Çavkaniya Împeratoriya Mongolî bibîne

{{Bêçavkanî|tarîx=adar 2024}}
{{Wergerîne|ar|bijartî=1}}
{{Agahîdank dewleta dîrokî
| nav kurdî          = Împeratoriya Mongolî
| nav                = 
| nav ziman          = 
| sal destpêk        = 1206
| sal dawî           = 1368
| sal destpêk 2      = 
| sal dawî 2         = 
| sal destpêk 3      = 
| sal dawî 3         = 
| al                 = Flag_of_the_Mongol_Empire.svg
| al lînk            = Ala Mongolan
| nîşan              = 5000 Tugriks - Recto.jpg
| nîşan link         = Pêrê Imparatorî
| nexşe              = Mongol Empire map 2.gif
| binnexşe           = 
| hikûmet            = 
| paytext            = 1206 - 1235 Karakorum,
| paytext2           = 1235-1271 Cambaluc,
| paytext3           = 1271 - 1368 Avarga
| sernav paytext     = 
| ziman              = [[Mongolî]], [[Farsî]], [[Mandarin]]
| ol                 = Budîzm, Tengitî, Xristîyan, Islamiyet
| tbh                = 
| tbh kes            = 
| dirav              = 
| dem                = 
| nîşana înternetê   = 
| koda telefonê      = 
| agahîgelemp1       = 
| agahîgelemp1 sernav = 
| agahîgelemp2       = 
| agahîgelemp2 sernav = 
| agahîgelemp3       = 
| agahîgelemp3 sernav = 
| agahîgelemp4       = 
| agahîgelemp4 sernav = 
| agahîgelemp5       = 
| agahîgelemp5 sernav = 
| gelhe sal          = 1246
| gelhe              = ~ 100.000.000
| berbelavî          = 
| gelhe2 sal         = 1294
| gelhe2             = ~ 120.000.000
| berbelavî2         = 
| gelhe3 sal         = 1306
| gelhe3             = ~ 125.000.000
| berbelavî3         = 
| rûerd sal          = 1206
| rûerd              = 4.000.000sqkm
| rûerd2 sal         = 1227
| rûerd2             = 12.000.000sqkm
| rûerd3 sal         = 1294
| rûerd3             = 23.500.000sqkm
| rûerd4 sal         = 1306
| rûerd4             = 24.000.000
| bûyer1             = 
| bûyer1 sal         = 
| bûyer2             = 
| bûyer2 sal         = 
| bûyer3             = 
| bûyer3 sal         = 
| bûyer4             = 
| bûyer4 sal         = 
| bûyer5             = 
| sernav serokA      = 
| serokA1 sal        = 
| serokA1            = 
| serokA2 sal        = 
| serokA2            = 
| sernav serokE      = [[Siltan]]
| serokE1 sal        = 1206-1227
| serokE1            = [[Cengîz Xan]]
| serokE2 sal        = 1227-1241
| serokE2            = Ögedêy Xan
| serokE3 sal        = 1241-1248
| serokE3            = Güyük Xan
| serokE4 sal        = 1251-1259
| serokE4            = Möngkê Xan
| serokE5 sal        = 1260–1294
| serokE5            = Kublai Xan
| serokE6 sal        = 1333–1368
| serokE6            = Toxon Temûr
| serokE7 sal        = 
| serokE7            = 
| serokE8 sal        = 
| serokE8            = 
| cure_perleman1     = 
| perleman1          = 
| cure_perleman2     = 
| perleman2          = 
| cure_perleman3     = 
| perleman3          = 
| berê1              = {{Bulleted list|Khamag Mongol
|Xanedana Xwârezmîyan
| Qara Khitai
| Xanedana Jin 
| Xanedana Basure Song 
| Rojhilata Han
| Xanedana Ebâsiyan
| Nizari Ismaili Hikûmet
| Kievan Rus'
|Volga Bulgarîstan
|Cumania
|Alania
| Keyaniya Dali
| Konfêrasyonâ Kimek–Kipchak 
| Sultanatê Rûm
|Yenisei Kyrgyz Khaganate
}}
| berê1_rûpel        = 
| berê1 al           = 
| berê2              = 
| berê2_rûpel        = 
| berê2 al           = 
| berê3              = 
| berê3_rûpel        = 
| berê3 al           = 
| berê4              = 
| berê4 al           = 
| berê5              = 
| paşê1              = Chagatai
| paşê1_rûpel        = 
| paşê1 al           = 
| paşê2              = Golden Horde
| paşê2_rûpel        = 
| paşê2 al           = 
| paşê3              = Ilxanatê
| paşê3_rûpel        = 
| paşê3 al           = 
| paşê4              = Xanedana Yuan
| nîşe               = 
}}

'''Împeratoriya Mongolan''' împeratoriyeke [[mongol]]î ye ku di navbera salên 1206an û 1368an de hikûm kiriye.

[[Cengîz Xan]] hemû kabîleyên ku bi [[mongolî]] şorê dikin kirin bin kontrola xwe. Di sala 1196an de li civîneke hemû serokên [[mongol]]an tevlêbûyî de navê Temuçîn kirin Cengîz Xan û împeratoriyeke mongolan hate avakirin. Cengîz Xan di sala 1211an de derketiye seferê [[Çîn]]ê. Vê seferê de [[Pekîn]] hate standin.

Di sala 1218an de Cengîz Xan derketiye seferê rojavayê. Vê seferê de mongolan axên Harzemşaxa bi dest xistin, [[Deryaya Qezwînê|Deryayê Kaspîş]] derbas kirin û ketine [[Rojhilata Navîn]] û [[Ewropa]]ye.

Ku hîn [[Cengîz Xan]] dijîbû sê dewlet nav kurê wî de hate parkirin. Kengî [[Cengîz Xan]] mir ev sê dûgel bû 4 parçe. Ev çar dûgel ev in:
* [[Dewleta Altinorda]]
* [[Dewleta Îlhaniyan]]
* [[Dewleta Çaxatay]]
* [[Dewleta Kubîlay]]

== Mijarên têkildar ==
* [[Îlxanî]]
* [[Dewleta Celariyan]]

== Çavkanî ==
{{Çavkanî}}

{{Dîrok-şitil}}

[[Kategorî:Avabûnên 1206an li Asyayê]]
[[Kategorî:Dewletên berê li Ewropayê]]
[[Kategorî:Dewletên dîrokî]]
[[Kategorî:Dewlet û herêmên ku di 1206an de hatine avakirin]]
[[Kategorî:Dewlet û herêmên ku di 1368an de hilweşiyan]]
[[Kategorî:Împeratoriya Mongolî| ]]
[[Kategorî:Împeratoriyên berê|Mongolî]]