Tehere Diyalektîk

Tehere dîyelektik, tehereke ku li ser pir tê nîqaşkirina. Teher bixwe, riye xwe gahandina ermancê ya. Îro, di roje me de tehere ku herî pir tê bi kar anîna. Di zanistê de ya ku herî zêde tê bikar anîna. Li gor tehere diyelektik, hertişt bi hev re ya. Ku mirov li jiyanê meyîzenê, mirov wê bibîne, ti tiştek ne bê sedeme. Her weha têne ser ziman. Bavê teherê diyelektîk, di aslê xwe de Hegel e. Berî wî ji hinek filozofan anîbû ser ziman. Lê belê wî bi pergal anî ser ziman. Bi vê yekê re ta iro ji, zanist û her felsefe ku derkete hole, ji ve teherê wî sud girt. Tehere dîyelektik, li jiyanê di hizirê û dibêje ku hertişt bi hev re û bi hev ve ya. Hizre dîyelektik, biqasî ku li gor ku tê ser ziman, ji Epîkuros û ji wî ta deme filozofê italî Goldano Bruno û ji wî ji ta Hegel di rêzekê de di pêşketinê de ya. Yên ku li gor vê teherê hizirîne û hizre anîna ser ziman, hê hin filozofên din ji hene. Li gor Goldano Bruno, ku baran newê wê şênî şîn nebe û ku şênî şîn nebû, wê çêlek nexwûn û ku wan ji nexwar wê şîr nedina me.Her weha ev hizir wî dianî ser ziman. Hegel, li ser diyelektîkê pir bi aqadamedîkî xabitî û afirand. Li gor wî ji teher, pir girînge ku mirov herê û bigihê ermanca xwe. Hegel, vê hizre xwe, hê kurtir dike û têne ser ziman, ku mirov di jiyanê zincîreke hebûnê ji ya. Hegel, vê teherê xwe li mirov diêne. Ew her ku navê wê ne bêje ji, dibêje ku di mirov de di hebûne mirov de rastya mirov weke mîrete ji bav ta kur hebûne xwe berdewam dike. Bi vê yekê re, çend ku hegel nav nadabe ji, bahsa genetikê dike. Hegel aliyekî dî ji, nêzîkatiyaka metafizikî dike. Bi vê yekê re, ev nêzîkatiya wî ya metafikî ta roje me tê nîqaşkirin. Bi vê yekê re li ser hiş û aqil di sekinê Li ser hizirkirina disekinê. Çawa mirov hizir dike? Mirov çawa digihê emcana di serê xwe de? Hîs çend kifşkarin? Bi vê yekê re di hizirê.