Bikarhêner:Rênas Îbranûm Dêyako/test 2

Bo Kurdên Kevar' (Kevdêr, Ketî, Wundakirî) 'Li Wana Netewî Kurdistanî

K, Ku, Kur, Kurd, Kurdi, Kurdis, Kurdist, Kurdista, Kurdistan.

Daner : Mihemed Mandelawî

Werger : Rênas Îbranûm Dêyako

Pêşgotin

Bingeh (Binik) wekî hathî (hatî) bi zanîn li hunder zimên de, ew e hem rêder û hem kok, ku tevahiyê (hemû) tişt li ser wê dihên (tên) rakirin û avakirin, û rengî piranî ji wûteyê re: " Bingehan, Bingehên ", û wekî me gowtî (gotî) ye jî BINGEH ew rêdera (koka) hemû tiştan e, an jî ti (tu) tişt li cîhanê nîne bê "bingeh", ku li ser wê radibe heyda ku berdewam bibe li hunder sazûmanekê (sîstemekê) ku ew (tişt) li bin siya wê dimeşe ku pê dewr û dewrana xwe li vê jînê berdewam bike.

Û heger BINGEH pellanî (hest, feeling) be, bê domanî ew dihî (tê) ragihandin (têgihiştin) bi rêya alavên pelaniyê (nihrîn, bihîstin, bihîn, pelandin, tehmanî), lê heger BINGEH şiyarî be, ew dihê (tê) ragihandin bi rêya Hiş (cihê Şîhmandiyê, cihê şiyarbûnê).

Û bi vî rengî hemû tişt jî ew zimanî wê yê pê bi taybet heye, şanok (mînek):

Bijîjkî (Doktorî, Toxtorî), xwedî hevok (termên) û wûteyên (peyvên) tendurustî yên pê taybet in, û nabe em jê derkevin û bi sera derbas bibin, çimkî ew rişte-ber (tiklî-dar, grêdayî ye) e bi jiyana merov.

Wahan jî Mat (Matêmatîk, the mathematic) peyv û gotinên û hevokên wê yên bi taybet pê hene, û pîvankirî ne jî, ku ÊQWANDINÊ (ê-qasandinê, ê-qasî, wer-qasî, eqwaşinê, eqwasiyonê, the equation) dinasîne, û çi jî ku pê ve girêdayî be hem ji jimaran be, û hem ji naman (navan) be.

Wisan jî, Hendeze (Endeze), Astêrnasî (Astêr-namî, the astronomy), Dihîn (ol), û pîlanzanî (siyaset) ... whd (Wesan Heyda Dawî).

Berserî

Yê rastî, îroj mebesta gotarê me ne girêdayî ye bi pêşgotina jorî ve, ew tenê wekî da-nasîneke bo mebesta gotarê ye ku li ser ewan .(wan) tiştên (mebestên) di vê gotarê de, em dikanin bibêjine, tenê wek ravekirineke (xuyadaneke, belderî) bi sade (besît, hesanî, asanî) li ser WELAT û NETEW, yên em kê bihînin (biwînin, wînin) pêş û li ser wan biwaxivin (biaxivin) li hunder vê gotarê, bi rêya da-nasîna (definition) me hem ji bingeh û hem ji zimanî wê re, li cem wan kesên beşbend (beşmend, beşvend, be-par, hunder-par, pê-par, par-der, to belong) in û girêdayî ne bi wî welatî ve.

Wekî hemû tiştên bal (şiyartî) ser kişandkirî (nîşandkirî) ne, yên ku ziman û gotin û peyv û wûteyên wê taybet pê hene, ku pê re jî dihê (tê) gotin Zimanekî Civandî (ku taybet e bi civînekê an bi komekê), an jî ku, peyv û wûteyên wê (zimanî civandî) nayên gotin wekî nivîseke (gotareke) ku ramanên kesî jê bar-digire (hildigire) şaş bike û lê gumantiyê biçîne, û bi serda jî bandera wê yê neyînî (nêgatîv, ne rind) dê pir mezin be.

Wekî mînek bê ku bi taybet: Di tendurustî û bijîjkî de, şaşbûneka wûteyê (peyvê) dikane bikuje. Di Hendeziyê de, ew dikane hilweşîne. Di Mat de dikane bela be. Di Astêrnamî de, şaşbûnek bi çûk di rêya mêtêworê (kevirê asmanî, the meteor) de, dikane rûxîne (jînê birûxîne), û bo kesî Misilman, her şaşbûneka astêrnamî dihêle ew (misilman) wunda bibe li rojên rojiyê û şîvê (fitarê), û ew (misilman) bikeve Qedexetiyê (heramtiyê). Û wisan jî dihîn û ol û bawerî, ewan yek şaşbûnê napejirînin, ji ber ku kar û qezenca kesî Misilman dihê (tê) girêdan li navber Du rêyan ku yê sêyem jê re nîne (tine, tune):

Pejirandin (helaltî) û Qedexandin (heramtî)

Û pîlanzanî (pîlanî, sê-yase, rêz-(h)anî, rêzikî, konevanî) jî wisan e, ew jî xwedî zimanek êlah-al (êlah-bend, taybet) e, wûte û peyvên pê ve bi taybet hene, heger pîlanzanek (siyasmedarek) pê şaş bipeyve ! Dibe ku şerek derkeve holê navber du welatan ... whd.

