Mîr (pirtûk)

Mîr Il principe
Berhema wêjeyî
Çapa sala 1550yî ya kitêba Il Principe (Mîr).
Welat	Îtalya Komara Floransayê
Ziman	Îtalî
Dema avabûnê	1513
Dema weşandinê	1532
Nivîskar	Niccolò Machiavelli
Şêwe	Ceriban
Mijara sereke	Siyaset û siyasetnasî
Motîv	Just war theory
Pêk tê ji	Description of the Manner in which Duke Valentino put Vitellozzo Vitelli, Oliverotto da Fermo, Lord Pagolo and the Duke of Gravina to Death
Discourses on Livy
biguhêre - Wîkîdaneyê biguhêre

Mîr (bi îtalî: Il Principe) kitêba herî navdar a hizirvanê siyasî yê îtalyayî Niccolò Machiavelli (Nîkolo Makyavêlî bixwîne) e. Li berahiyê, navê wê bi latînî: De Principatibus anko Derheqa mîrgehan da bû. Mîr li sala 1513ê hat nivîsîn, lê pênc salan piştî mirina nivîskarê wê, li sala 1532ê hat weşandin. Kitêba belavbûyî ne ew e ya ko li dema jiyana wî da hebû, lê hemî navûbangê xirabê ko li pey Machiavelli maye ji ber vê kitêbê ye.

Kurtiya kitêbê

Nihêrînên Machiavelli di kitêba Mîr da gelek tundrêyane dihên berçavan. Lê Machiavelli hemî jiyana xwe li Firenze derbaz kir ko tijî pevçûn û aloziyan bû. Ji ber hindê Machiavelli hemî giringiyê didit tenahiyê û tebata siyasî li mîrgehê.

Pesna bîrdoz û teoriyên kitêbê dihêt kirin ko dikarin bi kêrî mîran bihên da bigehin desthilatê an li ser desthilatê bimînin. Li goreyê kitêba Mîr, binemayên exlaqî dibê li goreyê kawdan û rewşê bihên guhartin, nemaze dema karên nemirovane pêdivî bin. Tiştekê fer e ko mîr jibo mana li ser desthilatê her karekî bikit, lê Machiavelli tekez dikit ko mîr nabit karekê wiha bikit xelk jê nefret bikin. Ew bi kurtî bersiva wê pirsyarê didit ka xelk dibê ji mîrî bitirsin an hez bikin: "...Mîrekê jîr dibê xwe bi awayê xwe biselmînit ne bi awayê kesekê dî, ew dibê bixebitit ko kerb û kîn nemînit, her wekî me gotî." Herwisa ew dibêjit: "Baştir e ko xelk ji mîrî hez bikin û jê bitirsin. Lê eger herdu bihevra çê nabin, baştir e ko jê bitirsin ne jê hez bikin."