Çavkaniya Amûdê bibîne

{{Bêçavkanî|tarîx=adar 2024}}
{{Agahîdank bajar
| nav                = Amûdê
| navê_fermî         = Amûdê
| nexşeya_cihan      = Sûrî#Rojavaya Kurdistanê
| koordînat          = {{Koord|37|06|15|N|40|55|48|E|display=inline, title}}
| welat              = [[Rojavayê Kurdistanê]]
| dûgel              = [[Sûrî]]
| parêzgeh           = [[Hesîçe (parêzgeh)|Hesîçe]]
| bilindayî          = 472
| gelhe              = 47.580
| gelhe_sal          = [[2008]]
| rûerd              = 
| nexşeSer           = Al-Hasakah districts (ku).PNG
| nexşeSer_firehî    = 250px
| nexşeSer_sernav    = Nexşeya parêzgehê
| wêneSer            = 
| wêneSer_sernav     = 
| malper             = 
}}
'''Amûde''' an jî '''Kanî Dara''' yek ji kevintirîn bajerên [[Rojavayê Kurdistanê]] ye.

Bajerekî navçeya [[Qamişlo]]yê ye, li parêzgeha [[Hesîçe]]yê ye û dora 30 kîlometran rojavayî [[Qamişlo]]yê û 80 kîlometran [[bakur]] û [[rojhilat]]î [[Hesîçe]]yê ye. Hejmara niştecîhên bajarê Amûdê (tevî 156 gundên wê) dora 200.000 e. Li gundên başûrî bajêr hejmareke mezin ji [[êzdî|êzdiyan]] dijîn. Di 13ê çiriya paşîna 1960î de di [[Şewata Sînemaya Amûdê]] de, ku hikûmeta Sûriyê wek berpirsyarê wê hatiye napesinkarkirin, dora 200 şagirtên dibistanê mirin.

Li Amûdê ji bilî kurda hema hema gel najîn. Tenê çend malbatên ermeniyan û çend malbatên ereban li vî bajarê kurdan dijîn. Li başûrê Amûdê di ser 10an de gundê êzdiyan hene. Êzdî li gundên Amudê yên [[Merkeb]]ê, [[Dugir]]ê, [[Qelaçix]], [[Xirbê Xwê]], [[Çetelê, Amûde|Çetelê]], [[Kuliyê]], [[Xirbexezal]], [[Gorseîd]], [[Xirbedilan]], [[Mîk, Amûde|Mîk]], [[Hêşerî]], [[Tolko]], [[Berzan]], [[Morîka]], [[Enteriyê, Amûde|Enteriyê]], [[Mehmûdiyê, Amûde|Mehmûdiyê]] û [[Kerengo, Amûde|Kerengo]] dijîn.{{Çavkanî hewce ye|tarîx=adar 2024}} Lê piraniyan niştecihên van gundên êzdiyan jî koçî Ewropayê kirine.

== Şewata Sînemaya Amûdê ==
Di 13yê çiriya paşîn a 1960an de bi sedan zarokên dibistana seretayî li Sînemaya Amûdê kom kirine û agir bi sînemayê ketiye. Di encama vê şewatê de nêzî 200 zarokên kurd di encama şewatê de jiyana xwe ji dest daye.{{Çavkanî hewce ye|tarîx=adar 2024}}

[[Mihemed Seîd Axa]] li Amûdê bi rêzdarî tê nasîn. Bo amûdiyan û gelê kurd ew leheng e. Dema li Sînemaya Amûdê şewat derdikeve Mihemed Seîd Axa agahiya şewatê dibihîse û ber bi sînemayê ve baz dide. Dema Seîd Axa ber bi sînemayê ve diçe welatiyek jê re dibêje: "Kurê te Fehed ne li sînemayê ye." Seîd Axa jî bersîv dide û dibêje: "Hemû zarokên Amûdê zarokên min in." Seîd Axa gelek zarok ji salona sînemaya Amûdê rizgar dike. Dema du zarokên din hembêz dike û ji salona Amûdê derdikeve hesinê derî ku ji agir sinciriye û heliyaye bi ser wî de dikeve, ew û du zarokên di hembêza wî de jiyana xwe ji dest didin. Ji ber vê yekê Seîd Axa di dilê gelê Amudê de wekî şehîd tê dîtin. Le gelek saziyên rêveberiya Rojava wêneyê Seîd Axa jî daleqandiye.<ref>http://www.diclehaber.com/kr/news/content/view/322860{{Mirin girêdan|bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes |tarîx=adar 2021 }}</ref>

== Navdarên Amûdê ==
Fehd Dakourî
* [[Cemîl Darî]]
* [[Ebdulrehman Elucî]]
* [[Yûnis Hakîm]]
* [[Ehmed Huseynî]]
* [[Ismaîl Kûsa]]
* [[Nezîr Melle]]
* [[Abdulkadir Musa]]
* [[Helîm Yûsiv]]

== Çavkanî ==
{{Çavkanî}}

{{Bajar û gundên Qamişlokê}}
{{Bajar_kurd}}

{{Kontrola otorîteyê}}
{{Koord|37|06|15|N|40|55|48|E|type:city(47580)|display=title}}

[[Kategorî:Amûde| ]]
[[Kategorî:Bajarên Kurdistanê]]