îcliye | ? - ? | Ereb | Astronomî | |||||
| Îbn Culcul | ? - 994 | ? | Tib û Dîrok | |||||
| Îbn Yûnis | 950 - 1009 | Ereb | Matematîk û Astronomî | |||||
| Mecrîtî | 950 - 1007 | Ereb | Kîmya, Matematîk û Astronomî | |||||
| Nestûlus | ? - ? | Ereb | Astronomî | |||||
| Ehmed bin Cezar | 895 - 979 | Ereb | Bijîşk | |||||
| Mesûdî | 896 - 956 | Ereb | Dîrok û Erdnîgarî | |||||
| Îbn Elam | ? - 985 | Ereb | Stêrnasî | |||||
Sedsala 11an
[biguhêre | çavkaniyê biguhêre]| Sedsala 11'an | ||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Zanistvan | Zayîn û Mirin |
Esil | Şax | |||||
| Îbn Sîna | 980 - 1037 | Fars | Matematîk, Astronomî, Fizîk, Kîmya û Tib | |||||
| Bîrûnî | 973 - 1048 | Fars | Astronomî, Fizîk, Kîmya, Matematîk û Dîrok | |||||
| Îbn Heysem | 965 - 1040 | Ereb | Matematîk û Fizîk | |||||
| Kuhî | 940 - 1000 | Fars | Astronomî | |||||
| Elî bin Îsa | ? - ? | Ereb | Erdnîgarî, Optîk û Astronomî | |||||
| Fexredîn Razî | 1148 - 1209 | Fars | Fizîk û Alim | |||||
| Zerqalî | 1029 - 1087 | Ereb | Astronom | |||||
| Elî bin Ridwan | 998 - 1068 | Ereb | Fizîk û Astronomî | |||||
| Kûşyar Gilanî | 971 - 1029 | Îranî | Matematîk, Erdnîgarî û Astronomî | |||||
| Bekrî | 1014 - 1094 | Ereb | Dîrok û Erdnîgarî | |||||
| Cabir bîn Efleh | 1100 - 1150 | - | Astronomî | |||||
| Cûzcanî | ? - 1030 | Fars | Dîrok û Bijîşk | |||||
| Xezalî | 1058 - 1111 | Fars | Felsefe | |||||
| Muhemmed Zêrîndest | ? - ? | Fars | Tib | |||||
| Ebû Seîd Gerdîzî | ? - 1061 | Fars | Erdnîgarî û Dîrok | |||||
Sedsala 12an
[biguhêre | çavkaniyê biguhêre]| Sedsala 12'an | ||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Zanistvan | Zayîn û Mirin |
Esil | Şax | |||||
| Îbn Bace | ? - 1138 | Ereb | Matematîk û Fîlozof | |||||
| Îsmaîlê Cizîrî | 1136 - 1206 | Kurd | Matematîk, Endazyarî û Fizîk | |||||
| Îbnî Ruşd | 1126 - 1198 | Berberî | Erdnîgarî, Matematîk û Bijîşkî | |||||
| Îbn Hubel | 1122 - 1213 | Ereb | Bijîşkî | |||||
| Amîdî | 1156 - 1233 | Kurd | Felsefe | |||||
| Şerafedîn Tûsî | 1135 - 1213 | Fars | Astronomî û Matematîk | |||||
| Îbnûl Ezraq | 1116 - 1176 | Kurd | Dîrok | |||||
| Nûredîn Betrûcî | ? - 1217 | Ereb ? | Astronomî | |||||
| Emerê Suhrewerdî | 1145 - 1234 | Kurd | Felsefe | |||||
| Îbn Tufeyl | 1110 - 1185 | Ereb | Matematîk, Astronomî, Bijîşk û Mentiq | |||||
| Elî îbn Elesîr | 1160 - 1233 | Kurd | Dîrok | |||||
| Muhemmed Îdrîsî | 1100 - 1166 | Ereb | Erdnîgarî | |||||
