Alfabeya yewnanî

Ji Wîkîpediya, ensîklopediya azad.
Fînîkî Yewnanî
Elîf Α Alpha
Bet Β Beta
Gimel Γ Gama
Dalet Δ Delta
He Ε Epsilon
Waw Ϝ Wau
Zayin Ζ Zeta
Şet Η Eta
Tet Θ Theta
Yod Ι Iota
Kef Κ Kapa
Lamed Λ Lamda
Mem Μ Mu
Nun Ν Nu
Samex Ξ Xi
Ayin Ο Omicron
Pe Π Pi
Sade Ϻ San
Qof Ϙ Kopa
Reş Ρ Rho
Şin Σ Sigma
Taw Τ Tau
Alfabeya fenîkî û alfabeya yewnanî ya ku jê hatiye çêkirin

Alfabeya yewnanî alfabeya ku ji sedsala 9an b.z. vir de bi destê nivîskarên zimanê yewnanî tê bikaranîn. Ew ji alfabeya fenîkî pêş ve çûye û bûye alfabeya yewnanî. Alfabeya latînî û alfabeya kîrîlî jî ji alfabeya yewnanî hatine çêkirin.

Tîpên alfabeya yewnanî: dengdan, translîterasyon û transkrîpsiyona kurdî[biguhêre | çavkaniyê biguhêre]

Tîp Nav Dengê kevin Dengê îro Translîterasyon Transkrîpsiyona kurdî
Α, α Alfa (ἄλφα) [a] [a] a a
Β, β Bêta (βῆτα) [b] [v] b b
Γ, γ Gama (γάμμα) [g] [ɣ] an [ʝ] g g
Δ, δ Delta (δέλτα) [d] [ð] d d
Ε, ε Epsilon (ἒψιλον) [e] [ɛ] e e
Ζ, ζ Zeta (ζῆτα) [], [zd] [z] z z
Η, η Eta (ἦτα) [ɛː] [i] ē ê
Θ, θ Theta (θῆτα) [] [θ] th t
Ι, ι Iota (ἰῶτα) [i] [i], [y] i i
Κ, κ Kapa (κάππα) [k] [k] k k
Λ, λ Lamda (λάμδα) [l] [l] l l
Μ, μ Mu (μῦ) [m] [m] m m
Ν, ν Nu (νῦ) [n] [n] n n
Ξ, ξ Ksî (ξῖ) [ks] [ks] ks ks
Ο, ο Omikron (ὂμικρον) [o] [o] o o
Π, π Pi (πῖ) [p] [p] p p
Ρ, ρ Rho (ῥῶ) [ɾ] [r] r, rh r
Σ, σ (dawiya peyvik de: ς) Sigma (σίγμα) [s] [s], [z] (nêzî [ş]) s s
Τ, τ Tau (ταῦ) [t] [t] t t
Υ, υ Upsilon (ὔψιλον) [u], [y] [i] y, u i, u
Φ, φ (φῖ) [] [f] f f
Χ, χ (χῖ) [] [x] an [] kh x
Ψ, ψ Psi (ψῖ) [ps] [ps] ps ps
Ω, ω Omega (ὠμέγα) [ɔː] [o] ō o

Tîpên hejmarî[biguhêre | çavkaniyê biguhêre]

Nîşank Nav Dengdana kevin Dengdana nû
Ϛ, ϛ Stigma (στῖγμα) [st] -
Ϟ, ϟ Kopa (κόππα) [k] -
Ϡ, ϡ Sampi (σαμπῖ) [s:] -

Tîpên kevin[biguhêre | çavkaniyê biguhêre]

Nîşank Nav Dengdana kevin Dengdana nû
Ϝ, ϝ Wau (ϝαῦ) [w] -
Ͱ, ͱ Heta (ἧτα) [h] -
Ϻ, ϻ San (ϻάν) [s] -
Ϸ, ϸ Sho (–) [ʃ] -

Transkrîpsiyona vokalên yewnanî di kurdî de[biguhêre | çavkaniyê biguhêre]

Transkrîpsiyona vokalan[biguhêre | çavkaniyê biguhêre]

Herfa yewnanî Transkrîpsiyon Yewnanî Latînî Kurdî
α a Ἀναξαγόρας Anaxagoras Anaksagoras
ε e Σεμέλη Semele Semelê
η ê Δημόφιλος Demophilus Dêmofilos
ι i (kurt), î (dirêj) Ὀκτάβιος, Εὐρυδίκη Octauius, Eurydice Oktabios, Euridîkê
ο o Ἀφροδίτη Aphrodita Afrodîtê
υ i (kurt), î (dirêj) Ἄβυδος, Πορφύριος Abydos, Porphyrius Abidos, Porfîrios
ω o Δωδώνη Dodona Dodonê

Transkrîpsiyona dîftong û pevdengan[biguhêre | çavkaniyê biguhêre]

Dîftonga yewnanî Transkrîpsiyon Yewnanî Latînî Kurdî
αι e Καίλος Caelius Kelos
ει i, î Ἀφείδας Aphidas Afîdas
οί ê Ἀκοίτης Acoetes Akêtês
αυ au Ναυσικράτης Nausicrates Nausikratês
ευ eu Εὐτέρπη Euterpe Euterpê
ου û Ἀρεθουσα Arethusa Aretûsa
αυ, ευ, ου + vokal av, ev, ov + vokal Εὐαγόρας Euagoras Evagoras
υι i, iy Ἄρπυια Harpyia Harpia, Harpiya
a Σαμοθρᾳκη Samothracia Samotrakê
o Όρῷδης Orodes Orodês

Transkrîpsiyona konsonantên yewnanî di kurdî de[biguhêre | çavkaniyê biguhêre]

Çavkanî[biguhêre | çavkaniyê biguhêre]

Girêdanên derve[biguhêre | çavkaniyê biguhêre]

  1. ^ Alberich, Joan & Montserrat Ros (1993). La transcripció dels noms propis grecs i llatins. Biblioteca Universitària, 13. Enciclopèdia Catalana, Barcelona.