Nuha em vegerin sînga mebesta gotarê xwe, ew e beşmendiya (beşbendî, be-parbûna, hunder-parbûn, inder-parbûn, inder-girêdan, the belong to) ji welêt re, mînek, kesî Misirî (ji welatê Misirê) xwedî zimanek beşmendkirî (be-parkirî, girê-par) ye li nexşa pîlanzanî, pê re dibêjin Misir, ew hatiye çandin li hunder rûmet û hişê wî de, ew nikane wê (hebûna netewî) ji xwe bîr bike an jî jê derkeve, ji bo berjewendiya xwe kesayetî, wê demê pê re tê (dihê) gotin: Ketxwar e ji gell û welatê xwe ra !

Mînekek dî, gellê Pelestînî, tevî ku rewşa wî li bin dagîkeriyê de ye, lê ew ji bîr nake hebûna xwe yê netewî, û azadiya welatê xwe li hunder zimanê xwe yê netewî rojane de, ku pê dipeyive (dipeyve), netewerê Pelestînî qet nabêje ew Îsrahîlî ye ! Heyda ew kesî Pelestînî qet nedigowt ku ew Misirî ye, tevî ku herêma Xweza (Xeza) li ser dem dirêjiya 20 salan li bin destî Misiriyan de bû ! Ku wan (Misiriyan) rêveberî lê dikirin.

Wisan jî Kenara Rojavayî jî li bin pazkê (baskê) Ûrdunê de bû, lê dîsan jî Pelestînî qet negotiye, ew Pelestîniyek Ûrdunî ye, an jî, Pelestîniyek Misirî ye ! Wekî ku hunek Kurdên kevar (wunda, ketî) dibêjin, Kurdistana Îrakhê (îraqê) ! Ma ev kesên wahan korfersend (fersendbaz) nizanin ku dagerandin û daketina li vî zimanê bazarkî, welatekî bi tevahî wunda dike ?!

Xwendekarê hêja, ev bû mebesta me çaxa ku mînekên pîvandinê me dahanîn pêş we. Heyda ku nuştecihê Kurd bizanibe, ku heger zimanî beşmendiya (beşvendiya, beşwendiya, beşbendiya, be-parbûna, girêdana) welatê xwe Kurdistan, bi rengekî (rêyeka) şaş (çewt) bi kar hûne, ew dikane kete-strêhekê û belakê û krîzekê bibarhûne (bibarîne) hem li ser gellî xwe û hem jî li ser welatî xwe.

Ku tiştên rêyê didin li pêş hunek Kurdên can bi lewaz (lewazcan, lewaz-rewan), bo karhanîna zimanekî neqol (neqor, dervî rê, biyanî, 'ecîb), zimanekî ku ji derve ve hatiye barkirin li piştê, û wî bîrr ve dibe hem ji gellî xwe û hem ji welatî xwe, û wî dihavêje (davêje) cîhanekê ne cîhana wî ye. Wî dibe li nav beşmendiyekê (beşwendiyekê, beparanîneke, girêdayî hebûneke) biyanî ji bilî beşvendiya (beşmendiya, beparbûna, girêdayî hebûna) wî yê netewî a rast, ew e jî bi guhdarîkirin an xwendin an jî belavkirina, bê jîrtî û hişmendî, û bê pell û hestek netewî ji allî her tiştên ku dihên (tên) çêkirin û şandin ji allî welatî dagîker ve berve welatî wî yê dagîrkirî. Ew dagîkerên dest şil bi xwîna gellî wî Kurd, û berhemdanên wan yên şûvînî û raberkirî û şandî bo nîşaneka hilqetandin û rûxandina wî yê netewî, ramanî, û şahlêstanî (şaristanî).

Cemdawî

Vedigerim û bo carê hezarem jî dubar dikim, ku her Kurdek bê hilawartin û veqetandin, çi Feylî be, an Soran be, an Behdînî be, an Kurmanc be, an Lûrî be, an Hewramî be, an Dimilî be, an Şîhî be, an Sunî be, an Yezdî be, an Kakayî be, an Yaransanî be, an Şebekî be ... whd

Heger ew kes (yî Kurd) bîrr-nahanîne (bîrrhanîn) ku gellî wî Kurd gellekî ser bi xwe ye, û bîrr-nahîne ku hebûna welatî xwe Kurdistan wekî nuşteman ku ne girêdayî ye bi dewletên dagîrker ve, û ku li gotinên xwe dibêje an dinivîse : Kurdistana Îrakê, Kurdên Îrakê, em perçek in ji Îrakê, an jî, em netewên 2em in li Îrakê, an jî wekî min gotiye, li hunder gotinên xwe de, wan namên (navên) welatên dagîrker dihavêje (çedike holê) û girêdide bi namî (navî) Kurdistana perçekirî ve ! Wekî ku bibêje: Hebûna welatên dagîrker Îran Îrak Tirkiyê û Sûriyê bi Kurdistanê ve girêdide, an jî hevok û mevûkên (mîne hevokên) sasî û genî belav dike. Ku bendorek wan neyînî (nêgatîv) û sar heye li ser hişmendiya (şiyartiya) netewî Kurd, û li ser hest û pella netewî (Kurdewarî, Kurdeyetî), bê gumantî, ew Kurdekî ketxwar e, bêjî ye, nimiz (nizim) e, erzan e.

Dubarînim, ev gotina min qet ne li dijî kesekî bi êlah û taybet e, li hunder vê gotarê, lê ez li dijî vê bûyer û kete-strêha (catastrophe) pîs û gemar yê belavkirî ye li nav zariyên gellî Kurd, çi li hunder û çi li dervî welêt. Gellî min yî Kurd, nihrewan (şahid) be, ku min name gihand.

Penda boçûnê

'Qet nekujin ne mehr, ne dûvpijik ...'

'Bikujin Kurdekî bûye Ereb dûvik ...'