Xwelîxan

Ji Wîkîpediya, ensîklopediya azad.
Xwelîxan
  • Çîroka gelêrî
  • folktale type Li ser Wîkîdaneyê biguhêre
ŞêweFairy tale Li ser Wîkîdaneyê biguhêre
Karekterên wê
  • Cinderella
  • Fairy godmother
  • The evil stepmother
  • Prince
  • elder ugly sister
  • younger ugly sister Li ser Wîkîdaneyê biguhêre
Gerdûna honakî
  • Cinderella universe Li ser Wîkîdaneyê biguhêre
biguhêre - Wîkîdaneyê biguhêreBelge

Xwelîxan[1] yan jî Sînderela çîrokek gelerî ye ku li seranserê cîhanê bi hezaran guhertoyên wê hene.[2][3] Serleheng jinek ciwan e ku di nav mercên terkiyayî de dijî ku ji nişka ve dibin serwetiyek balkêş, bi hilkişîna wê ya ser textê bi zewacê re.Çîroka Rhodopis, ku ji hêla erdnîgarê yewnan Strabo di navbera salên 7-ê BZ û PZ 23-an de hat vegotin, li ser xulameke yewnan ya ku bi fîrewnê Misrê re dizewice, bi gelemperî wekî guhertoya herî kevn a naskirî ya çîroka Xwelîxanê tê hesibandin.[2][3][4]

Yekemîn guhertoya wêjeyî ya ewropî ya çîrokê li Îtalyayê ji hêla Giambattista Basile di sala 1634an de di wî Pentamerone  de hate weşandin; guhertoya ku niha di cîhana îngilîzîaxêv de herî zêde tê zanîn bi fransî ji hêla Charles Perrault di Histoires ou contes du temps passé di sala 1697an de hate weşandin.[5] Guhertoyek din paşê ji hêla Birayên Grimm di berhevoka wan a çîrokên gelerî Kinder- und Hausmärchen di sala 1812an de hate weşandin.Çîroka hin jî binavûdeng a Xwelîxan berdewam dike ku bandorê li çanda populer a navneteweyî bike, hêmanên plansaziyê, aluziyon û tropeyan  dide cûrbecûr medyayê.

Çavkanî[biguhêre | çavkaniyê biguhêre]

  1. ^ "Xwelîxan". ÇandName. Roja gihiştinê 4 nîsan 2022.
  2. ^ a b Zipes, Jack (2001). The Great Fairy Tale: From Straparola and Basile to the Brothers Grimm. W. W. Norton & Co. r. https://archive.org/details/greatfairytaletr00zipe/page/444 444]. ISBN 978-0-393-97636-6.
  3. ^ a b Dundes, Alan. Cinderella, a Casebook. Madison, Wis: University of Wisconsin Press, 1988.
  4. ^ Roger Lancelyn Green: Tales of Ancient Egypt, Penguin UK, 2011, ISBN 978-0-14-133822-4, chapter "The Land of Egypt"
  5. ^ Bottigheimer, Ruth. (2008). "Before Contes du temps passe (1697): Charles Perrault's Griselidis, Souhaits and Peau". The Romantic Review, Volume 99, Number 3. pp. 175–89

Girêdanên derve[biguhêre | çavkaniyê biguhêre]