Terorîzma îslamî
Terorîzma Îslamî (ku bi navê terorîzma îslamîst an terorîzma radîkal-îslamî jî tê zanîn) çalakiyên terorîstî yên bi mebestên olî ne, yên ku ji hêla îslamîstên milîtanên fundamentalîst û tundrewên îslamî ve têne kirin.[1][2][3]
Terorîstên îslamîst çalakiyên xwe wek cîhadê bi nav dikin û ji bo rewakirina kiryarên xwe serî li bingehên Îslamê, Hedîs û fiqiha mezheban didin, ku carinan li gorî mebestê têne şîrove kirin. Di nav van de tolkirina bi cîhada çekdarî ji bo neheqiyên bêbawer ên li hember misilmanan tê dîtin;[4] baweriya ku kuştina gelek misilmanan pêwîst e ji ber ku wan qanûnên îslamî binpê kirine û kafir in (tekfîr); pêdiviya herî zêde ya vegerandin û paqijkirina Îslamê bi danîna şerîetê, nemaze bi vegerandina Xilafetê wek dewleteke pan-Îslamî (bi taybetî DAIŞ)[5]; rûmet û xelatên bihiştî yên şehîdan; serweriya Îslamê li ser hemû olên din.[6]
Terorîstên îslamî di sedsala 21an de li seranserê cîhanê hejmareke mezin ji êrîşên giran pêk anîn, di nav wan de êrîşên herî wêranker ên dîroka Dewletên Yekbûyî û hin welatên Ewropî. Di van salên dawî de, terorîzma îslamî di warê jimara kuştiyan de ji her îdeolojiya terorîstî ya din pirtir bû. Çar girûpên herî girîng ên terorîstên îslamî (wek Dewleta Îslamî, Boko Haram, Talîban, El-Qaîde) bi tena serê xwe berpirsê 74% ji hemû kuştinên terora cîhanî di sala 2015 de bûn. Piştî kuştina Usame Bin Ladin jî, tevgera cîhadî gelekî mezin bûye û her tim metirsî ye.
Mijarên têkildar[biguhêre | çavkaniyê biguhêre]
Çavkanî[biguhêre | çavkaniyê biguhêre]
- ^ Norton, Richard A.; Kéchichian, Joseph A. (2009). "Terrorism". Bi Esposito, John L. (edîtor). The Oxford Encyclopedia of the Islamic World. Oxford and New York: Oxford University Press. ISBN 978-0-19-530513-5.(Abonetî hewce ye.)
- ^ Thomas Hegghammer (2013). "Terrorism". Bi Böwering, Gerhard; Crone, Patricia (edîtor). The Princeton Encyclopedia of Islamic Political Thought. Princeton, New Jersey: Princeton University Press. rr. 545–547.
- ^ French, Nathan S. (2020). "A Jihadi-Salafi Legal Tradition? Debating Authority and Martyrdom". And God Knows the Martyrs: Martyrdom and Violence in Jihadi-Salafism. Oxford and New York: Oxford University Press. rr. 36–69. doi:10.1093/oso/9780190092153.003.0002. ISBN 978-0-19-009215-3. LCCN 2019042378.
- ^ Wiktorowicz, Quintan; Kaltner, John (Summer 2003). "Killing in the Name of Islam: Al-Qaeda's Justification for September 11" (PDF). Middle East Policy. X (2): 85–90. Roja gihiştinê 12 tebax 2019.
- ^ Wood, Graeme (adar 2015). "What ISIS Really Wants". The Atlantic. Washington, D.C. Ji orîjînalê di 16 sibat 2015 de hat arşîvkirin. Roja gihiştinê 30 çiriya pêşîn 2020.
- ^ van Natta Jr., Don (17 îlon 2003). "Flow of Saudis' Cash to Hamas Is Scrutinized". The New York Times. Roja gihiştinê 11 tebax 2019.