Bertolt Brecht
Bertolt Brecht | |
---|---|
![]() Wêneyê Bertolt Brecht | |
Jidayikbûn | 1898 |
Mirin | 14'ê tebaxê, 1956 Mitte, Almanyaya Rojhilat |
Esil | Alman |
Pîşe | Helbestvan, Nivîskar |
Hevjîn | Marianne Zoff (1922–1927)[1] Helene Weigel (1930–1956) |
Zarok | Frank Banholzer, Hanne Hiob, Stefan Brecht, Barbara Brecht-Schall |
![]() | |
biguhêre![]() |
Bertolt Brecht (1898-1956) helbestvan û nivîskarê elman e.
Jiyan[biguhêre | çavkaniyê biguhêre]
- Di 10'ê reşemiya sala 1898'an de, li Augsburg ji dayîk bû.
- Bavê wî – rêvebirê karxaneyekê bû
- 1917- Xwendina xwe ya navendî qedand
- 1917- xwendina tendrustî û feylesofiyê li München
- 1918– leşger û di nexweşxaneya leşgerî de xizmet kir
- 1923- bo dramator li hicrika München a yariyan = Münchener Kammerspielen
- 1924– şanoya Elmanî bi hêz kir
- piştî 1924 – nivîskarekî azad li Berlinê
- 1933– reviya Siwêsra, piştre Danîmarka, Îngşlîztan, Swêdê,
- çû yekîtiya Soviyetê û DYE'yê jî
- 1947– li Swêsira bi cih bû
- 1949 - vegeriya Berlîn a rojhilat
- 1950- Endamê Akademiya huner li Berlina rojhilat
- 1954 - xelata Stalin a aştiyê wergirt
- di 14'ê tebaxê de 1956 koça xwe ya dawî kir
- Kartêkirineke mezin li şanoya elmanî û cîhanî kir
Berhem[biguhêre | çavkaniyê biguhêre]
- Gok 1918
- Dahola şevê
- Mêr mêr e 1926
- Opêraya 3 qirûş (Dreigroschenoper, 1928)
- Serketin û binketina bajarê Mahagonny (1930)
- Dayê (1932)
- Tirs û belengaziya Imperatoriya sêyem (1935)
- Jiyana Galilei (1938/39)
- Dayê Courage (1939)
- Serketina nivîskêr Ui a bêrawestan (1941)
- Mirovê baş Sezuan (1942)
- Gêçglovera qafqasî(1945)
- Seydayê Puntila û xizmetkara wî Matti (1948)
- Tawanbariya Lukullus (1951)
Li gor agahiyên weşanxaneya Suhrkamp Brecht 50 berhem nivîsîne. Helbest û pexşanên wî ku di sala 1998 ji weşanxaneya Suhrkamp hatibûn weşandin, bêhtir jı 70 Milliyon pirtûkî hatine firotin. Di bîranîna sedsaliya wî de di sala 1998an de, dramayên Brecht di cihê elmanîaxêv de û bêhtir ji 170 carî hatin lîstin. Berhemên Brecht hatine wergerandinî 42 zimanên cihe, di nav wan de jî Hindî, Marathî, Darî, erebî, û islandî heye.
Çend Berhem ji Brecht[biguhêre | çavkaniyê biguhêre]
ÇAWA BÛ[2]
II. Derdê te ê min bû ê min jî ê te heger parênekim bi te re he be jî tune ye kêf di paxla min de. — BERTOLT BRECHT
|
GENERALÊ MIN TANQA WE ÇI BIHÊZ E[2]
Tanqa we çi bihêz e generalê min heger têkevê dikare paqij bike daristanekê dikare bipelçiqîne sed merevan lê kêmasiyek wê he ye ajokarek jê re divê Teyareya we ya bombebaranê çi bihêz e generalê min ji babîsokê zûtir difre, ji fîlê bi hêztir lê kêmasiyek wê he ye hosteyek jê re divê Ev merev çiqas jêhatiye generalê min dizane bifre,dizane bikuje lê kêmasiyek wî he ye dizane bifikre. — BERTOLT BRECHT
|
Bi kurdî[biguhêre | çavkaniyê biguhêre]
- Horas û Kuryas - Werger: Zagrosê Hajo, Weşanên Komela Jinên Kurdistanê li Swêdê, Stockholm 1992
- Gêçglovera Augsburgî - Werger: Luqman Guldivê
- Du Kur - Werger: Luqman Guldivê
Çavkanî[biguhêre | çavkaniyê biguhêre]
Girêdanên derve[biguhêre | çavkaniyê biguhêre]
- Horas û Kuryas Girêdana arşîvê 2004-08-13 li ser Wayback Machine
- Gêçglovera Augsburgî
- Du Kur