Alken

Alken (berê bi şêwazeke din olefîn) hevgirtiyên organîk ên ku di binyata xwe de herî kêm du cotbaqe karbon-karbon (c=c ) dihewînin. Ji ber ku di binyata alkenan de cotek baqê bi hîdrojenê re baq çêbikin dikevine kategoriya hevgirtiyên netêr. Di rewşa ku di binyata alkenan de tenê yek cot baqê karbon-karbon peyda bibê rêzên homolog pêk tînin an jî çêdibin. Formûla rêzên homolog bi şêweya C_nH_2n ye. Li vir mercik heye; divê “n” herî kêm dido (2) bin. Li jêr ligel şêweyên alkenên herî hêsan eten bi navê belave etîlen ên ku bi modelkirinên cur bi cur hatine xêzkirin şêweyên nivisandinê şêweyên cur bi cur ên alkena jî hene.

• 
  Modela binyata alkena herî hêsan: eten.
• 
  Şêweya rastnivisê yeke cihêreng a modela binyata eten.
• 
  Modela Ete a Gog-Şîv. Li vir ên ku Şîn hatine nîşandan atomên hîdrojenê ne, ên ku gewr hatine nîşandan jî atomên Karbonê ne.
• 
  Modela etan a feza-puwaz. Ên ku şînşînin atomên hîdrojenê ne ên ku gewr in atomên karbonê ne.
• 
  Li vir başên ku bi tîpa R hatine nîşandan başên organîk in.
• 
  Li vir başên kû bi Me hatine nîşandan rewşa kinkirina metîlane (CH₃)

Pirtûk

Harold Hart (Autor), Leslie E. Craine (Autor), David J. Hart (Autor), Christopher M. Hadad (Autor); Nicole Kindler (Übersetzer): Organische Chemie, 3. Auflage, Wiley-VCH, Weinheim 2007, ISBN 978-3-527-31801-8, S.85