Vahram Papazyan

Ji Wîkîpediya, ensîklopediya azad.
Atletê ermen Vahram Papazyan ku di 1912'an de li lîstikên olîmpiyadê dewleta Osmanî nimand

Vahram Papazyan (bi zimanê ermenî: Վահրամ Փափազեան) yek ji du atletên ermen e ku di sala 1912'an de li Stockholmê paytexta Swêdê cara ewil împeratoriya Osmanî di Lîstikên Olîmpiyadê de temsîl kiriye[1][2][3][4][5][6][7][8][9][10]. Papazyan tevlî beza mêran a 800 metran û beza mêran a 1500 metran bûbû[11][7]. Vahran Papatyan û Migirdîç Migiryan ew du werzişvanên tenê bûn ên ku li ser navê împeratoriya Osmanî tevlî yekemîn lîstikên Olîmpiyadê bûbûn.

Kurtejiyan[biguhêre | çavkaniyê biguhêre]

Vahram Papazyan weke zarokê malbatekî ermenî (ku bavê wî xwediyê dikanekê bû) hate dinyayê[2]. Di zarokatiya xwe de ew her berbanga sibê ji qada xwe ya bi navê Bebekli ya li Stenbolê dibeziya heta Babiali ji bo ku nûçeyan werbigire û bigihîne dikanê bavê xwe[2]. Piştî ku Papazyan ew karê xwe diqedand, ew diçû Koleja Robert, li cihê ku perwerdehiya we didît[2].

Di sala 1906'an de Vahran Papazyan cara ewil tevlî lîstikên sporê yên Atînayê bû, beza 800 metran û ya 1500 metran kir lê tenê xwe gihande raya 8'em[12].

Gava împeratoriya Osmanî di sala 1911'an de bû endamê Komîteya Navneteweyî ya Olîmpiyadê, serokê komîteyê ya împeratoriya osmanî daxuyanî li rojnameyên Ikdam û Sabahê belav kir ku atletan ji bo lîstikên Olîmpiyadê yên 1912'an ên li Stockholmê bibîne[2].

Papazyan jî hema serlêxist û daxwaza xwe ya ji bo tevlîbûna yariyan diyar kir[2]. Ji bo ku karibe xercên seyahetê bigire, Vahram Papazyan weke endam daxwaza aborî li navenda sporê ya ermenî Ardavast kir[2]. Li ser vê yekê navenda sporê Ardavast şanoyek di Tiyatroya yewnanî ya Arnavutköyê de amade kir û bi vî havî pere hate komkirin. Hêjayî gotinê ye ku Papazyan bi xwe jî roleke biçûk di sanoyê de lîst[2]. Bi serkeftina şanoyê, xercên seyahata Papazyanê ji bo Olîmpiyayê hatin girtin[2].

Piştî ku tevlî yariyên Olîmpiyadê bû, Papazyan vegeriya welatê xwe. Dema ku komkujî li dijî ermeniyan dihat kirin Papazyan jê filitî û xwe li Beyrûtê bi cih kir[13].

Piştre Vahram Papatyan koçî DYA'yê kir û li wir çavên xwe ji jiyanê re girt[2].

Lîstikên olîmpiyadê yên 1912'an[biguhêre | çavkaniyê biguhêre]

Di olîmpiyada havînî ya 1912'an de Vahram Papazyan tevlî revên mêran a 800 metran û ya 1500 metran bûbê jî, her duyan jî nikaribû bi dawî bikira[11]. Li gorî wezareta ciwantî û werzîşê ya tirk, di her du revan de Vahram Papazyan reveke lezgîn û rewşedar pêşkêş kir û xwe gihande raya yekemîn, lê piştî 20-25 metran serê xwe viz bû û hişê xwe winda kir[2]. Herwiha, li gorî neviyê Vahram Papazyan sedema neqedandina revan ji ya fermî pir cuda ye. Nevî di daxuyaniyeke xwe de wiha dibêje[14]:

Ji aliyeke din ve, rojnameya Agos derxiste holê ku Vahram Papazyan, dema ku li Beyrûtê bû di nameyekê de xemgîniya xwe tîne ziman, ji çi re ku alaya romî ji bo xemilandinên olîmpîk ên Stockholmê nehatiye bikaranîn[15]. Li gorî nameyê, Papazyan çûye balyozxaneya romî û li wir nerazîbûna xwe ji vê yekê re aniye ziman.

Çavkanî[biguhêre | çavkaniyê biguhêre]