| Mecdedîn îbn Elesîr | 1149 - 1210) | Kurd | Zimannas | |||||
| Şihabedînê Suhrewerdî | 1155 - 1191 | Kurd | Felsefe | |||||
| Xazînî | 1115 - ? | Fars | Astronomî | |||||
Sedsala 13an
[biguhêre | çavkaniyê biguhêre]| Sedsala 13'an | ||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Zanistvan | Zayîn û Mirin |
Esil | Şax | |||||
| Behaedînê Şedad | 1145 - 1234 | Kurd | Dîrok | |||||
| Îbn Nefîs | 1210 - 1288 | Ereb | Tib | |||||
| Nesredîn Tûsî | 1201 - 1274 | Fars | Matematîk, Astronomî û Teolojî | |||||
| Şemsedînê Şehrezûrî | 1250 - ? | Kurd | Dîrok û Tib | |||||
| Muhyedîn Mexribî | 1220 - 1283 | Ereb | Matematîk | |||||
| Zekeriya Qezwînî | 1202 - 1283 | Fars | Matematîk, Fizîk, Erdnîgarî û Alim | |||||
| Îbn Xelikan | 1211 - 1282 | Kurd | Dîroknas û Nivîskar | |||||
| Kemaledîn Farisî | 1267 - 1318 | Fars | Optîk û Matematîk | |||||
| Şemsedîn Semerqendî | 1250 - 1310 | ? | Matematîk û Astronomî | |||||
| Esîredîn Elebherî | ? - 1262 | ? | Fizîk, Astronomî û Matematîk | |||||
| Fexredînê Exlatî | ? - ? | Kurd | Astronomî | |||||
| Îbrahîmê Xelatî | 1242 - 1322 | Kurd | Kîmya | |||||
| Ebûlfida | 1273 - 1331 | Kurd | Erdnîgarî, Astronomî û Dîrok | |||||
| Îbn Seîd | 1213 - 1186 | Ereb | Erdnîgarî û Dîrok | |||||
| Kemaledînê Yûnis | 1156 - 1241 | Kurd | Astronomî, Matematîk û Felsefe | |||||
| Nejîbûdîn Semerqendî | ? - ? | Fars | Bijîşkî | |||||
| Nejmedîn Qezwînî | 1203 - 1277 | Fars | Matematîk û Astronomî | |||||
| Merakûşî | 1256 – 1321 | Ereb | Matematîk û Astronomî | |||||
| Îbn Beytar | 1197 - 1248 | Ereb | Riweknasî | |||||
| Îbn Hemad | ? - 1195 | Ereb | Stêrnasî | |||||
Sedsala 14an
[biguhêre | çavkaniyê biguhêre]| Sedsala 14'an | ||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Zanistvan | Zayîn û Mirin |
Esil | Şax | |||||
| Qutbedîn Şîrazî | 1236 - 1311 | Fars | Astronomî, Matematîk û Fizîk | |||||
| Îbn Betûte | 1304 - 1378 | Berberî | Hiqûqnas | |||||
| Ehmedê Eflakî | ? - 1360 | Tirk | Astronomî | |||||
| Îbn Elşatir | 1304 - 1375 | Ereb | Astronomî, Matematîk, û Endezyarî | |||||
| Îbn Cezerî | 1350 - 1429 | Kurd | Dîrok | |||||
| Şemsedîn Xelîlî | ? - 1397 | Ereb | Astronomî û Matematîk | |||||
| Îbn Elwerdî | 1348 - ? | Ereb | Dîrok | |||||
| Hemdûllah Mistewfî Qezwînî | 1281 - 1349 | Fars | Erdnîgarî û Dîrok | |||||
| Îbn Kesîr | 1301 - 1373 | Kurd | Dîrok | |||||
| Şihabedîn Mecdî | 1359 - 1447 | Ereb | Matematîk û Astronomî | |||||
