Bikarhêner:Balyozxane/badînî/میوزیکا گەلێری Muzîka gelêrî

Ev gotar li ser ckb.wiki ji hêla I Believe in Science & Ideas beyond borders & Beit al Hikma 2.0 ve bi badînî hatiye nivîsîn. Eger hûn karibin ji kerema xwe re transkrîbeyî herfên latînî bikin û rûpelê bar bikin sernavê gotarê

میوزیکا گەلێری ئەو میوزیکە یا کو ناڤ و بانگەکێ بەرفرەھ هەی کوبارا پتر دهێتە بەڵاڤکرن لسەر جەماوەرەکێ بەرفرەهـ ب رێکا پیشەسازیا میوزیکی. چێدبیت خەلک ئەڤان شێوەو ستایلان نمایشکەت و پێ کەیفخوش بن ئەگەر پێچەک ڕاهینانی ل سەر بکەن یانژی هندەک جارا بێ ڕاهێنانا موزیکی. ئەڤ جورە موزیکە جودایە ژ موزیکا هونەری و موزیکا فلکلۆری. موزیکا هونەری ل دەستپێکێ بەڵاڤ بوو ب ڕێکا نمایشێن موزیکا نڤیساری و پاشی ل دویڤ سەرهەلدانا پیشەسازیا موزیکێ، ب ڕێکا تۆمارا بەڵاڤ بوو. موزیکا فۆلکلۆری وەکی موزیکا فۆلکلۆریا بلوزا ئەمریکی هەر وەسا سروودێن ئاینی ب ڕێکا زارەکی بەڵاڤبوون و جەماوەرەکێ کێمتر هەبوو.^[1]^[2]

ئەڤ دەستەواژەیە بۆ ئێکەم جار هاتە بکارئینان بو موزیکا ساڵێن ١٨٨٠ کو دەست ب کۆمکرنا بەڵڤکەرێن موزیک و هەلبەستێن گەلێری ل ئەمریکا هاتە کرن. هەر چەندە هندەک جاران موزیکا گەلێری ب موزیکا پۆپ دهێتە ناساندن، بەلێ ئەڤ هەردوو دەستەواژەیە نە د وەک هەڤن. موزیکا گەلێری دەستەواژەیەکا گشتییە و کۆمەکا بەرفرەهـا موزیکا بخوڤە دگریت کو جهێ دلخوشیا خەلکەکێ زۆرن. بەلێ پۆپ موزیک ئاماژە بپ جۆرەکێ دیارکری دکەت دناڤ موزیکا گەلێری. بارا پتر موزیک و پارچێن گەلێری سروودەکێ سڤک و خۆش هەیە بۆ ستران گوتنێ. ب شێوەیەکێ گشتی هندەک پاڕچە دهێنە دووبارەکرن د ناڤ موزیکا گەلێری کو دووماهیکا دێران وەک هەڤن و هەمی جارا دهێنە دووبارەکرن دگەک هندێ هندەک جاران پارچەکا جیاواز ژی دهێت گوتن وەک بەرهەڤی بو دێرەکا نوی.^[3]

ل سالێن ٢٠٠٠ دا پشتی ستران و پارچێن موزیکێ ب شێوەی فایلێن دەنگێ دیجیتەڵ بەڵاڤ بووین، ب سەناهی موزیک ژ وڵاتەکی بو وڵاتەکێ دی بەڵاڤ بوو. هندەک جۆرێن موزیکا گەلێری بوونە جیهانی و هندەکێن دژی گەلەک بەڵاڤ بوون د ولاتێ ڕەسەندا. ب ڕێکا تێکەلکرنا هندەک جۆرێن موزیکێ، جۆرێن تازە ژ موزیکا گەلێری دەرکەفتن وەک ڕەنگ ڤەدانەک بو پرینسیپێن کەلتورا جیهانی. یا خویایە چەوا موزیکا گەلێری تێکەلی موزیکا خۆجێی دبیت هەر وەکی ل ئەفریقیا و ئەندەنووسیا و ڕۆژهەلاتا ناڤین و ئەڤەژی دبیتە ئەگەرا پەیدابوونا هندەک جۆرێن نوی یێن تێکەل. ^[4]

