Joseph Kony
Joseph Kony | |
|---|---|
| Navê rastî | Joseph Rao Kony  |
| Jidayikbûn | 1961 Gulu |
| Hevwelatî | Ûganda |
| Pîşe |
|
biguhêre - Wîkîdaneyê biguhêre | |
Joseph Kony (jidayikbûn nêzîkî 1961), terorîstek xiristiyanî ye ku ji Tebaxa 1987-an vir ve serokê Artêşa Berxwedana Xudan (LRA) ye. Kom ji hêla Neteweyên Yekbûyî, Yekîtiya Ewropî û gelek hikûmetên dinve wekî komek terorîst tê destnîşankirin. Di 1987 de, wî Artêşa Berxwedana Xudan ava kir, bi armanca hilweşandina hukûmeta Ugandayê ya laîk û damezrandina dewletek Xiristiyan ji bo ku tenê xiristiyan tê de bijîn.
Jiyan[biguhêre | çavkaniyê biguhêre]
Kony dibe ku di sala 1961 de ji dayik bû,[1][2][3][4] li bakurê uganda,[5][6] Dê û bavê wî cotkar bûn. Bavê wî Luizi Obol û diya wî Nora Oting bû.[7] Di malbata ku 6 zarokên wê hene de ew zarokê şeşemîn an jî zarokê pêncemîn bû. Kony bi xwişk û birayên xwe re têkiliyek baş digirt, lê gava ku nakokî diqewime wî zû şîdeta laşî bikar anî.[8] Dê û bavê wî bi dilxwazî li dêrê bûn.[9]
Konî qet dibistana seretayî neqedand. Di sala 1976an de dev ji dibistanê berda.[5]
Dema em li kampanyaya tundûtûjiyê ya artêşa wî dinêrin, hêzên xiristiyan ên Kony berpirsiyarê mirina zêdetirî 100,000 kesan û revandina herî kêm 60,000 zarokan ji bo leşkerkirinê bûn. Gelek hovîtîyên ku hatine kirin tecawizkirina keçên ciwan û revandina wan ji bo bikaranîna koleyên seksê jî hene.[10][11][12][13][14]
Di Nîsana 2017-an de, hukûmetên Dewletên Yekbûyî û Ugandayê hewildanên ji bo dîtina Kony û şerê li dijî LRA qedandin, û diyar kirin ku LRA êdî xeterek girîng a ewlehiyê ji Ugandayê re nekiriye. 60 jin û 42 zarokên wî hene.[10][11]
Çavkanî[biguhêre | çavkaniyê biguhêre]
- ^ Craine, Anthony. "Joseph Kony". Encyclopædia Britannica. Encyclopædia Britannica. Ji orîjînalê di 14 hezîran 2012 de hat arşîvkirin. Roja gihiştinê 30 tîrmeh 2017.
- ^ Craine, Anthony. "Joseph Kony". Encyclopædia Britannica. Encyclopædia Britannica. Ji orîjînalê di 14 hezîran 2012 de hat arşîvkirin. Roja gihiştinê 30 tîrmeh 2017.
- ^ Welle (www.dw.com), Deutsche. "How a Ugandan rebel leader ended up at the ICC | DW | 04.02.2021". DW.COM (bi îngilîziya brîtanî). Roja gihiştinê 15 îlon 2021.
- ^ Halliday, Josh (8 adar 2012). "Kony 2012 documentary on Ugandan warlord is unlikely viral phenomenon". The Guardian. Roja gihiştinê 8 çiriya paşîn 2022.
- ^ a b Howden, Daniel (8 çiriya paşîn 2008). "The deadly cult of Joseph Kony". The Independent. Ji orîjînalê di 10 adar 2012 de hat arşîvkirin. Roja gihiştinê 7 adar 2012.
- ^ "Joseph Kony: Profile of the LRA leader". BBC News. 8 adar 2012. Ji orîjînalê di 4 sibat 2018 de hat arşîvkirin. Roja gihiştinê 2 sibat 2018.
- ^ Green, Matthew (2008). The Wizard of the Nile: The Hunt for Africa's Most Wanted. Portobello Books. r. 215. ISBN 978-1-84627-031-4.
- ^ Briggs, Jimmie (2005). Innocents Lost: When Child soldiers Go to war. Basic Books. rr. 105–144. ISBN 0-465-00798-8.
- ^ Samura, Sorious (20 tebax 2012). "Joseph Kony's sister tells of family's 'curse'". Panorama. BBC. Ji orîjînalê di 20 tebax 2012 de hat arşîvkirin. Roja gihiştinê 20 tebax 2012.
- ^ a b Baddorf, Zack (20 nîsan 2017). "Uganda Ends Its Hunt for Joseph Kony Empty-Handed". The New York Times. Ji orîjînalê di 7 kanûna paşîn 2018 de hat arşîvkirin. Roja gihiştinê 21 nîsan 2017.
- ^ a b Smith, David (7 kanûna paşîn 2015). "Surrender of senior aide to Joseph Kony is major blow to Lord's Resistance Army". The Guardian. Ji orîjînalê di 29 adar 2016 de hat arşîvkirin. Roja gihiştinê 24 adar 2016.
- ^ Mark, Monica (21 çiriya paşîn 2013). "Ugandan warlord Joseph Kony 'in talks' with Central African Republic". The Guardian. Ji orîjînalê di 7 kanûna pêşîn 2016 de hat arşîvkirin. Roja gihiştinê 23 çiriya paşîn 2013.
- ^ "Warrant of Arrest unsealed against five LRA Commanders" (Press release). International Criminal Court. 14 çiriya pêşîn 2005. Ji orîjînalê di 12 kanûna pêşîn 2013 de hat arşîvkirin. Roja gihiştinê 2 hezîran 2009.
- ^ "Read The Bill: H.R. 2478". GovTrack.us. 19 gulan 2009. Ji orîjînalê di 3 sibat 2011 de hat arşîvkirin. Roja gihiştinê 11 tîrmeh 2011.