| Ehmed Qalqaşandî | 1356 - 1418 | Ereb | Matematîk | |||||
| Ebdulezîz Wefayî | 1408 1471 | Ereb | Astronomî | |||||
| Nîzamedîn Nîşabûrî | ? - 1328 | Ereb | Astronomî û Matematîk | |||||
| Îbn Şueyb | ? - 1349 | Ereb | Kîmya, Bijîşkî, Sîmya, Matematîk | |||||
Sedsala 15an
[biguhêre | çavkaniyê biguhêre]| Sedsala 15'an | ||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Zanistvan | Zayîn û Mirin |
Esil | Şax | |||||
| Zekeriya Ensarî | 1420 - 1520 | Ereb | Dîrok | |||||
| Îbn Xeldûn | 1332 - 1406 | Ereb | Civaknasî û Dîrok | |||||
| Mehmûdê Kurdî | ? - ? | Kurd | Dahêner | |||||
| Uluğ Bey | 1393 - 1449 | Tirk | Astronomî û Matematîk | |||||
| Ali Kuşçu | 1403 - 1474 | Tirk | Zimannas, Astronomî û Matematîk | |||||
| Xiyasedîn Cemşîd | 1380 - 1437 | ? | Tib, Matematîk û Astronomî | |||||
| Îbn Xazî Mîknasî | 1437 - 1513 | Ereb | Fîlolojî û Matematîk | |||||
| Mîrîm Çelebî | 1450 - 1525 | Tirk | Matematîk û Astronomî | |||||
| Aqşemsedîn | 1389 - 1459 | Tirk | Tib | |||||
| Qalasadî | 1412 - 1486 | Ereb | Matematîk | |||||
| Sebtê Mardînî | 1423 - 1506 | Kurd | Astronomî û Matematîk | |||||
Sedsala 16an
[biguhêre | çavkaniyê biguhêre]| Sedsala 16'an | ||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Zanistvan | Zayîn û Mirin |
Esil | Şax | |||||
| Şukriyê Bedlîsî | ? - ? | Kurd | Dîrok | |||||
| Teqiyedîn | 1521 - 1585 | Tirk | Astronomî, Matematîk û Endazyer | |||||
| Şerefxanê Bedlîsî | 1543 - 1603 | Kurd | Dîroknas | |||||
| Eliyê Teremaxî | 1591 - ? | Kurd | Zimannas | |||||
| Amîn Razî | ? - ? | Fars | Erdnîgarî | |||||
| Seydî Elî Reîs | 1498 - 1562 | Tirk | Erdnîgarî û Matematîk | |||||
| Muhemmed Baqir Yezdî | ? - ? | Fars | Matematîk | |||||
| Bîrcendî | ? - ? | Fars | Fizîk, Matematîk û Astronomî | |||||
| Mewlana Ebûlfezl Muhemmed | ? - 1574 | Kurd | Dîrok | |||||
| Bahaudîn Amîlî | ? - 1622 | Ereb | Matematîk û Astronomî | |||||
| Îbn Hemze Mexrebî | 1554 ? - 1611 | Ereb | Matematîk | |||||
| Şemsedînê Merdûxî | 1506 - 1577 | Kurd | Astronomî | |||||
Çavkanî
[biguhêre | çavkaniyê biguhêre]- ^ http://www.ahmad-sanusi-husain.com/2014/10/most-famous-muslim-scientists-and-their.html?m=1
- ^ http://scienceislam.com/muslims_science.php
- ^ "Kopîkirina arşîvê". Ji orîjînalê di 19 kanûna pêşîn 2015 de hat arşîvkirin. Roja gihiştinê 1 tîrmeh 2015.
{{cite web}}: CS1 maint: archived copy as title (lînk) - ^ http://haberseyret.com/mobil/haber/29080/musluman-bilim-adamlari-ve-icatlar[girêdan daimî miriye]