Ev gotar ji agahiyên naveroka vê guhertoya gotara wekhev a Wîkîpediyaya îngilîzî pêk tê.
  1. ^ "Vahram Papazyan". Türk ansiklopedisi (bi tirkî). Milli Eǧitim Basımevi. 25: 417. 1946. Roja gihiştinê 4 sibat 2013. Bunlardan Vahram Papazyan, Stokholm sefirimizin eşi tarafından kırmızı atlet fanilesinin üzerine dikilen beyaz Ay - yıldız altında yarışan ilk atletimiz oldu. Türkiye'nin ilk defa bir O. O.'nda devletçe gönderilen resmî bir sporcu kafilesiyle temsili
  2. ^ a b c d e f g h i j k "Olimpiyat Stadyumlarında İlk Türk Bayrakları" (bi tirkî). T.C. Genclik ve Spor Bakanligi (Republic of Turkey Youth and Sport Ministry). Ji orîjînalê di 18 nîsan 2013 de hat arşîvkirin. Roja gihiştinê 4 sibat 2013. Osmanlı Olimpiyat Cemiyeti artık kurulmuştu ve bu iki sporcu bu derneğin verdiği belgelerle resmen bir Olimpiyat Oyunları'na ilk kez katılıyorlardı. Bu sporcularımız Vahram Papazyan ve Mırgırdıç Mıgıryan Efendiler idi.
  3. ^ Yalçın, Soner (2008). Siz kimi kandırıyorsunuz! (Çapa 1. baskı.). Şişli, İstanbul: Doğan Kitap. r. 138. ISBN 9789759917098. Roja gihiştinê 4 sibat 2013. Peki: kendi paralarıyla 1912 Stockholm Olimpiyatlarına giden ve Ay Yıldızlı bayrağımızı uluslararası turnuvada ilk dalgalandıranlar Vahram Papazyan ve Mıgırdiç Mıgıryan adını hiç duydunuz mu?
  4. ^ Heijmans, Bill Mallon, Jeroen. Historical dictionary of the Olympic movement (Çapa 4th ed.). Lanham, Md.: Scarecrow Press. ISBN 9780810875227. {{cite book}}: Di |edition= de nivîsa zêde heye (alîkarî)CS1 maint: multiple names: lîsteya nivîskaran (lînk)
  5. ^ "Osmanlı'da Ermeni Sporu" (bi tirkî). Armenian Genocide Museum. Roja gihiştinê 4 sibat 2013. Osmanlı ilk defa 1912 Olimpiyatlarında iki Ermeni sporcu olan Vahram Papazyan ve Mkrtich Mkryan tarafından Stokholmda temsil edildi.
  6. ^ "Olimpiyat tarihinin gayrı resmi sayfası". Agos (bi tirkî). 26 tîrmeh 2012. Ji orîjînalê di 16 kanûna paşîn 2014 de hat arşîvkirin. Roja gihiştinê 4 sibat 2013. "Türkiye'den Olimpiyatlara ilk resmi katılımın 100. yıldönümü. Bundan tam yüz yıl önce, 1912'de, Osmanlı vatandaşı iki Ermeni sporcu, Mıgırdiç Mıgıryan ve Vahram Papazyan, Stockholm'de düzenlenen 5. Olimpiyat Oyunları'nda, atletizm alanında ülkemizi temsil etmişti."
  7. ^ a b Demoyan, Hayk (2009). Armenian Sport in Ottoman Empire. Yerevan: Tigran Mets. r. 220.
  8. ^ "1912 Stockholm Olympiyatlari". Bilgi ve bellek: türk devrim tarihi çalışmaları dergisi (bi tirkî). İstanbul Bilgi Üniversitesi (4–5). 2006. {{cite journal}}: Ji bo parametreya |access-date= parametreya |url= hewce ye (alîkarî)
  9. ^ Ahmad, Feroz (1994). The making of modern Turkey (Çapa 1. publ.). London: Routledge. ISBN 9780415078368.
  10. ^ Mouradian, George (1995). Armenian infotext (Çapa 1st ed.). Southgate, Mich.: Bookshelf Publishers. ISBN 9780963450920. {{cite book}}: Di |edition= de nivîsa zêde heye (alîkarî)
  11. ^ a b Erik Bergvall (edîtor). The fifth Olympiad: the official report of the Olympic games of Stockholm, 1912 (PDF). Swedish Olympic Committee. Ji orîjînalê (PDF) di 10 nîsan 2008 de hat arşîvkirin. Roja gihiştinê 4 sibat 2013. {{cite book}}: Ji |pêşnav= ev |pêşnav= kêm e (alîkarî)CS1 maint: multiple names: lîsteya nivîskaran (lînk) CS1 maint: numeric names: lîsteya nivîskaran (lînk)
  12. ^ "Coubertin / Selim Sırı ve Türkiye- Uluslararası Olimpiyad Komitesi (IOC) İlişkileri" (bi tirkî). Turkish National Olympic Committee. Ji orîjînalê di 29 kanûna paşîn 2013 de hat arşîvkirin. Roja gihiştinê 4 sibat 2013.
  13. ^ Koptas, Rober (26 tîrmeh 2012). "Olimpiyat tarihinin gayrı resmi sayfası". Agos (bi tirkî). Ji orîjînalê di 16 kanûna paşîn 2014 de hat arşîvkirin. Roja gihiştinê 4 sibat 2013. 1915'te yaşanan katliamlar sırasında hayatta kalabilen ve daha sonra Beyrut'a yerleşen Vahram Papazyan
  14. ^ "Stories of my Grandfather". AIM: Armenian International Magazine. Glendale, CA: AIM. 4: XLVII. 1993. Roja gihiştinê 4 sibat 2013. I remember stories about my grandfather, Vahram Papazian, who ran the Decathlon in the 1912 Olympics in Stockholm. Grandpa would tell us how, suddenly, two lengths ahead of the nearest contender, it dawned on him that if he won, the Turkish flag would be raised. So he stopped.
  15. ^ "Olimpiyat tarihinin gayrı resmi sayfası". Agos (bi tirkî). 26 tîrmeh 2012. Ji orîjînalê di 16 kanûna paşîn 2014 de hat arşîvkirin. Roja gihiştinê 4 sibat 2013. "Sabah Stockholm'e vardığımda, sokakların ve büyük binaların olimpiyatlara katılan irili ufaklı ülkelerin bayraklarıyla donatıldığını gördüm. Ama hiçbir yerde Türk bayrağı yoktu. Bu durum beni çok üzdü. Nihayetinde vatanımın, Türkiye'nin temsilcisiydim ve ülkeme karşı gösterilen bu çirkin tavır, benim için bir aşağılamaydı. Barınmam için bana ayrılan mekâna varmadan, bir araba tuttum ve doğrudan Türk elçiliğine gittim. Öfkemi anlatacak ve hemen bir çare bulunmasını rica edecektim."
Ji "https://ku.wikipedia.org/w/index.php?title=Vahram_Papazyan&oldid=1546949" hatiye standin.