Hevsengiya germahiya cîhanê yan jî hevsengiya radyasyona cîhanê, hevsengiya di navbera enerjiya ku Dinya ji Rojê werdigire û enerjiya ku Dinya vedigerîne fezayê û winda dike, hesab dike. Çavkaniyên enerjiyyên piçûktirên wekî germahiya hindurê Erdê têne hesibandin lê ev enerjî li gorî enerjiya rojê ji bo cîhanê beşdariyek gelek piçûk e. Hevsengiya radyasyona cîhanê di heman demê de hesab dike ka enerjî çawa di pergala avhewa re derbas dibe. Ji bo ku roj ji herêmên polar zêdetir tropîkên ekvatoriyê germ dike, germahiya rojê yên ku têne wergirtin bi awayekî neyeksan li ser rûyê erdê têne belav kirin. Dema ku enerjî li seranserê gerstêrkê li hevsengiyê digere, ew danûstendinên di pergala avhewa ya Erdê de yan jî ava erdê, qeşa, atmosfer, qalika zinaran û danûstandina di navbera hemî zindiyan de, dimeşîne. Hevsengiya germahî yan jî hevdengiya radyasyona cîhanê bi gelek faktoran ve girêdayî ye ku di nav wan de faktorên wekî aerosolênatmosferê, gazên serayê, albedoya rûyê gerstêrkê (refleksîtî), ewr, nebat, şêwazên karanîna axê û hwd, hene.
(zêdetir...)
Wîkîpîdiya însaykllopîdiyayekî azade ke hemû kesêk detiwanêt destkarîy bikat. Witare soranîyekan le mangî 8î 2009ewe le mallperrî ciyawazî kurdîy nawîn û be elfubêy erebî billaw debinewe.
Wîkîpediya, ensîklopediyeke azad a bi zimanê kurdî ye. Ev projeya navneteweyî, derfeteke girîng a ji bo pêşdexistina zimanan e. Mirovên ku dixwazin zimanê kurdî pêşde biçe, dikarin di Wîkîpediyayê de alîkariya zimanê me bikin. Hûn jî dikarin li vir tevlî me bibin. Keremkin bi beşên alîkarî û pênc hîmên sereke yên wîkîpediyayê fêr bibin ka gotar çawa têne nivîsandin.
1961 – Kûbayiyên li mişextbûyî yên ji aliyê DYA'yê ve dihatin piştgirîkirin, êrîşî rêveberiya Fidel Castro kirin. Li di encamê de biserneketin.
1992 – Di encama serdegirtineke malan de, yek ji kadroyên serokê Dev-Yol'ê Sabahat Karataş û hevalên wê Eda Yüksel û Taşkin Usta hatin înfazkirin.
1999 – Li bajarê AlmanyaBonnê meşa bi navê Ji bo azadiya Abdullah Ocalan, aştî û mafên gelê Kurdistanê; meşa yekîtiya neteweyî hate li darxistin.
1999 – Li Qilabanê welatparêzekî bi navê Mehmet Baban, ji aliyê endamên kontrgerîla ve hate qetilkirin.
1999 – Konvoya SİP'ê ku ji mîtînga gundê İçerenköyê vedigeriya, rastî êrîşa komek ulkuciyan hat û di encam êrîşê de ku di nava destên polêsan de pêkhat, endamê SİP'ê Hüseyin Duman jiyana xwe ji dest da.
Mirin
1925 – Dr. Fûad, bijîşk, nivîskar û yek ji têkoşerên doza azadiya Kurdistanê