پێناسە

لێکۆلەران موزیکا گەلێری دابەشکرینە ب ڕێکا هندەک بنەمایان بو نموونە کانێ ئەڤ موزیکە یان پارچەیە هاتیە ناسکرن ل دەف جەماوەری ب ڕێکا بهیستنا موزیکێ (نە وەک موزیکا کلاسیکی کو ژمارەیەکا زۆرا موزیک ژەنا فێری ڤێ موزیکێ دبن ب ڕێکا نۆتێن موزیکا نڤیساری)، یان ژی کانێ ئەڤ موزیکە ب دلێ خەلکەکێ زۆرە یان نە یان ژی کانێ مامەلە دگەل ڤێ موزیکێ دهێت کرن وەکی کالایەکا کرین و فرۆتنێ یان نە، زێدەباری هندەک فاکتەرێن دی. فرۆشیارێن موزیکا تۆمارکری و نڤیساری ئێکە ژ پیڤەرێن ئاستێ بەڵاڤبوونێ یە. میدڵتۆن و مانوێل ددەنە خویاکرن کو ئەڤ پێناسە گەلەک یا دروست نینە چونکی دڤی پیڤەری دا ناهێتە دیارکرن کانێ چەند جاران موزیک دهێتە لێدان و خەلک گوهێ خوە ددەتێ. هەڵسەنگاندنا مەراقێ ل سەر بنەمایا قەبارەیا بهیسەرا و چینا کۆمەڵایەتیا بهیسەرا ڕێکەکا دیە بو دیارکرنا موزیکا گەلێری بەلێ ئەڤی پێڤەری ژی هندەک ئارێشە یێت تێدا چونکی ب زەحمەت بهێتە دیارکرن کانێ چەوا چینەکا دیارکری گوهداریا موزیکەکا دیارکری دکەن. مانوێل دبێژیت هندەک ڕەخنە ژ موزیکا گەلێری دگرن ژبەر کو ئەڤ موزیکە ژ ئالی یێ کۆمپانیایێن مەزنێن ڕاگەهاندنێ دهێنە بەرهەم ئینان و بەڵاڤکرن ژبەر هندێ گەلەک خەلک ژێ مەراق نینن. ئەو دبێژیتن کو دڤێ حالەتێدا خەلک بکەیفا خوە نەشێن موزیکێن حەژێکری یێن خوە هەلبژێرن ئەڤەژێ ڤاژویا تێگەها پێشترە سەبارەت موزیکا گەلێری ئەوا ل سەری هاتیە بەحس کرن. هەر وەسا "تێگەهشتنا خەلکی بو موزیکا گەلێری ژ وەختەکی بو وەختەکی دهێت گوهرین". میدڵتۆن دبێژیت کو ئەگەر کەسەک بڤێت لێکۆلینەک بکەتن ل سەر موزیکا گەلێری پێتڤیە جێگیرییەک هەبیت دناڤ کۆمەڵگەهیدا د هندەک چەخێن دیرۆکی یێن دیارکری هەر وەسا جێگرییەک هەبیت ل بەڵاڤکرنا موزیک و شێوازێن کارتێکرنێ و بەردەوامیبوونا هندەک جۆرێن موزیکا گەلێری.^[5]

ئەناهید کەسابیان موزیکا گەلێری دابەش کریە ل سەر چار جۆران: موزیکا گەلێریا خوین گەرم کو بەحسێ ئازادی و دەڕبرینێ دکەتن و موزیکا گەلێریا فۆلکلۆری کو ژ لایێ خەلکی بخوڤە هاتبیتە نڤێسین و موزیکا شوڕەشگێر یان گۆاڕنخواز کو خەلکی پاڵ ددەت داکو بەرنگاریا زۆرداری یێ ببن ئەوا بسەرێ وان دهێت و جۆرێ چارێژی ئەو موزیکە کو دهێتە بکارئینان بو چەوساندنێ. موزیکا گەلێری ڕەنگڤەدانە بۆ ئەوان پرینسیپا کو د زاڵن د وی کۆمەڵگەهیدا ئەوێ ئەڤ موزیکە تێدا دهێنە لێدان و نمایشکرن. دێڤید رێسمان دبێژیت کو بهیسەرێ گەنجێ موزیکا گەلێری یان سەر ب کۆمەڵا پرانییە یان ژی سەر ب کەلتوورا کەمینییە. کۆمەڵا پرانی گوهێ خوە ددەن ئەوان موزیکا کو ب شێوەکێ بازرگانی دهێن بەرهەم ئینان، بەلێ بهیسەرێن کەمینی ل دویف ئەوان شێوازە موزیکا دگەڕن کو ڕەنگڤەدانا بهایێن وانن. ئەڤەژی ڕێکێ ددەتە گەنجان کو موزیکا خوە هەلبژێرن و هێزەکێ ددەتە وان بۆ کۆنترۆڵکرنا بازارێ موزیکا گەلێری. ^[6]

ڕخنەگری موزیکی ڕۆبرت کریستگاو دەستواژا "مەزیکا نیمچە گەلێری" ئینا دەر بۆ ئێکەم جار ل ساڵا ١٩٧٠ بۆ ئاماژەکرن بۆ وان تۆماران کو ل بەر دەستێ خەلکێ بوون بەلێ د ئالی یێ بازرگانیڤە گەلەک سەرکەفتی نەبوون و دبێژیت: "ئەز پێ حەسیام کو شاشیەک هەیە د سیستەمێ بەڵاڤکرنێدا هەیە ژبەر وێستگەهێن ئێف ئێم و چەند ئەگەرێن دی".

