Zimanê adigeyî

Zimanê adigeyî Адыгабзэ
Zimanê xwezayî û zimanê nûjen
Sirûd: Adygheб.ogg, Adygheв.ogg, Adygheдж.ogg
Dewlet	Rûsya, Tirkiye, Urdun, Sûrî
biguhêre - Wîkîdaneyê biguhêre

Adigeyî (bi adigeyî: адыгэбзэ, adigăbză) zimaneke li Rûsya bi zimanê rûsî ve zimanê fermiyê navçeya komara otonom a Adîgeyî ye. Ew ji aliya çend grûpên etnîk wek Şapsux, Bsedux, Absex, Kemirgoj, Hakuçi yan tê axaftin.

Li Rûsya nêzî 125.000 kesî re zimanê zikmakî ye. Li dinê zimanê zikmakiyê nêzî 500.000 kes e û li wan yên herî pir 277.000 axaftî li Tirkiyeyê dijî ne.

Adigeyî di malbata zimanên qefqazî yên bakur-rojava de di şitlê zimanên çerkezî de ye. Hin zimannas adigeyî û kabardinî zarava hevşêwe zimanî çerkezî dibinîn. Zimanên dinên bi Adigeyî re malbatî henî ûbişî, Ebxazî, abasinî ne.

Adigeyî ji Şoreşgera Kewçêrê şunda hat standardkirin û di 1938an de derbaza alfabeya kîrîlî bû. Li ber wê alfabeya erebî û Alfabeya latînî dihatî bû bikaranîn.

Alfabe

а [aː]	Б б [b]	В в [v]	Г г [ɡ/ɣ]	Гу гу [ɡʷ]	Гъ гъ [ʁ]	Гъу гъу [ʁʷ]	Д д [d]
Дж дж [d͡ʒ]	Дз дз [d͡z]	Дзу дзу [d͡zʷ]	Е е [ja/aj/e]	Ё ё [jo]	Ж ж [ʒ]	Жъ жъ [ʐ]	Жъу жъу [ʒʷ]
Жь жь [ʑ]	З з [z]	И и [jə/i]	Й й [j]	К к [k]	Ку ку [kʷ]	Къ къ [q]	Къу къу [qʷ]
КI кI [t͡ʃʼ/kʼ]	КIу кIу [kʷ']	Л л [l]	Лъ лъ [ɬ]	ЛI лI [ɬʼ]	М м [m]	Н н [n]	О о [o]
П п [p]	ПI пI [pʼ]	ПIу пIу [pʷʼ]	Р р [r]	С с [s]	Т т [t]	ТI тI [t']	ТIу тIу [tʷ']
У у [w/u]	Ф ф [f]	Х х [x]	Ху ху [xʷ]	Хъ хъ [χ]	Хъу хъу [χʷ]	Хь хь [ħ]	Ц ц [t͡s]
Цу цу [t͡sʷ]	ЦI цI [t͡sʼ]	Ч ч [t͡ʃ]	ЧI чI [t͡ʃʼ]	Чъ чъ [t͡ʂ]	Ш ш [ʃ]	Шъ шъ [ʂ]	Шъу шъу [ʃʷ]
ШI ШI [ʃʼ]	ШIу шIу [ʃʷʼ]	Щ щ [ɕ]	Ъ ъ [ˠ]	Ы ы [ə]	Ь ь [ʲ]	Э э [a]	Ю ю [ju]
Я я [jaː]	I [ʔ]

Girêdanên derve

• Elfebata Adîgeyî