Zayendîtî di îslamê de
Ev rûpel bêkategorî ye. Ji kerema xwe kategoriyan li vê rûpelê zêde bike û alîkariya Wîkîpediyaya kurdî bike. (hezîran 2024) |
Zayendîtî di îslamê de pir caran mijarek e ku tê tabûkirin, her çend zayendî parçeyek girîng a jiyan û xwezaya mirovan be jî. Nêrîn û qanûnên derbarê zayendîtiyê di Îslamê de bi giranî li ser Quran, gotinên Muhammed (hedîs) û hukmên rêberên olî (fetwa) hatine destnîşankirin ku çalakiya seksî tenê bi têkiliyên zewaca di navbera jin û mêran de vedihewîne.[1][2] Digel ku pir kevneşopî bextiyariyê teşwîq dikin, hemî jî di derheqê têkiliyên di navbera zayendan de temûzek hişk, nefsbiçûk û nepenîtiyê teşwîq dikin, û destnîşan dikin ku nêzîkbûna wan a ku di hundurê Îslamê de tê dîtin bi piranî ji bo zewacê veqetandî ye. Ev hesasiyeta li hember cudahiya zayendî, veqetandina zayendî û nefsbiçûkiya li derveyî zewacê, di aliyên girîng ên îroyîn ên Îslamê de, wek şirovekirina cil û bergên îslamî û dereceyên cudabûna zayendî, tê dîtin.[3]
Di Îslamê de, qedexeyên li dijî seksê derveyî zewacê bi hêz in û çalakiyên seksî yên zewacê jî mijarên naskirî ne.[4][5] Zewac tekane têkiliya zayendî ya destûr e û di Quran û hedîsan de wekî evîna xurt û nêzîkbûnê tê binavkirin. Ji bo kontrolkirina zayinê bikaranîna kontra ducaniyê destûr e. Kiryar û tevgerên wek hin kurtaj û hevzayendî ji aliyên serhişkên olî ve têne qedexekirin[6], her çiqas di rastiyê de civak seksê ya beriya zewacê bi dizî bijî.
Perspektîf û hukmên zanistên îslamî yên li ser zayendîtiyê wekî hiqûqa zayendî (bi erebî: الفقه الجنسی[a]) an jî hiqûqa zewacê (bi erebî: فقه النكاح[b]) têne kod kirin, ku her du jî di heman demê de pêkhateyên hiqûqa malbata îslamî, hiqûqa zewacê ya îslamî jî hene.[7][8][9][10][11]
Çavkanî
[biguhêre | çavkaniyê biguhêre]- ^ G. Hussein Rassool: Islamic Counselling: An Introduction to theory and practice, sal 2015
- ^ Ali, Kecia (2016). Sexual Ethics and Islam: Feminist Reflections on Qur'an, Hadith, and Jurisprudence (bi îngilîzî). Simon and Schuster. ISBN 978-1-78074-853-5. Roja gihiştinê 26 gulan 2020.
- ^ Shah, Saeeda (2015). Education, Leadership and Islam: Theories, discourses and practices from an Islamic perspective (bi îngilîzî). Routledge. r. 96. ISBN 978-1-135-05254-6. Roja gihiştinê 26 gulan 2020.
- ^ Dr. Shahid Athar. "Sex education, teenage pregnancy, sex in Islam and marriage". /www.islam-usa.com. Ji orîjînalê di 15 hezîran 2015 de hat arşîvkirin. Roja gihiştinê 13 hezîran 2015.
- ^ "Sunnah of the Wedding Night". 15 adar 2008. Ji orîjînalê di 17 adar 2015 de hat arşîvkirin.
- ^ Simon, Rita James; Brooks, Alison (2009). Gay and Lesbian Communities the World Over (bi îngilîzî). Rowman & Littlefield. r. 17. ISBN 978-0-7391-4364-3. Roja gihiştinê 26 gulan 2020.
- ^ Mallat, Chibli; Connors, Jane Frances (1990). Islamic Family Law (bi îngilîzî). Brill. rr. 55, 58, 60, 62, 63, 64. ISBN 978-1-85333-301-9. Roja gihiştinê 26 gulan 2020.
- ^ Cohn-Sherbok, Dan; Chryssides, George D.; El-Alami, Dawoud (2013). Love, Sex and Marriage: Insights from Judaism, Christianity and Islam (bi îngilîzî). Hymns Ancient and Modern Ltd. rr. XX, 88, 182, 196. ISBN 978-0-334-04405-5.
- ^ Khan, Muhammad Aftab (2006). Sex & Sexuality in Islam (bi îngilîzî). Nashriyat. r. 296. ISBN 978-969-8983-04-8. Roja gihiştinê 26 gulan 2020.
- ^ Warren, Christie S. (2010). Islamic Criminal Law: Oxford Bibliographies Online Research Guide (bi îngilîzî). Oxford University Press, USA. rr. 10, 11, 12. ISBN 978-0-19-980604-1. Roja gihiştinê 26 gulan 2020.
- ^ Zia, Afiya Shehrbano (1994). Sex Crime in the Islamic Context: Rape, Class and Gender in Pakistan (bi îngilîzî). ASR. rr. 7, 9, 32. ISBN 978-969-8217-23-5. Roja gihiştinê 26 gulan 2020.
Ev gotara kurt şitlekê ye. Heke tu bixwazî berfireh bikî pê li biguhêre bike. (Çawa?) |