شێوازا موزیکا گەلێریا ڕۆژئاڤایی

موزیکا گەلێریا ڕۆژئاڤایی بارا پتر ژ چەند بەشان پێکدهێت و ئەو جۆرێن بەربەڵاڤ بریتینە ژ دێرا و ڤەگێران و ڕاوەستان. هندەک جۆرێن دی ژی بریتینە ژ موزیکێن ٣٢ پارچەیی و ڤەگێران و و دوازدە پاڕچەیی. کێم جار سترانێن موزیکا گەلێری موزیکێن جیاواز بۆ بڕگەهێن جیاواز بکار دئینیت.^[7]

دێر و ڤەگێران پێکهاتێن سەرەکی موزیکا گەلێرینە. هەر دێرەکێ هەمان ئاوازا هەی (چێدبیت هندەک گوڕانکاری یێن بچویک ل سەر بهێنە کرن) بەلێ هەلبەست دهێنە گوهرین ل پڕانیا دێران. ڤەگێران (یان ڕاوەستان) شێوازێ ئاوازێ وەردگریت و هەمان ئاواز دووبارە دبیتەڤە. سترانێن پۆپ چێدبیت دەسپێک و ناڤەڕاست هەبیت بەلێ ئەڤ پێکهاتە گەلەک گرنگ نینن بو ناسینا پڕانیا سترانێن گەلێری. ئەو سترانێن پۆپ ئەوێن دێر و ڤەگێرانی بکار دئینن بارا پتر بەستەرەکی بکار دئینن بۆ پێکڤە گرێدانا دێر و ڤەگێران ل خالەکێ یان زێتر دناڤ سترانێدا.

بارا پتر دێر و ڤەگێران دهێنە دووبارە کرن ب درێژاییا سترانێ بەلێ بەستەر و دەستپێک و ناڤەڕاست چێدبیت تەنها ئێک جار بهێنە بکار ئینان. هندەک جۆرێن پۆپ موزیک چیدبیت بەشەکێ تاکژەن هەبیت ب تایبەتی ل پۆپ موزیکا کو کارتێکرنا ستایلێ ڕۆک یان بلوز ل سەر هەبیت. دەمێ بەشێ تاکژەن دهێتە لێدان، ئامێرەکا موزیکی یان پتر دهێنە لێدان کو هەمان ئاوازا سترانبێژی بیت. بەلێ ل پۆپ موزیکا کو کارتێکرنا بلوز یان جاز ل سەر بیت چێدبیت بەشی تاکژەن بهێتە لێدان ب شێوازەکا سەرپێ ب گورەی سترانێ.

سەرچاوەکان

Şablon:سەرچاوەکان

^ Middleton, Richard (1990). Studying Popular Music. Philadelphia: Open University Press. rr. 46, 136, 155, 249, 293. ISBN 978-0335152759.
^ Manuel, Peter (1988). Popular Musics of the Non-Western World. New York: Oxford University Press. rr. 7, 11–12, 20, 85–86, 88, 205, 210, 212, 220. ISBN 978-0195053425.
^ Law, Wing-Wah; Ho, Wai-Chung (1 tebax 2015). "Popular music and school music education: Chinese students' preferences and dilemmas in Shanghai, China". International Journal of Music Education. 33 (3): 304–324. doi:10.1177/0255761415569115. hdl:10722/229528. ISSN 0255-7614.
^ Christgau, Robert (1981). "The Decade". Christgau's Record Guide: Rock Albums of the Seventies. Ticknor & Fields. ISBN 0899190251. Roja gihiştinê 6 nîsan 2019 – bi riya robertchristgau.com.
^ Sadie, Stanley, edîtor (2001). "Popular Music: Form". The New Grove Dictionary of Music and Musicians. Cild 20. New York: Grove. rr. 142–144. ISBN 978-0333608005.
^ Sadie, Stanley, edîtor (2001). "Popular Music: Form". The New Grove Dictionary of Music and Musicians. Cild 20. New York: Grove. rr. 142–144. ISBN 978-0333608005.
^ Middleton, Richard and Peter Manuel. "Popular music" in Grove Music Online.

[:14-1] Middleton, Richard (1990). Studying Popular Music. Philadelphia: Open University Press. rr. 46, 136, 155, 249, 293. ISBN 978-0335152759.

[:17-2] Manuel, Peter (1988). Popular Musics of the Non-Western World. New York: Oxford University Press. rr. 7, 11–12, 20, 85–86, 88, 205, 210, 212, 220. ISBN 978-0195053425.

[:8-3] Law, Wing-Wah; Ho, Wai-Chung (1 tebax 2015). "Popular music and school music education: Chinese students' preferences and dilemmas in Shanghai, China". International Journal of Music Education. 33 (3): 304–324. doi:10.1177/0255761415569115. hdl:10722/229528. ISSN 0255-7614.

[4] Christgau, Robert (1981). "The Decade". Christgau's Record Guide: Rock Albums of the Seventies. Ticknor & Fields. ISBN 0899190251. Roja gihiştinê 6 nîsan 2019 – bi riya robertchristgau.com.

[:7-5] Sadie, Stanley, edîtor (2001). "Popular Music: Form". The New Grove Dictionary of Music and Musicians. Cild 20. New York: Grove. rr. 142–144. ISBN 978-0333608005.

[:72-6] Sadie, Stanley, edîtor (2001). "Popular Music: Form". The New Grove Dictionary of Music and Musicians. Cild 20. New York: Grove. rr. 142–144. ISBN 978-0333608005.

[:6-7] Middleton, Richard and Peter Manuel. "Popular music" in Grove Music Online.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]